"Chúng tôi đang liên hệ với vài nước để tìm kiếm khả năng thành lập liên quân bảo vệ tự do hàng hải qua Eo biển Hormuz và Bab el-Mandeb. Chúng tôi sẽ công bố những quốc gia ủng hộ ý tưởng này và làm việc trực tiếp với quân đội các nước", Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ Joseph Dunford ngày 9/7 thông báo sau cuộc gặp Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper và Ngoại trưởng Mike Pompeo, theo RT.
Trước đó, Reuters nói rằng kế hoạch thành lập liên quân trên vừa được hoàn tất trong vài ngày. Mỹ cho hay danh sách các nước tham gia sẽ được công bố sớm. Washington nhận trách nhiệm cung cấp tàu chỉ huy, đồng thời dẫn đầu hoạt trinh sát của liên quân trên vùng biển ngoài khơi Iran, Yemen.
Theo kế hoạch, Mỹ nói rằng họ sẽ tuần tra và hộ tống tàu thương mại mang cờ nước họ và đồng minh. Tuy nhiên, đài RT của Nga cho rằng nhiệm vụ chính của liên quân là săn, bắt giữ tàu chở dầu của Iran ở vùng Vịnh.
Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ Joseph Dunford trong một cuộc họp với Tổng thống Donald Trump (Ảnh: BBC)
Sơ đồ vùng biển Mỹ kêu gọi thành lập liên minh quân sự (Ảnh: BBC)
Động thái của Mỹ diễn ra trong bối cảnh căng thẳng giữa nước này và Iran leo thang nghiêm trọng ở vùng Vịnh sau vụ Washington cáo buộc Tehran tấn công tàu chở dầu quốc tế gần Eo biển Hormuz mà không đưa ra bằng chứng và vụ Iran bắn rơi trinh sát cơ trị giá 180 triệu USD của Mỹ hôm 20-6.
Tuần trước, Hải quân Hoàng gia Anh bắt tàu chở dầu MT Grace 1 mang theo 2 triệu thùng dầu của Iran với cáo buộc tàu này vận chuyển dầu tới Syria, vi phạm lệnh trừng phạt của Liên minh châu Âu (EU). Iran bác cáo buộc, nói rằng con tàu đang trên đường tới Iraq. Trong khi đó, Tây Ban Nha thông báo Anh đã bắt tàu Iran theo lệnh của Mỹ. Vụ việc khiến căng thẳng ở vùng Vịnh thêm trầm trọng.
Eo biển Hormuz là tuyến vận tải dầu mỏ huyết mạch nối Vịnh Ba Tư và Vịnh Oman, nơi trung chuyển 15% tổng lượng dầu thô toàn cầu, hay hơn 30% lượng dầu thô thế giới được vận chuyển bằng đường biển. Hầu hết dầu khí do các nước Vùng Vịnh khai thác đều đi qua đây trước khi tới Mỹ, Nhật và Tây Âu.
Iran gần đây khẳng định họ đủ năng lực phong tỏa toàn diện Eo biển Hormuz và sẽ làm như vậy nếu cần thiết.
