1.000 câu chuyện về sản phẩm OCOP lên sàn thương mại điện tử.

@ Chương trình mỗi xã 1 sản phẩm còn gọi là OCOP đặt mục tiêu đến năm 2025 có 10.000 sản phẩm OCOP. Vì thế đã có nhiều nỗ lực để tìm kiếm thị trường tiêu thụ cho sản phẩm OCOP, trong đó TPHCM là nơi có nhiều hoạt động hỗ trợ quảng bá và tiêu thụ, từ việc mở khu trưng bày OCOP tại các siêu thị, trung tâm mua sắm đến, các điểm giới thiệu OCOP. Mới đây, ngày 14/8/2023, Sở Công thương TPHCM cùng sàn thương mại điện tử Tiki giới thiệu chương trình “1.000 câu chuyện sản phẩm OCOP”, tạo thêm 1 kênh tiêu thụ hàng OCOP trên sàn thương mại điện tử. Sự kiện cũng giới thiệu những đặc sản thương hiệu đạt chứng nhận OCOP từ huyện đảo Cần Giờ.

@ Theo ông Nguyễn Nguyên Phương - Phó Giám đốc Sở Công thương TP.HCM, việc tiêu thụ sản phẩm OCOP là trăn trở của các đơn vị liên quan trong thời gian qua. OCOP là sản phẩm đặc trưng, sản phẩm tinh túy của các địa phương nhưng khó tiêu thụ vì người sản xuất chưa hiểu được nhu cầu của thị trường. Nhiều sản phẩm đạt OCOP 4 sao, 5 sao nhưng chưa bán được rộng rãi. Ngay cả việc thành phố đã góp sức đưa các sản phẩm này vào siêu thị, chợ vẫn khó bán. Vì vậy, Sở Công thương, Sở NN và PTNT và sản thương mại điện tử Tiki tham gia ký kết xây dựng Chương trình “1.000 câu chuyện sản phẩm OCOP” với mục đích không chỉ vừa bán sản phẩm OCOP, mà còn kể 1 câu chuyện văn hóa đằng sau mỗi sản phẩm OCOP trên Tiki. “ trong quá trình trình xây dựng các câu chuyện này, Sở Công thương sẽ cùng với Sở Nông nghiệp hiểu hơn về các sản phẩm. Sở Công thương với kinh nghiệm về thị trường, về nhu cầu của người tiêu dùng, chúng tôi có thể bổ quyết được, có thể góp ý được với ngành Nông nghiệp là ngay trong cái quá trình sản xuất sẽ điều chỉnh làm sao cho nó phù hợp hơn. Cùng với sự hỗ trợ của các doanh nghiệp có kinh nghiệm, có kiến thức, có năng lực sẽ giúp xây dựng, thiết kế bao bì, làm chiến lược marketing, v…v.. thì việc chinh phục khách hàng sẽ hiệu quả hơn rất là nhiều” - Ông Phương nói: Ông Nguyễn Hữu Hoài Phú - Phó giám đốc Sở NN và phát triển NT TP.HCM cho biết, các sản phẩm nông nghiệp cần có giấy chứng nhận từ các cơ quan chức năng để không chỉ bán quanh quẩn ở chợ truyền thống. Tại TPHCM có 66 sản phẩm OCOP đạt chứng nhận từ 3 sao trở lên, dự kiến cuối năm nay TP sẽ cố gắng đạt 170 sản phẩm OCOP. Thế nhưng điều ông quan tâm nhất không phải là số lượng về sản phẩm OCOP mà là làm thế nào để có các chương trình liên kết, phối hợp với các tỉnh thành khác tiêu thụ sản phẩm OCOP. “ Đặc biệt là 38 tỉnh thành mà Ủy ban nhân dân phố đã chỉ đạo có chương trình phối hợp với chúng ta để nâng cao sản phẩm OCOP của các tỉnh, thành, giúp người dân thành phố có được thông tin để lựa chọn sản phẩm tốt hơn”- Ông Phú cho biết thêm: Ông Nguyễn Quách Nhi - Giám đốc kinh doanh ngành hàng thực phẩm tiêu dùng của Tiki đồng tình với lãnh đạo 2 Sở. Theo khảo sát của Tiki, hàng OCOP có kênh phân phối nhưng chưa thể cạnh tranh lại hàng công nghiệp. Hầu hết các sản phẩm lại đang ở mức 3 sao và thương hiệu chưa phổ biến, kênh phân phối chưa rộng khắp. Giá bán sản phẩm OCOP chưa tương xứng với chất lượng. Vì vậy, Tiki đặt ra mục tiêu làm sao giúp các sản phẩm kể được câu chuyện cộng đồng tạo ra sản phẩm đó. Ông Nhi mong muốn sản phẩm OCOP phải kể được câu chuyện về vật chất lẫn tinh thần và thông qua sàn thương mại điện tử, các sản phẩm sẽ được bán rộng khắp “ Kể từ cái câu chuyện văn hóa, câu chuyện về thổ dưỡng đặc biệt đằng sau cái sản phẩm đó. Để cái sản phẩm đó không còn một sản phẩm vật chất chỉ mang cái giá trị về mặt công năng nữa mà nó là một sản phẩm vừa là vật chất, vừa là tinh thần, nó mang cái giá trị văn hóa của sản phẩm đó nhiều hơn, từ đó đưa sản phẩm đó có sức tiêu thụ, cái giá trị cao hơn và thông qua kênh thương mại điện tử thì khả năng phân phối rộng khắp toàn quốc của sản phẩm này sẽ được mở ra. Đó là mục tiêu cốt yếu của cái chương trình 1000 câu chuyện”. Các doanh nghiệp, hợp tác xã… cũng kỳ vọng chương trình “1.000 câu chuyện sản phẩm OCOP” trên sàn thương mại điện tử sẽ tạo môi trường, cơ chế, hệ thống công cụ hỗ trợ hiệu quả giúp họ có thể quảng bá, tiêu thụ sản phẩm, đưa sản phẩm đến được với người tiêu dùng cả nước thông qua môi trường thương mại điện tử. Theo ông Trương Tiến Triển - Phó Chủ tịch UBND huyện Cần Giờ hiện Cần Giờ có 18 sản phẩm tham gia phân hạng OCOP đã được UBND Thành phố phê duyệt, trong đó, 12 sản phẩm đạt 4 sao như: Tôm thẻ chân trắng thương phẩm; Khô cá dứa một nắng; Xoài cát; Tôm thẻ một nắng; Tôm khô; Tôm sú một nắng; Tôm sú thiên nhiên; Tôm thẻ tươi; Mật dừa nước tinh chất; Mật dừa nước cô đặc; Tổ yến chưng nguyên chất; Tổ yến chưng nguyên chất vị Đông trùng hạ thảo; 6 sản phẩm đạt 3 sao như: Khô cá đù 1 nắng; Khô cá lưỡi trâu; Khô cá chim trắng một nắng; Hàu tươi Cần Giờ; Cá dứa tươi; Bạch tuộc sông. Hiện nay, Cần Giờ có 519 nhà nuôi chim yến, trong đó 459 nhà đã cho thu hoạch; sản lượng ước đạt 14-15 tấn, trị giá khoảng 250 tỉ đồng/năm. Tại sự kiện, ông Tiến Triển mong sản phẩm OCOP của Cần Giờ được biết đến rộng rãi. Không chỉ TP.HCM, một số địa phương như Đồng Tháp, Long An, Cần Thơ cũng bày tỏ sự lạc quan khi Chương trình 1.000 câu chuyện sản phẩm OCOP được triển khai, để hỗ trợ đầu ra cho chủ thể sản xuất OCOP. Và để làm được việc này, cần tập huấn cho các chủ thể làm quen với quy trình vận hành trên sàn, đầu tư vào thiết kế mẫu mã bao bì sản phẩm. Chương trình OCOP cũng gắn liền với Chương trình người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam; Chương trình Bình ổn thị trường trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh; Chương trình Kết nối cung cầu hàng hóa giữa Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành. Tại sự kiện này, đại diện cho huyện Cần Giờ ông Trương Tiến Triển - Phó Chủ tịch UBND huyện Cần Giờ cũng đã có bản ký kết với Sở Công thương, Sở NN và PTNT và sàn thương mại điện tử Tiki biên bản Hợp tác xây dựng Chương trình Thương hiệu nông sản Cần Giờ , trong đó, ngoài việc phát triển ở thị trường nội địa, trong tương lai, các sản phẩm OCOP ở Cần Giờ sẽ được TP hỗ trợ xây dựng thương hiệu quốc tế, phát triển kênh xuất khẩu, mang lại giá trị kinh tế lớn cho huyện Cần Giờ nói riêng và Thành phố Hồ Chí Minh nói chung.

@ Ngoài việc hợp tác xây dựng chương trình “1.000 câu chuyện sản phẩm OCOP”, Sở Công thương TPHCM và Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam cũng đã hợp tác ký kết xây dựng sàn giao dịch thịt heo Thành phố Hồ Chí Minh. Theo thống kê từ Sở Công thương, người dân thành phố tiêu thụ trung bình 10.000 con heo/ngày, tương đương 800 tấn thịt heo. Việc giết mổ và chất lượng thịt heo hiện nay đã ngày càng nâng lên. Và nếu có 1 sàn giao dịch có đầy đủ tiêu chuẩn để vận hành kinh doanh heo bài bản và cả các mặt hàng khác thì sẽ tạo ra nhiều giá trị cho ngành nông nghiệp. Vì vậy, sàn giao dịch thịt heo ra đời nhằm xây dựng môi trường kinh doanh, giao dịch mặt hàng heo hơi theo phương thức hiện đại, thông minh, đảm bảo công bằng và minh bạch; giảm chi phí trung gian, góp phần ổn định nguồn cung ứng mặt hàng thịt heo và giá cả hợp lý cho người tiêu dùng, hướng tới mục tiêu xuất khẩu, qua đó góp phần thực hiện hiệu quả Chương trình Bình ổn thị trường trên địa bàn Thành phố HCM. “ Như vậy, sàn giao dịch hình thành sẽ là một cơ sở hữu hiệu để giúp cho Thành phố Hồ Chí Minh chúng ta quản lý được nguồn thịt heo, có nghĩa là chúng ta chuẩn hóa được cái đầu vào. Hàng hóa đưa qua kinh doanh trên sàn bắt buộc là phải có truy xuất nguồn gốc, phải thông qua giết mổ công nghiệp. Như vậy, bắt buộc các địa phương khác cũng phải tính toán đầu tư các cơ sở để lượng hàng hóa đưa về Thành phố Hồ Chí Minh đảm bảo an toàn thực phẩm tốt hơn”. PGĐ Sở Công thương Nguyễn Nguyên Phương cho biết thêm: Ông Nguyễn Hữu Hoài Phú - Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn TP.HCM cho biết, TP.HCM hiện có 50 cơ sở giết mổ công nghiệp, cung cấp cho thành phố 5.500 con heo/ngày. Đây là lượng heo được kiểm soát chặt chẽ về nguồn gốc, an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, còn 4.500 con heo/ngày từ các nguồn khác đưa về tiêu thụ tại TP.HCM và chưa được kiểm soát chặt chẽ. Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn TP.HCM đã làm việc với các tỉnh Tây Ninh, Đồng Nai, Bình Dương Long An và Tiền Giang để xây dựng 34 chuỗi cung ứng thịt heo cho toàn TP nhưng cũng chỉ giải quyết được 1.500 con heo đã kiểm dịch cho TP.HCM, vẫn còn 3.000 con heo chưa kiểm dịch. Vì thế, việc xây dựng sàn giao dịch thịt heo để kiểm soát chất lượng, mang đến cho người tiêu dùng sản phẩm an toàn thực phẩm là rất cần thiết. Kế hoạch tiếp theo, TPHCM sẽ liên kết với những tỉnh thành khách để có nguồn thịt heo chất lượng “ Chẳng hạn như là chúng tôi thấy là trong danh sách này chưa có Đồng Tháp. Mặc dù Đồng Tháp vẫn có cung ứng thịt heo cho Thành phố Hồ Chí Minh nhưng mà chúng ta chưa xây dựng được cái chuỗi này, thì chắc chắn nay mai Thành phố Hồ Chí Minh tiếp tục gắn với một số tỉnh, thành để tiếp tục xây dựng những chuỗi thịt heo để các để người sản xuất chăn nuôi ở tại các tỉnh, thành khác khi chuyển về Thành phố thì tiếp tục được giám sát chặt chẽ thông qua những loại chiết mổ này” Ông Nguyễn Đức Dũng - Phó Tổng Giám đốc Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam- đơn vị vận hành trực tiếp sàn này, cho biết, sàn giao dịch thịt heo tại TP.HCM sẽ chia làm 3 giai đoạn: giai đoạn chào giá song phương minh bạch các thông tin; giai đoạn thứ 2 là giao dịch tập trung (cả bên mua - bán cùng thực hiện giao dịch dưới sự chỉ định của sở giao dịch hàng hóa), giao dịch này đảm bảo tất cả nghĩa vụ thanh toán và giao nhận hàng hóa cho các bên; giai đoạn 3 là giao dịch kỳ hạn tiêu chuẩn và hoạt động tùy chọn. Với giai đoạn 3, là giai đoạn tiệm cận thị trường thế giới và được ông Dũng giải thích cụ thể “ Ở đây chúng ta sẽ đến với những thị trường gọi là giao dịch kỳ hạn, tiêu chuẩn và các hợp đồng tuyển chọn. Các hợp đồng tuyển chọn đem lại công cụ tài chính để giúp các đối tượng tham gia vào thị trường, bao gồm nhà tiêu thụ hay là người chăn nuôi hoàn toàn có thể phòng vệ giá. Ví dụ, giá cả có thể tăng lên trong tương lai, thì người ta sẽ có những phương pháp để ngăn chặn việc sinh ra những khoản lỗ để giúp cho họ có thể ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh một cách bền vững” Sàn giao dịch thịt heo có 3 trụ cột chính tham gia vào là Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam cung cấp hệ thống các giao dịch, chỉ định ngân hàng thanh toán; 1 đơn vị độc lập thực hiện truy xuất nguồn gốc và kiểm soát hàng hóa và 1 đơn vị hoạt động chuyên về logictics phục vụ cho các nhu cầu mua - bán. Việc ký kết các Biên bản ghi nhớ hợp tác xây dựng Chương trình “1.000 câu chuyện sản phẩm OCOP”; Thương hiệu nông sản Cần Giờ; Sàn giao dịch thịt heo Thành phố Hồ Chí Minh mở ra bước khởi đầu quan trọng trong việc xây dựng và thúc đẩy phát triển các thương hiệu sản phẩm nói chung và sản phẩm nông nghiệp chủ lực của Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng, định vị giá trị thương hiệu tại thị trường trong nước và quốc tế, hướng đến mục tiêu xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh trở thành Trung tâm kinh tế, Trung tâm mua sắm hiện đại của cả nước và khu vực./.