Tin tứcTheo The Guardian, bất chấp lời khuyên của các chuyên gia y tế về việc đeo khẩu trang sạch tại nơi công cộng, nơi đông người trong không gian kín…, một cuộc thăm dò của YouGov gần đây cho thấy, nhiều người đã đeo một khẩu trang nhiều lần giữa các lần giặt - và 15% người Anh không hề giặt khẩu trang vải dù sử dụng nhiều lần.
Tương tự, hơn một nửa số người khảo sát sử dụng nhiều lần loại khẩu trang dùng một lần và 7% trong số đó sử dụng vô thời hạn.
Khẩu trang được thiết kế để ngăn chúng ta hít phải giọt bắn hô hấp từ người xung quanh, đồng thời hứng những giọt bắn từ đường hô hấp mà chúng ta thải ra từ miệng và mũi, nhưng nếu khẩu trang chỉ chứa những giọt bắn hô hấp của chính chúng ta thì có ảnh hưởng gì hay không?
Khẩu trang nhiễm bẩn gây hại như thế nào?
Nếu lấy khẩu trang đã qua sử dụng và đưa vi sinh vật trong khẩu trang lên đĩa petri (một loại đĩa được làm từ thủy tinh hoặc chất dẻo có nắp đậy thường được sử dụng để nuôi cấy tế bào trong các phòng thí nghiệm khoa học), bạn sẽ thấy nhiều loại vi khuẩn, virus và nấm – theo The Guardian.
Giáo sư Cath Noakes, một chuyên gia về lây truyền bệnh qua đường không khí tại Đại học Leeds cho biết: “Hầu hết các loại này đều vô hại - bạn có thể phát hiện những thứ tương tự nếu lấy mẫu tay, mũi, miệng hoặc nhiều bộ phận khác trên cơ thể. Tuy nhiên, khi kết hợp với ma sát và độ ẩm liên quan đến việc đeo khẩu trang trong thời gian dài, bầy vi khuẩn, virus này có thể bùng phát trên khẩu trang”.
Tiến sĩ Thivi Maruthappu, chuyên gia tư vấn da liễu tại bệnh viện Highgate và là người phát ngôn của British Skin Foundation cho biết, việc đeo khẩu trang trong thời gian dài có thể xảy ra phát ban, mụn, hay mụn trứng cá. Vì khẩu trang có thể là vật trung gian truyền vi khuẩn, nấm và virus nên tiến sĩ Thivi khuyên mọi người nên giặt khẩu trang hàng ngày. Bà cho biết thêm, các loại vải mềm như cotton ít gây ma sát hơn các loại sợi tổng hợp như polyester.
Rủi ro lây truyền Covid-19 từ một chiếc khẩu trang bẩn?
Nếu bạn nhiễm Covid-19, thì khẩu trang của bạn sẽ chứa các virus gây ra căn bệnh này cũng như các loại vi khuẩn, virus khác. Khẩu trang của bạn sẽ gây rủi ro cho người xung quanh nếu họ cầm nó, vì vậy mỗi người không được dùng chung khẩu trang hoặc chạm vào khẩu trang của người khác mà không rửa tay kỹ.
Việc khẩu trang nhiễm virus từ hơi thở, giọt bắn của người xung quanh lại là một vấn đề khác. Một nghiên cứu năm 2019 đối với các nhân viên y tế đã xác định được nhiều loại virus hô hấp khác nhau ở mặt ngoài khẩu trang của họ như: cúm và adenovirus, một nguyên nhân gây ra cảm lạnh thông thường.
Mặc dù hiện tại không có dữ liệu chứng minh rằng sự nhiễm bẩn bên ngoài khẩu trang như vậy làm tăng nguy cơ Covid-19, nhưng về mặt lý thuyết, lây nhiễm có thể xảy ra nếu bạn chạm vào phần bên ngoài của khẩu trang và sau đó chạm vào mũi hoặc mắt.
Nên giặt khẩu trang vải bao lâu một lần?
Tốt nhất là sau mỗi lần sử dụng. Giáo sư Raina MacIntyre, nhà nghiên cứu bệnh truyền nhiễm tại Đại học New South Wales ở Sydney cho biết: “Chúng ta có thể bị nhiễm khuẩn khẩu trang (cả mặt trong và mặt ngoài) sau khi đeo hàng ngày".
Giáo sư William Ristenpart, kỹ sư hóa học tại Đại học California cho biết, việc giặt khẩu trang thường xuyên đặc biệt quan trọng nếu bạn tiếp xúc với những người dễ bị nhiễm bệnh.
Gần đây, ông đã phát hiện ra rằng virus cúm có thể di chuyển trên các hạt bụi bị nhiễm virus. "Bạn có thể tưởng tượng nếu ai đó bị nhiễm bệnh và họ đang đeo khẩu trang bằng vải bông bị nhiễm virus, vi khuẩn thì rất có thể những hạt bụi trong đó mang virus. Tất nhiên, bạn không thể giặt khẩu trang 20 phút một lần, nhưng 5 hoặc 6 ngày mới giặt một lần là quá lâu”.
Nên giặt khẩu trang như thế nào?
Tốt nhất nên giặt khẩu trang bằng nước nóng. Giáo sư Raina MacIntyre nói: “Việc giặt khẩu trang vải phải được thực hiện bằng nước và xà phòng”.
Khẩu trang cũng phải khô hoàn toàn trước khi đeo. Maruthappu cho biết: “Khẩu trang vải bị ẩm có thể xốp hơn, ẩm ướt và do đó kém hiệu quả hơn.
Điều gì sẽ xảy ra nếu đeo khẩu trang trong 10 phút rồi bỏ vào túi, sau đó lấy ra sử dụng lại sau hoặc ngày hôm sau?
Giáo sư MacIntyre nói: “Nếu được thực hiện cẩn thận và an toàn, nó sẽ ổn. Trước tiên, bạn phải vệ sinh tay, tháo khẩu trang ra bằng cách chỉ chạm vào dây đai hoặc vành tai và cho khẩu trang vào túi ziplock. Khẩu trang có thể được đeo lại sau khi sát trùng tay, tay không chạm vào phần mặt”.
Như vậy nếu làm ngược lại là chạm vào khẩu trang nhiều lần mà không rửa tay hoặc thay mới khẩu trang, thì nguy cơ nhiễm bệnh càng lớn.
Cần một hộp đựng riêng cho khẩu trang?
Túi xách thường là nơi đựng chìa khóa, điện thoại, đồ dùng lặt vặt – và chúng có thể bị bẩn. Điều này dẫn tới rủi ro là khẩu trang có thể nhiễm bẩn từ các vật dụng khác.
Do đó, cần có một hộp riêng để đựng khẩu trang và hộp đựng này cũng cần được rửa thường xuyên hoặc thay thế.
Có thể xịt khẩu trang bằng cồn hoặc chất khử trùng thay vì giặt không?
Câu hỏi này hơi kỳ dù nhiều người “làm biếng” có thể nghĩ tới phương án này. Tuy nhiên, nếu xịt trực tiếp vào khẩu trang, bạn sẽ có nguy cơ hít phải hóa chất từ bình xịt khử trùng. Ngoài ra, hãy nhớ việc giặt khẩu trang không chỉ để loại bỏ các loại virus corona, mà còn để loại bỏ tất cả các vi khuẩn khác, mồ hôi và nước mũi trên da mặt của bạn.
