Một số thành phố đang sụt lún nhanh chóng, với tỷ lệ 1/6 thành phố vượt quá 10 mm/năm.
Các nhà khoa học cho biết quá trình đô thị hóa nhanh chóng của Trung Quốc trong những thập kỷ gần đây đồng nghĩa với việc ngày càng có nhiều nước ngầm được khai thác để đáp ứng nhu cầu của người dân.
Ở các thành phố ven biển, tình trạng sụt lún này đe dọa hàng triệu người bị lũ lụt khi mực nước biển dâng cao.
Trung Quốc có lịch sử lâu dài trong việc giải quyết vấn đề đất lún, với cả Thượng Hải và Thiên Tân đều có bằng chứng về tình trạng sụt lún vào những năm 1920. Thượng Hải đã chìm hơn 3 mét trong thế kỷ qua.
Trong thời hiện đại hơn, đất nước này đang chứng kiến nhiều bằng chứng về tình trạng sụt lún ở nhiều thành phố mở rộng nhanh chóng trong những thập kỷ gần đây.
Để hiểu quy mô của vấn đề, một nhóm các nhà nghiên cứu từ một số trường đại học Trung Quốc đã kiểm tra 82 thành phố, bao gồm tất cả những thành phố có dân số trên 2 triệu người.
Họ đã sử dụng dữ liệu từ vệ tinh Sentinel-1 để đo chuyển động thẳng đứng của đất liền trên khắp đất nước.
Nhìn vào giai đoạn từ 2015 - 2022, nhóm nghiên cứu có thể tính ra rằng 45% khu vực đô thị đang sụt lún hơn 3mm mỗi năm.
Khoảng 16% đất đô thị đang sụt giảm nhanh hơn 10 mm mỗi năm, điều mà các nhà khoa học mô tả là tốc độ giảm nhanh chóng.
Nói cách khác, điều này có nghĩa là 67 triệu người đang sống ở những khu vực đang bị chìm xuống nhanh chóng.
Các nhà nghiên cứu cho biết các thành phố đang phải đối mặt với những vấn đề tồi tệ nhất tập trung ở 5 khu vực được trên toàn quốc.
Quy mô suy giảm bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố, bao gồm địa chất và trọng lượng của các tòa nhà. Nhưng theo các tác giả, yếu tố chính là tình trạng mất nước ngầm. Về cơ bản, điều này có nghĩa là khai thác nước ngầm bên dưới hoặc ở gần các thành phố để người dân địa phương sử dụng.
Điều này đều thấy được ở một số khu đô thị lớn trên thế giới bao gồm Houston, Mexico City và Delhi.
Ở Trung Quốc, nhóm nghiên cứu có thể liên hệ việc khai thác nước từ hơn 1.600 giếng được theo dõi với mức độ sụt lún ngày càng tăng.
Giáo sư Robert Nicholls, từ Đại học East Anglia, người không tham gia nghiên cứu, cho biết: “Theo tôi, việc khai thác nước có lẽ là lý do chính”.
"Ở Trung Quốc, có rất nhiều người sống ở những khu vực mới được bồi lắng gần đây, xét về mặt địa chất. Vì vậy, khi bạn rút nước ngầm hoặc rút nước khỏi đất, chúng có xu hướng lắng xuống."
Các yếu tố khác ảnh hưởng đến sụt lún bao gồm hệ thống giao thông đô thị và khai thác khoáng sản và than đá.
Ở khu vực phía bắc Bình Đỉnh Sơn, một trong những vùng khai thác than lớn nhất cả nước, đất đang sụt lún với tốc độ cực nhanh 109mm/năm.
Các tác giả của nghiên cứu cho biết mối đe dọa lớn trong tương lai là khả năng người dân thành thị phải đối mặt với lũ lụt, do sự kết hợp giữa sụt lún và nước biển dâng do biến đổi khí hậu gây ra.
Vào năm 2020, khoảng 6% diện tích Trung Quốc có độ cao tương đối dưới mực nước biển. Trong thời gian 100 năm, con số này có thể tăng lên 26%.
Các nhà nghiên cứu cho biết đất đang chìm xuống nhanh hơn mực nước biển đang dâng lên chúng sẽ khiến hàng trăm triệu người có nguy cơ bị lũ lụt. Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy có những chiến lược hiệu quả có thể chống lại sự suy giảm chậm.
Giáo sư Nicholls cho biết: “Tokyo đã sụt lún xung quanh khu vực cảng tới 5 mét vào thế kỷ 20”.
“Nhưng vào những năm 1970, họ đã cung cấp nước máy tốt từ các khu vực khác và họ cũng có luật quy định rằng bạn sẽ không sử dụng nước giếng và về cơ bản nó đã ngăn chặn tình trạng sụt lún.”
