Bộ năng lượng của tỉnh bang British Columbia (Canada) cho biết, các quan chức ở phía nam biên giới đang "tiến hành đánh giá rộng rãi" về Hiệp ước Sông Columbia.
Hiệp ước đã tồn tại 61 năm này điều chỉnh hoạt động kiểm soát lũ lụt xuyên quốc gia, sản xuất điện và cung cấp nước.
Sông Columbia bắt nguồn từ phía đông nam British Columbia và kết thúc ở Thái Bình Dương trên biên giới Oregon-Washington, là một trong những lưu vực lớn nhất trên lục địa.
Lượng nước khổng lồ chảy dọc theo tuyến đường dài 1.900km của nó tạo ra khoảng 40% năng lượng thủy điện của Mỹ và gần một nửa năng lượng thủy điện ở British Columbia.
Hiệp ước này có hiệu lực lần đầu tiên vào năm 1964, sau trận lũ lụt tàn khốc gần hai thập kỷ trước đó đã phá hủy thành phố lớn thứ hai của Oregon và nhiều vùng đất phía nam British Columbia.
Theo các điều khoản của thỏa thuận, Canada phải kiểm soát dòng chảy của sông Columbia qua mạng lưới đập của mình để đảm bảo các nhà máy thủy điện của Mỹ nhận đủ nước và ngăn ngừa lũ lụt. Những lợi ích đó có giá trị khoảng 200 triệu đô la hàng năm cho tỉnh bang.
Về phần mình, Mỹ cũng phải cung cấp cho Canada một nửa tiềm năng thủy điện bổ sung do các con đập sản xuất, và bán theo giá thị trường.
Dưới thời cựu tổng thống Joe Biden, hai nước đạt được thỏa thuận về nguyên tắc về phiên bản mới của hiệp ước đã có từ nhiều thập kỷ trước vào tháng 7 – ngay trước thời hạn hết hạn của hiệp ước vào tháng 9.
Tuy nhiên, bất chấp nỗ lực chung từ cả hai bên nhằm hoàn tất thỏa thuận trước khi ông Trump nhậm chức, các chi tiết cuối cùng của hiệp ước vẫn chưa hoàn thiện, chỉ có một thỏa thuận tạm thời có hiệu lực trong 3 năm.
Trong những tuần gần đây, ông Trump có lập trường ngày càng 'khắc nghiệt' đối với Canada, gọi biên giới của nước này là "ảo", suy nghĩ về việc gây ra "thảm họa tài chính lịch sử" cho một đồng minh lâu năm và đe dọa sẽ phá bỏ vô số hiệp ước giữa hai nước.
Năm ngoái, ứng cử viên Donald Trump đã nhắc đến “vòi nước lớn” ở British Columbia có thể mở ra để giúp California đang khô hạn – một ý tưởng được hiểu rộng rãi là ám chỉ Sông Columbia.
Trong khi tương lai của hiệp ước có vẻ không chắc chắn, một trong hai quốc gia phải thông báo trước 10 năm trước khi hủy bỏ thỏa thuận.
Vào ngày 11/3, Bộ trưởng Năng lượng British Columbia, Adrian Dix cho biết, chính quyền sẽ tổ chức các buổi thông tin vào cuối tháng này để giúp người dân hiểu được những tác động của việc tạm dừng thỏa thuận.
