Tin tứcTheo thông báo từ Nhà Trắng, Tổng thống Trump ký một bản ghi nhớ hành pháp yêu cầu Bộ Giáo dục thu thập dữ liệu từ các trường đại học về chủng tộc, giới tính của người nộp đơn, người trúng tuyển và toàn bộ sinh viên đang theo học.
Mục đích là để kiểm tra xem các trường có tuân thủ phán quyết năm 2023 của Tòa án Tối cao Mỹ cấm sử dụng yếu tố chủng tộc làm tiêu chí trong tuyển sinh.
Động thái này đã vấp phải sự phản đối gay gắt từ cộng đồng giáo dục. Hội đồng Giáo dục Mỹ (ACE) tổ chức chính sách và vận động hành lang lớn nhất trong lĩnh vực giáo dục đại học cho rằng việc thu thập dữ liệu chủng tộc có thể vi phạm chính phán quyết của tòa.
“Các trường đại học hiện không được xét đến yếu tố chủng tộc trong tuyển sinh nên họ cũng không thu thập dữ liệu đó. Việc yêu cầu cung cấp những thông tin mà họ không được phép thu thập là phi lý,” ông Jonathan Fansmith, Phó chủ tịch cấp cao của ACE, nhận định.
Chính sách ưu tiên tuyển sinh tại Mỹ, bắt đầu từ cuối thập niên 1960 được thiết kế nhằm hỗ trợ những nhóm yếu thế đặc biệt là các cộng đồng da màu có cơ hội tiếp cận giáo dục đại học công bằng hơn. Chính sách này đã trở thành tâm điểm tranh cãi nhiều năm, bị chỉ trích là thiên vị ngược đối với các nhóm không được ưu tiên.
Phán quyết lịch sử của Tòa án Tối cao Mỹ vào năm 2023 cấm các trường đại học xét đến yếu tố chủng tộc trong tuyển sinh, đánh dấu chấm hết cho affirmative action như một công cụ pháp lý. Tổng thống Trump vốn ủng hộ quyết định này nay tiếp tục siết chặt kiểm soát để đảm bảo không trường nào “lách luật”.
Theo chính quyền, một số trường được cho là vẫn gợi mở thông tin về chủng tộc qua các bài luận cá nhân hoặc "bản tuyên bố về sự đa dạng" nơi thí sinh trình bày về trải nghiệm cá nhân, nhưng có thể vô tình tiết lộ sắc tộc và bị dùng làm tiêu chí đánh giá gián tiếp.
Một quan chức cấp cao giấu tên trong chính quyền Trump lập luận rằng việc thu thập dữ liệu nhân khẩu học là hợp pháp miễn là những dữ liệu đó không được dùng trong quá trình xét tuyển.
“Tòa án không cấm các trường thu thập dữ liệu chủng tộc phục vụ mục đích nghiên cứu, thống kê hoặc báo cáo minh bạch. Nhưng bộ phận tuyển sinh không được phép tiếp cận hay sử dụng dữ liệu đó,” quan chức này khẳng định.
Bộ trưởng Giáo dục Linda McMahon đã chỉ đạo Trung tâm Thống kê Giáo dục Quốc gia (NCES) tiến hành việc thu thập và tổng hợp thông tin. Dù vậy, việc triển khai sẽ đối mặt nhiều trở ngại nếu các trường đại học từ chối hợp tác hoặc không thể cung cấp dữ liệu theo yêu cầu.
Động thái mới của Tổng thống Trump đánh dấu bước đi quyết liệt hơn trong việc tái định hình hệ thống tuyển sinh đại học tại Mỹ, theo hướng được cho là “trung lập về sắc tộc”.
