Tin tứcCác chuyên gia trước đây đã cảnh báo về những rủi ro về mặt xã hội và tâm lý khi tinh trùng từ những người hiến tặng đơn lẻ được sử dụng để tạo ra số lượng lớn trẻ em ở nhiều quốc gia.
Trường hợp mới nhất, liên quan đến hàng chục trẻ em sinh ra trong khoảng thời gian từ năm 2008 đến năm 2015, làm dấy lên mối lo ngại mới về sự phức tạp của việc truy tìm quá nhiều gia đình khi một vấn đề y tế nghiêm trọng được xác định.
Mười đứa trẻ được thụ thai bằng tinh trùng của 1 người đàn ông đã được chẩn đoán mắc các dạng ung thư bao gồm bệnh bạch cầu và u lympho không Hodgkin - Ảnh: Getty Images
Tiến sĩ Edwige Kasper, nhà sinh vật học tại bệnh viện đại học Rouen ở Pháp, người đã trình bày trường hợp này tại hội nghị thường niên của Hiệp hội Di truyền học Con người Châu Âu ở Milan cho biết: "Chúng ta cần có một giới hạn chung ở châu Âu về số ca sinh hoặc số gia đình của một người hiến tặng".
“Chúng ta không thể thực hiện giải trình tự toàn bộ bộ gen cho tất cả những người hiến tinh trùng – Tôi không tranh luận về điều đó. Nhưng đây là sự phát tán bất thường của bệnh di truyền. Không phải người đàn ông nào cũng có 75 đứa con trên khắp châu Âu”, bà nói thêm.
Vụ việc được phát hiện khi 2 gia đình độc lập liên hệ với phòng khám hiếm muộn sau khi con họ mắc bệnh ung thư có vẻ như liên quan đến một biến thể di truyền hiếm gặp.
Ngân hàng tinh trùng châu Âu, nơi cung cấp tinh trùng, đã xác nhận rằng biến thể trong một gen có tên là TP53 có trong một số tinh trùng của người hiến tặng.
Tại thời điểm hiến tặng vào năm 2008, biến thể hiếm này không được biết là có liên quan đến ung thư, không thể phát hiện được bằng các kỹ thuật sàng lọc tiêu chuẩn và người hiến tặng được cho là có sức khỏe tốt.
Tuy nhiên, phân tích của phòng thí nghiệm Kasper kết luận rằng, đột biến này có khả năng gây ra hội chứng Li-Fraumeni, một trong những khuynh hướng di truyền nghiêm trọng nhất đối với ung thư.
Bà Kasper cho biết: “Tôi đã phân tích biến thể này bằng cách sử dụng cơ sở dữ liệu dân số và bệnh nhân, các công cụ dự đoán trên máy tính và kết quả của các thử nghiệm chức năng và đi đến kết luận rằng, biến thể này có thể gây ung thư và trẻ em sinh ra từ người hiến tặng này nên được tư vấn di truyền”.
Đồng thời, một số khoa di truyền và nhi khoa trên khắp châu Âu đã điều tra các trường hợp của riêng họ, dẫn đến 67 trẻ em từ 46 gia đình ở 8 quốc gia châu Âu được xét nghiệm. Biến thể này được tìm thấy ở 23 trẻ em, 10 trong số đó đã được chẩn đoán mắc bệnh ung thư, bao gồm các trường hợp bệnh bạch cầu và u lympho không Hodgkin.
Trẻ em có gen nguy cơ được khuyên nên theo dõi thường xuyên bằng cách chụp MRI toàn thân, chụp MRI não và đối với người lớn, chụp MRI vú và siêu âm bụng.
Ngân hàng tinh trùng châu Âu, áp dụng giới hạn toàn cầu là 75 gia đình cho mỗi người hiến tinh trùng.
Cơ quan này cho biết, hơn 67 trẻ em đã được thụ thai bằng tinh trùng của người hiến tặng, nhưng chính sách của họ là không xác nhận số lượng trẻ em chính xác cho một người hiến tặng cụ thể. Tất cả các phòng khám có liên quan đã được cảnh báo.
Bà Kasper cho biết, đây vẫn là mối lo ngại. “67 có phải là tổng số không? Đây thực sự là một câu hỏi hay mà tôi đã hỏi ngân hàng tinh trùng. Họ không muốn cho tôi biết mẫu số của các ca sinh của người hiến tặng này”.
Giáo sư Nicky Hudson, thuộc Đại học De Montfort ở Leicester cho biết, trường hợp này nêu bật sự phức tạp có thể phát sinh khi giao tử của con người được vận chuyển giữa các quốc gia và được sử dụng cho nhiều người nhận.
Hudson cho biết: “Dù những trường hợp như thế này rất hiếm, chúng ta cần cân nhắc các cách để hạn chế khả năng kịch bản này trở nên thường xuyên hơn trong tương lai bằng cách phối hợp thông lệ quốc tế. Ít nhất, chúng ta cần có các hệ thống tốt hơn để theo dõi việc sử dụng tinh trùng của người hiến tặng và thông báo cho người nhận về điều này”.
Julie Paulli Budtz, người phát ngôn của Ngân hàng tinh trùng châu Âu, cho biết: "Chúng tôi rất quan tâm đến trường hợp này".
Bà cho biết, người hiến tặng đã được xét nghiệm kỹ lưỡng nhưng "về mặt khoa học, đơn giản là không thể phát hiện ra các đột biến gây bệnh trong nhóm gen của một người nếu bạn không biết mình đang tìm kiếm điều gì".
Bà nói thêm: “Chúng tôi hoan nghênh việc tiếp tục đối thoại về việc thiết lập giới hạn gia đình theo yêu cầu quốc tế và đã ủng hộ điều này trong nhiều lần. Đây cũng là lý do tại sao chúng tôi chủ động thực hiện giới hạn quốc tế của riêng mình là 75 gia đình cho mỗi người hiến tặng”.
