Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đêm 3/12 ban bố thiết quân luật với lý do "bảo vệ đất nước trước mối đe dọa từ Triều Tiên và dẹp bỏ các thế lực chống phá nhà nước, thân Triều Tiên, cũng như bảo vệ trật tự hiến pháp tự do".
Điều 77 Hiến pháp Hàn Quốc quy định Tổng thống có quyền ban bố thiết quân luật nhằm ứng phó với chiến tranh, thảm họa hoặc các tình trạng khẩn cấp quốc gia.
Thiết quân luật tại Hàn Quốc được chia làm hai loại gồm khẩn cấp và an ninh. Tình trạng thiết quân luật mà Tổng thống Yoon ban bố là loại khẩn cấp, có hiệu lực trên toàn quốc từ 23h ngày 3/12 (21h giờ Hà Nội).
Khi tình hình thiết quân luật khẩn cấp được ban bố, chính quyền Hàn Quốc có thể áp đặt những biện pháp quyết liệt nhằm thay thế hệ thống quản trị dân sự bằng chế độ quân sự, đình chỉ các tiến trình pháp lý dân sự.
Sau khi ban bố thiết quân luật, Tổng thống Hàn Quốc có trách nhiệm thông báo ngay lập tức cho quốc hội. Nếu đa số nghị sĩ quốc hội bỏ phiếu yêu cầu dỡ bỏ thiết quân luật, Tổng thống Hàn Quốc phải tuân thủ điều này.
Sau khi thiết quân luật được Tổng thống Yoon ban bố, đảng Dân chủ (DP) đối lập yêu cầu các nghị sĩ lập tức tới trụ sở quốc hội ngay trong đêm để "bảo vệ nền dân chủ" và bỏ phiếu bãi bỏ thiết quân luật.
Tuy nhiên, lực lượng an ninh Hàn Quốc đã phong tỏa toàn bộ lối ra vào trụ sở quốc hội, khiến các nghị sĩ đối lập không thể vào bên trong để bỏ phiếu.
Lãnh đạo DP Lee Jae Myung cảnh báo các đồng nghiệp về nguy cơ bị bắt theo quy định của luật quân sự.
Tổng thống Yoon nói rằng ông ban bố thiết quân luật để "bảo vệ Hàn Quốc trước mối đe dọa từ Triều Tiên và dẹp bỏ các thế lực chống phá nhà nước, thân Triều Tiên, cũng như bảo vệ trật tự hiến pháp tự do", đề cập tới phe đối lập tại quốc hội.
Thiết quân luật thường chỉ là biện pháp tạm thời, được ban bố trong thời gian ngắn, nhưng cũng có thể kéo dài nếu tổng thống không ra lệnh dỡ bỏ hay quốc hội thông qua nghị quyết bãi bỏ với đa số phiếu ủng hộ.
Hiện chưa rõ thiết quân luật ở Hàn Quốc sẽ kéo dài trong bao lâu. Giới quan sát cho rằng chính trường Hàn Quốc những ngày tới sẽ chứng kiến những cuộc tranh luận quyết liệt về lệnh thiết quân luật của Tổng thống.
Đây là lần đầu tiên kể từ năm 1980, thiết quân luật được ban bố tại Hàn Quốc. Động thái bất ngờ này đã gây chấn động khắp xứ sở kim chi.
Hiến pháp Hàn Quốc hiện chỉ cho phép ban bố thiết quân luật trong những tình huống thực sự khẩn cấp, trong khi Tổng thống Yoon vẫn chưa làm rõ được mức độ khẩn cấp trong quyết định lần này của mình.