Động thái này diễn ra chỉ vài ngày trước vòng đàm phán thương mại quan trọng giữa Mỹ với Nhật Bản và Hàn Quốc, được giới quan sát đánh giá là bước “phủ đầu chiến lược” để tạo lợi thế trên bàn thương lượng.

Theo ông Trump, các hành vi này đang bóp méo thị trường, làm suy yếu năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Mỹ và đe dọa nguyên tắc công bằng trong thương mại quốc tế. “Chúng ta không thể tiếp tục làm ngơ trước những rào cản tinh vi này,” ông nhấn mạnh trong bài viết.
Tám hình thức bị ông Trump nêu đích danh bao gồm:
-
Thao túng tiền tệ: các quốc gia cố tình hạ giá đồng nội tệ để hàng xuất khẩu trở nên rẻ hơn, cạnh tranh hơn tại thị trường Mỹ.
-
Thuế VAT mang tính thuế quan trá hình: việc đánh thuế giá trị gia tăng vào hàng nhập khẩu nhưng không áp dụng tương tự với hàng nội địa.
-
Trợ cấp xuất khẩu: chính phủ nước ngoài hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp nhằm hạ giá thành sản phẩm, gây cạnh tranh không lành mạnh.
-
Bán phá giá: xuất khẩu sản phẩm với giá thấp hơn giá thành sản xuất nhằm chiếm lĩnh thị trường.
-
Trợ cấp sản xuất quy mô lớn: đặc biệt trong các ngành nông nghiệp và công nghiệp, khiến doanh nghiệp Mỹ không thể cạnh tranh bình đẳng.
-
Tiêu chuẩn kỹ thuật và nông nghiệp mang tính bảo hộ: ông Trump nêu ví dụ như quy định của Liên minh châu Âu cấm ngô biến đổi gen, hay "bài kiểm tra bóng bowling" của Nhật Bản áp dụng cho ôtô nhập khẩu.
-
Xâm phạm sở hữu trí tuệ: gồm hành vi vi phạm bản quyền, làm giả nhãn hiệu và đánh cắp công nghệ, gây thiệt hại lên tới 1.000 tỷ USD mỗi năm cho kinh tế Mỹ.
-
Chuyển tải hàng hóa để lách thuế: hàng hóa được vận chuyển vòng qua nước thứ ba và gắn nhãn mới nhằm tránh thuế cao.
Thông điệp được đưa ra chỉ ba ngày trước cuộc đàm phán giữa Mỹ và Nhật Bản vào ngày 24/4, tiếp đó là với Hàn Quốc trong hai ngày 24–25/4. Theo các chuyên gia, đây là lời cảnh báo cho thấy chính quyền Trump sẽ không dễ dàng chấp nhận các rào cản thương mại phi thuế quan dù bề ngoài không vi phạm luật.
Trước đó, ngày 9/4, ông Trump đã tạm hoãn áp thuế 25% trong 90 ngày với hầu hết các đồng minh, trừ Trung Quốc. Trong thời gian “đình chiến thuế quan” này, các đối tác chỉ bị áp mức thuế tạm thời 10% để tạo điều kiện đàm phán.
Trong khi đó, quan hệ thương mại Mỹ – Trung tiếp tục leo thang. Sau khi Mỹ nâng thuế với hàng hóa Trung Quốc lên mức kỷ lục 245%, Trung Quốc đáp trả bằng việc nâng toàn bộ thuế nhập khẩu từ Mỹ lên 125% từ ngày 12/4.
Phản ứng trước căng thẳng, Bộ Tài chính Trung Quốc cho rằng việc tăng thuế tiếp theo là “vô nghĩa về kinh tế” vì đã vượt khả năng thị trường hấp thụ. Bộ Thương mại nước này chỉ trích Washington đang biến thuế quan thành “công cụ chính trị”, gọi đây là “trò chơi con số không không đáng tin cậy”.


