Tin tứcTrong chuyến thăm chính thức tới Washington, Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius dự kiến sẽ thảo luận với người đồng cấp Mỹ Pete Hegseth về khả năng Berlin tài trợ các hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot của Mỹ cho Ukraine.
Trước đó vào ngày 137, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ viện trợ một số lượng chưa tiết lộ hệ thống Patriot cho Ukraine, đồng thời nhấn mạnh Liên minh châu Âu sẽ chi trả cho lô vũ khí này.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy thời gian qua liên tục kêu gọi phương Tây hỗ trợ thêm các hệ thống phòng không, bao gồm Patriot và tên lửa đánh chặn, nhằm chống lại các đợt tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái của Nga.
Patriot là gì?
“Patriot” trong tiếng Anh có nghĩa là “yêu nước”, song cũng là viết tắt của Phased Array Tracking Radar for Intercept on Target - là hệ thống phòng thủ tên lửa đất đối không cơ động, do tập đoàn Raytheon Technologies (Mỹ) phát triển từ những năm 1980. Đây được xem là một trong những hệ thống phòng không tiên tiến nhất trong kho vũ khí của Mỹ.
Một khẩu đội Patriot thường bao gồm radar dẫn đường, trung tâm điều khiển, bộ cấp điện, bệ phóng và các phương tiện hỗ trợ. Tùy thuộc vào loại tên lửa được sử dụng, hệ thống có thể đánh chặn máy bay, tên lửa hành trình hoặc tên lửa đạn đạo chiến thuật.
Hệ thống Patriot sử dụng các loại tên lửa đánh chặn khác nhau. Phiên bản cũ PAC-2 hoạt động bằng cách phát nổ gần mục tiêu để tạo sát thương, trong khi dòng tên lửa hiện đại PAC-3 áp dụng công nghệ đánh chặn trực tiếp, tăng độ chính xác.
Radar của hệ thống có tầm quét trên 150 km, theo dữ liệu của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) công bố năm 2015.
Mặc dù không được thiết kế để đánh chặn vũ khí siêu vượt âm, Ukraine đã từng sử dụng Patriot để bắn hạ tên lửa Kinzhal của Nga hồi tháng 5/2023 - loại tên lửa mà Moscow tuyên bố có khả năng siêu vượt âm.
Raytheon Technologies cho biết kể từ năm 2015, hệ thống Patriot đã đánh chặn thành công hơn 150 tên lửa đạn đạo trong thực chiến.
Tính đến nay, hơn 240 khẩu đội Patriot đã được chế tạo và cung cấp cho 19 quốc gia, bao gồm Mỹ, Đức, Ba Lan, Nhật Bản, Qatar, Saudi Arabia, Ai Cập và gần đây là Ukraine, theo nhà sản xuất Raytheon Technologies.
Tháng 1 năm nay, báo cáo của Axios cho biết Mỹ đã chuyển khoảng 90 tên lửa đánh chặn Patriot từ Israel sang Ukraine.
Tuy nhiên, đây là hệ thống có chi phí rất cao. Một khẩu đội Patriot hoàn chỉnh có giá trên 1 tỷ USD, trong đó khoảng 400 triệu USD cho phần cứng và 690 triệu USD cho tên lửa. Mỗi tên lửa đánh chặn PAC-3 được ước tính có giá khoảng 4 triệu USD.
Vì sao Ukraine cần thêm Patriot?
Dù chi phí đắt đỏ, Ukraine vẫn coi Patriot là lá chắn không thể thiếu để bảo vệ các mục tiêu chiến lược và dân sự khỏi các đợt tập kích đường không ngày càng phức tạp của Nga.
Tuy nhiên, dù hiệu quả cao trong việc đánh chặn tên lửa và máy bay, việc dùng Patriot để tiêu diệt UAV giá rẻ vẫn bị coi là “dùng dao mổ trâu để giết gà”. Tuy nhiên, giới chức Kyiv khẳng định không có lựa chọn thay thế nào hiệu quả hơn hiện tại.
Về phía Nga, nước này coi việc phương Tây tiếp tục cung cấp Patriot là hành động leo thang. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova cảnh báo hồi tháng 5 rằng việc tăng cường viện trợ hệ thống này cho Ukraine sẽ “làm chậm khả năng đạt được hòa bình”.
Việc Đức xem xét tài trợ Patriot cho Ukraine - nếu được hiện thực hóa - không chỉ cho thấy sự dịch chuyển trong chính sách quốc phòng châu Âu dưới áp lực từ Washington, mà còn đánh dấu bước ngoặt mới trong cuộc chiến giành ưu thế phòng không giữa Kyiv và Moscow.