Ngày 3/10, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã cấp phép sử dụng khẩn cấp xét nghiệm PRC trong việc chẩn đoán nhiễm đậu mùa khỉ. Đây được xem là động thái đầu tiên trong nỗ lực nhằm tăng cường khả năng xét nghiệm chẩn đoán tại các quốc gia có nguy cơ bùng phát dịch bệnh này.
Xét nghiệm PCR thời gian thực được WHO cấp phép là xét nghiệm Alinity m MPXV, do Abbott Molecular Inc. sản xuất, có khả năng phát hiện DNA của virus mpox gây bệnh đậu mùa khỉ qua tăm bông có chứa dịch của các tổn thương da ở người.
Bà Yukiko Nakatani, trợ lý tổng giám đốc phụ trách thuốc và sản phẩm chăm sóc sức khỏe cho biết: “Xét nghiệm chẩn đoán mpox đầu tiên được đưa vào quy trình Danh sách sử dụng khẩn cấp (EUL) lần này là cột mốc quan trọng trong việc nâng cao năng lực xét nghiệm tại các quốc gia bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh.”
Theo WHO, năng lực xét nghiệm và chậm trễ trong chẩn đoán bệnh đậu mùa khỉ ở châu Phi đã góp phần khiến virus tiếp tục lây lan.
Năm 2024, hơn 30.000 trường hợp nghi ngờ mắc đậu mùa khỉ được ghi nhận khắp khu vực, trong đó Cộng hòa Dân chủ (CHDC) Congo, Burundi và Nigeria là những nước có nhiều ca nhất. Tại CHDC Congo, chỉ có 37% số trường hợp nghi ngờ được xét nghiệm trong năm nay.
Xét nghiệm Alinity m MPXV được thiết kế để nhân viên phòng xét nghiệm lâm sàng được đào tạo, thành thạo quy trình chẩn đoán ngoại vi (IVD) và các kỹ thuật PRC sử dụng. Thông qua việc phát hiện ADN từ các mẫu phát ban mụn mủ hoặc mụn nước, nhân viên phòng xét nghiệm và nhân viên y tế có thể xác nhận các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh đậu khỉ hiệu quả.
WHO cũng cho biết đang tiến hành thảo luận, đánh giá 3 hồ sơ về xin cấp phép sử dụng khẩn cấp xét nghiệm để tăng cường số lượng và chất lượng của các công cụ chẩn đoán.
Vào tháng 8 năm nay, WHO đã công bố dịch đậu mùa khỉ là trường hợp khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng toàn cầu lần thứ hai, sau khi dịch bệnh bùng phát tại CHDC Congo và lan sang các nước láng giềng Burundi, Uganda và Rwanda.
Với biến thể mới clade-Ib dễ lây lan hơn, dịch bệnh đang gây ra nhiều lo ngại về nguy cơ bùng phát một dịch bệnh trên phạm vi rộng lớn hơn, thậm chí là toàn thế giới. Ngoài các nước ở Tây Phi và Trung Phi, các ca bệnh đậu mùa khỉ biến thế clade-Ib hiện đã ghi nhận ở các nước thuộc nhiều khu vực khác nhau như Thái Lan, Ấn Độ và cả Thụy Điển.
