 |
Ông Nguyễn Thành Long, Chủ tịch Hiệp hội mía đường Việt Nam
thừa nhận việc nhập khẩu đường để điều tiết cung cầu trong nước là đúng. Tuy
nhiên, việc Bộ Công thương ký quota cho một số doanh nghiệp nhập khẩu hàng trăm
ngàn tấn đường cho năm 2011 đã làm ngành mía đường bất ổn hơn. Hiện một số doanh
nghiệp đã ký hợp đồng nhập khẩu 50.000 tấn đang chờ giao nhận hàng. Nguyên nhân
của việc cho phép nhập thêm đường là do Hiệp hội mía đường Việt Nam, Bộ Nông
nghiệp và Phát triển Nông thôn và Bộ Công Thương đã đánh giá chưa đúng về sản
lượng đường sản xuất trong nước niên vụ mía 2010 - 2011. Việc cấp quota 250.000
tấn là do ước sản lượng đường trong nước chỉ đạt 930.000 tấn, nhưng thực tế cho
đến giờ này vụ sản xuất sắp kết thúc, sản lượng đường năm 2011 trong nước có thể
đạt xấp xỉ 1,1 triệu tấn, tăng gần 20% so dự kiến. Hiện nay, các nhà máy đường
trong nước như Phụng Hiệp, Vị Thanh, Hiệp Hòa, Bourbon Tây Ninh, Khánh Hoà, Lam
Sơn.v.v. tồn kho khoảng 500.000 tấn, đủ đáp ứng nhu cầu thị trường trong 5 tháng
tới. Và trong bối cảnh nền kinh tế lạm phát, lãi suất ngân hàng cao, các nhà
thương mại không dám trữ đường thì các nhà máy đường phải dự trữ bắt buộc. Việc
thiếu vốn sản xuất và ôm hàng với lãi suất cao là gánh nặng quá sức chịu đựng
của các nhà máy đường, áp lực bán ra để có vốn tiếp tục sản xuất và né lãi đã
làm thừa nguồn cung đường tại thời điểm này, do vậy với một lượng đường nhập
thêm vào dù không lớn cũng gây ảnh hưởng nặng nề tới tình cảnh khó khăn của thị
trường. Giá càng tuột càng không bán được, đường sản xuất hàng ngày cứ vào kho,
nợ tiền mía trong dân ngày càng chồng chất, lãi suất ngân hàng mỗi ngày nén thêm
vào chi phí…
Theo ông Nguyễn Thành Long, Chủ tịch Hiệp hội Mía đường Việt Nam, cần thực hiện
một số giải pháp để bảo đảm nguồn cung cho nhu cầu tiêu thụ đường trong tương
lai. Đó là Bộ Công thương kìm lại các quota đã cấp, giãn thời điểm thông quan
sang tháng 7, tháng 8 năm 2011 đối với các hợp đồng nhập khẩu đã ký hoặc cho tái
xuất, giảm bớt hạn ngạch cân đối thừa để điều chỉnh cung vừa đủ cầu, kiểm soát
chặt chẽ gian lận thương mại hoặc lợi dụng hạn ngạch để nhập vượt hạn ngạch.
Chấp nhận giá đường cao, bởi giá mía phải thật sự ổn định và hấp dẫn đối với
nông dân, đây là điều kiện đầu tiên và quan trọng hàng đầu để người dân phát
triển mía. Nhưng điều kiện để các nhà máy đường mua mía giá tốt cho dân là giá
đường cũng phải ở mức cho phép nhà máy đường bảo đảm giá mía cho nông dân. Chính
phủ và người tiêu dùng sẽ là người bảo đảm giá đường tối thiểu cho doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, các công ty, nhà máy đường phải hoàn thiện và nghiêm túc trong
thu mua mía đồng thời tích cực làm tốt công tác khuyến nông, giúp nông
dân nâng cao trình độ canh tác kể cả giống mía để thông qua năng suất
chất lượng cao, người dân tăng thêm thu nhập trên cây trồng mía ở trình
độ cao hơn. Hiện nay Hiệp hội Mía đường Việt Nam đang vận động để các nhà máy
đường góp vốn thành lập công ty cổ phần thương mại để góp phần điều tiết cung
cầu đường trong nước, tháo gỡ một phần khó khăn cho Hội viên. Trong tương lai,
việc cân đối mía đường sản xuất trong nước và cấp phép nhập khẩu thêm cần xem
xét vào cuối vụ ép mía đường hàng năm. Trong trường hợp thiếu đường thì phải
nhập, nhưng không phải là nhập lậu và cũng không lập lại sai lầm như trường hợp
nhập khẩu đường năm 2011.
Một giải pháp nữa là các ngành chức năng, nhất là ở khu vực biên giới, cần quan
tâm kiểm soát chặt chẽ việc nhập lậu đường theo đường tiểu ngạch. Bởi nhiều nhà
máy đang bán đường với giá 17.000 đồng/kg, cộng thêm thuế VAT đang làm các nhà
máy đường nội địa thua ngay trên sân nhà, bởi đường nhập lậu Thái Lan cũng được
bán đồng giá nhưng không phải chịu một khoản thuế nào. Bên cạnh đó, các nhà máy
cần được nhà nước hỗ trợ về vốn sản xuất và dự trữ, ông Trịnh Minh Châu, Giám
đốc Nhà máy đường Sóc Trăng cho biết:
