Tin tứcĐó là đề xuất của các chuyên gia tại tọa đàm “Thích ứng với biến đổi khí hậu: Phát triển đô thị bền vững, quản lý nguồn nước, ngập nước ở đô thị”, do Tổng Lãnh sự quán Đức tại TPHCM tổ chức vào ngày 10/12.
“Thành phố bọt biển” là mô hình đô thị thông minh, có khả năng hấp thụ, lưu trữ, làm sạch và tái sử dụng nước mưa như miếng bọt biển, sử dụng các giải pháp hạ tầng xanh như công viên, hồ nước, vật liệu thấm nước, thay vì bê tông hóa để chống ngập lụt, giảm thiểu tác động biến đổi khí hậu và cải thiện môi trường. Trên thế giới, nhiều thành phố đã áp dụng thành công mô hình này như Berlin, Bangkok, Thượng Hải, …
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Đăng An - Phó trưởng Bộ môn Kỹ thuật tài nguyên và Môi trường, Phân hiệu Đại học Thủy lợi, phân tích thêm: "Cách đây khoảng hai mươi, ba mươi năm, chúng ta thấy có rất nhiều các kênh rạch, các hồ chứa tự nhiên trữ nước, nhưng hầu hết hiện nay đã bị đô thị hóa san lấp. Khi nước không còn được giữ trên bề mặt nữa thì sẽ tăng tốc độ chuyển nước vào khu vực thoát nước. Vì vậy các diễn giả đưa ra khái niệm “thành phố bọt biển” với quan điểm là ta sẽ làm chậm dòng chảy lại".
Hiện TPHCM vận hành 388 van ngăn triều tại các cửa xả, phối hợp các đơn vị xử lý hư hỏng nhằm hạn chế triều cường tràn bờ. 17 trạm bơm di động cùng 10 trạm bơm và cống kiểm soát triều lớn, được vận hành đồng bộ để hỗ trợ giảm ngập, đảm bảo quy trình và an toàn. Nhưng dù đã đầu tư hàng chục ngàn tỷ đồng, TPHCM vẫn không thoát cảnh ngập nặng mỗi mùa mưa và triều cường, liên tiếp phá kỷ lục mực nước, gây đảo lộn nghiêm trọng cuộc sống của người dân.
Tiến sĩ Đặng Thanh Lâm - Viện Quy hoạch Thủy lợi Miền Nam nêu thực trạng: "Hồ Dầu Tiếng xả thì ảnh hưởng đến tận Vàm Thuật, tức là đến khu vực quận 12 cũ. Chúng ta thấy là cao trình mặt đất và cao trình đê bao ven sông Sài Gòn ở thượng nguồn chỉ khoảng 4m, nên hiện nay chúng ta đang khống chế mức xả của hồ Dầu Tiếng chỉ ở mức 200m3/giây là để giảm nguy cơ ngập úng. Nhưng rất vất vả cho việc quản lý vận hành hồ. Chúng tôi tính toán cứ xả một ngày thì mực nước hồ Dầu Tiếng giảm được 6cm, trong khi mưa một trận như năm 2018 thì lên 30cm. Vì vậy rất dễ bị tràn hồ nhưng lại không xả được".
Các chuyên gia cũng kiến nghị quy hoạch chống ngập và thoát nước cần được thực sự quan tâm, sớm rà soát điều chỉnh; triển khai thực hiện các dự án chống ngập và thoát nước đi trước các dự án phát triển đô thị; xem xét nâng cao các tiêu chuẩn chống ngập và thoát nước cho các đô thị đặc biệt, ban hành các kịch bản đối mặt với sụt lún do khai thác nước ngầm quá mức…
