1. Miền Bắc - Trang trọng và lịch lãm
Miền Bắc, nơi lưu giữ nhiều giá trị truyền thống lâu đời, thường đón Tết với sự trang nghiêm và chỉn chu.
Gói bánh chưng: Đây là biểu tượng không thể thiếu trên mâm cỗ ngày Tết. Các gia đình thường quây quần bên nhau, gói bánh chưng vuông vắn, tượng trưng cho đất trời và lòng biết ơn tổ tiên.
Cây đào ngày Tết: Đào hồng thắm là biểu tượng của mùa xuân miền Bắc. Người dân quan niệm cây đào có thể xua đuổi tà ma, mang lại may mắn.
Mâm cỗ Tết: Mâm cỗ miền Bắc đầy đủ các món truyền thống như bánh chưng, dưa hành, giò lụa, canh bóng thả và xôi gấc. Sự hài hòa trong cách bài trí thể hiện ý nghĩa cầu mong một năm mới sung túc.
Thăm viếng và chúc Tết: Sau giao thừa, người Bắc thường đi thăm họ hàng, bạn bè để chúc nhau sức khỏe, tài lộc và hạnh phúc.
2. Miền Trung - Giản dị nhưng đậm tình
Người dân miền Trung, với tính cách chịu thương chịu khó, đón Tết bằng những phong tục gắn bó chặt chẽ với đời sống và thiên nhiên.
Cây nêu ngày Tết: Miền Trung thường dựng cây nêu trước nhà để xua đuổi tà ma. Cây nêu được trang trí bằng các vật phẩm dân gian như lá phướn, câu đối, hoặc bùa trừ tà.
Bánh tét: Khác với bánh chưng miền Bắc, bánh tét miền Trung được gói hình trụ, tượng trưng cho sự trường tồn. Nhân bánh thường có đậu xanh, thịt mỡ và được gói chặt bằng lá chuối.
Mâm cỗ đậm đà: Mâm cỗ Tết miền Trung có nhiều món mặn như thịt heo ngâm mắm, nem chua, tré, và các loại bánh truyền thống như bánh thuẫn, bánh in.
Cúng gia tiên: Đây là nghi thức quan trọng của người miền Trung. Mâm cúng thường được bày biện rất trang trọng, thể hiện lòng kính trọng với tổ tiên.
3. Miền Nam - Phóng khoáng và sôi động
Miền Nam với nét văn hóa phóng khoáng thường đón Tết bằng không khí vui tươi, giản dị nhưng không kém phần đặc sắc.
Cây mai vàng: Mai vàng rực rỡ là biểu tượng Tết ở miền Nam, tượng trưng cho sự giàu sang, phú quý và khởi đầu tốt đẹp.
Bánh Tét lá cẩm: Ở miền Nam, bánh tét có màu tím đặc trưng nhờ lá cẩm, mang hương vị độc đáo, thường được cúng tổ tiên và làm quà biếu.
Mâm cỗ Tết: Người miền Nam ưa chuộng các món ăn thanh mát như canh khổ qua nhồi thịt, thịt kho trứng, củ kiệu, và tôm khô. Mỗi món ăn đều gửi gắm ý nghĩa cầu mong vượt qua khó khăn, đón năm mới an lành.
Lì xì và trò chơi Tết: Trẻ em háo hức chờ nhận lì xì từ người lớn, trong khi người lớn thích tham gia các trò chơi dân gian như bầu cua, lô tô.
Dù khác biệt trong phong tục, Tết ở cả ba miền đều chung một ý nghĩa quan trọng: đoàn viên, sum vầy và cầu mong một năm mới an khang, thịnh vượng. Chính sự đa dạng văn hóa đã làm nên vẻ đẹp riêng của Tết Việt Nam, lưu giữ những giá trị truyền thống và kết nối các thế hệ trong mỗi gia đình.
Hãy cùng nhau gìn giữ những nét đẹp này, để Tết cổ truyền mãi là biểu tượng thiêng liêng trong lòng mỗi người con đất Việt.