Tai nạn giao thông đường bộ là nguyên nhân chính gây tử vong ở tất cả các nhóm tuổi và là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho trẻ em và thanh niên 5 – 29 tuổi. Nguy cơ tử vong trong vụ va chạm giao thông đường bộ cao hơn gấp 3 lần ở các nước thu nhập thấp so với các nước thu nhập cao.
Ảnh minh họa.
Dưới đây là 10 vấn đề được WHO cảnh báo về an toàn giao thông:
1. Hơn một nửa số ca tử vong do tai nạn giao thông đường bộ nằm trong số những người đi đường dễ bị tổn thương: người đi bộ, người đi xe đạp và người đi xe máy.
Người đi bộ, người đi xe đạp và người lái xe mô tô 2 và 3 bánh và hành khách của họ được gọi chung là "người đi đường dễ bị tổn thương" chiếm một nửa số ca tử vong giao thông đường bộ trên toàn thế giới. Tỷ lệ người đi đường dễ bị tổn thương cao hơn tử vong ở các quốc gia có thu nhập thấp so với người có thu nhập cao.
2. Kiểm soát tốc độ sẽ làm giảm chấn thương do giao thông đường bộ
Khi tốc độ trung bình tăng, nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông đường bộ cũng như mức độ nghiêm trọng của hậu quả sẽ gia tăng. Cứ tăng 1% tốc độ trung bình thì nguy cơ bị tai nạn giao thông gây chết người tăng 4%. Một người đi bộ bị xe đâm ở tốc độ 65km/giờ phải đối mặt với nguy cơ tử vong cao hơn 4 lần so với tốc độ 50km/giờ.
3. Uống rượu và lái xe làm tăng nguy cơ gây ra tai nạn giao thông
Nguy cơ gây ra tai nạn giao thông sẽ tăng đáng kể khi người lái xe có nồng độ cồn trong máu (BAC) trên 0,05 g/dl. TCYTTG khuyến nghị giới hạn BAC 0,05 g/dl cho dân số lái xe nói chung và ≤ 0,02 g/dl cho người lái xe trẻ và người mới lái. Chỉ có 45 quốc gia có luật quy định liên quan đến uống rượu và lái xe đáp ứng thông lệ tốt nhất.
4. Đội mũ bảo hiểm chất lượng tốt có thể giảm nguy cơ tử vong do tai nạn giao thông đường bộ
Đội mũ bảo hiểm chất lượng tốt có thể giảm 42% nguy cơ tử vong và giảm 70% chấn thương nặng. Chỉ có 44 quốc gia, chiếm 17% dân số thế giới, có luật về mũ bảo hiểm xe máy đáp ứng thông lệ tốt nhất, đó là đảm bảo luật áp dụng cho cả người lái và hành khách, mọi loại đường và loại động cơ, yêu cầu phải đội mũ bảo hiểm tiêu chuẩn quy định.
5. Đeo dây an toàn giúp giảm nguy cơ tử vong ở hành khách ngồi ghế trước và ghế sau
Đeo dây an toàn giúp giảm 45-50% nguy cơ thương tích và tử vong cho những người ngồi ghế trước và 25-75% cho những người ngồi phía sau. 105 quốc gia, chiếm 71% dân số thế giới, có luật thắt dây an toàn cho cả người ngồi ghế trước và ghế sau, phù hợp với thông lệ tốt nhất.
6. Sử dụng điện thoại di động khi lái xe là một nguy cơ cao gây ra tai nạn giao thông
Sử dụng điện thoại trong khi lái xe (dù là dưới dạng cầm điện thoại trong tay hay không cầm trong tay) làm tăng nguy cơ gặp nạn gấp 4 lần, trong khi nhắn tin làm tăng nguy cơ khoảng 23 lần. Thời gian phản ứng của tài xế chậm hơn 50% trong khi sử dụng điện thoại so với khi không có.
7. Hạn chế cử động trẻ em sẽ làm giảm đáng kể nguy cơ chấn thương nghiêm trọng và tử vong
Đặt trẻ em trong các dụng cụ giảm chấn sẽ làm giảm ít nhất 60% nguy cơ tử vong, đặc biệt đối với trẻ em dưới 4 tuổi. Đối với trẻ em từ 8-12 tuổi, ghế nâng có thể giảm 19% nguy cơ chấn thương so với chỉ sử dụng dây an toàn. Luật thực hành tốt nhất khi hạn chế trẻ em ngồi ở ghế trước và yêu cầu hạn chế thích hợp theo tuổi/chiều cao/cân nặng.
8. Cấp cứu phản ứng nhanh sẽ cứu sống và giảm thiểu thương tật cho những người bị tai nạn giao thông
Có thể cứu sống khi tai nạn giao thông xảy ra nếu người bị nạn được chăm sóc kịp thời tại hiện trường, vận chuyển kịp thời đến bệnh viện để được cấp cứu và phẫu thuật và tiếp cận sớm với các dịch vụ phục hồi chức năng. Triển khai hệ thống kích hoạt hệ thống cấp cứu khẩn cấp và thực hiện ngay sơ cấp cứu đơn giản cho đến khi có sự giúp đỡ chuyên nghiệp.
9. 80% xe bán ra tại tất cả các quốc gia trên toàn thế giới không đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn cơ bản
Sự an toàn của các phương tiện đóng một vai trò quan trọng cả trong việc ngăn chặn các vụ tai nạn và giảm khả năng chấn thương nghiêm trọng trong trường hợp va chạm. Diễn đàn các quy định về xe của Liên hợp quốc khuyến nghị 7 tiêu chuẩn an toàn cho xe bao gồm cả kiểm soát ổn định điện tử, bảo vệ tác động trước và bên xe, bảo vệ phía trước cho người đi bộ. Chủ yếu chỉ có 40 quốc gia có thu nhập cao đã áp dụng tất cả 7 quy định.
10. Thiết kế đường không an toàn làm tăng rủi ro cho tất cả người đi đường
Đường giao thông nên được thiết kế đảm bảo an toàn cho tất cả người sử dụng. Có nghĩa là đảm bảo đầy đủ tiện nghi cho người đi bộ, người đi xe đạp và người đi xe máy. Các biện pháp như lối đi bộ, làn đường dành cho xe đạp, điểm giao cắt an toàn và các biện pháp làm dịu tình trạng tắc nghẽn giao thông là rất quan trọng để giảm nguy cơ chấn thương cho những người tham gia giao thông.
M.P