Bài toán đặt tên sau sáp nhập hành chính: Giữ hồn quê hay chọn cách dễ nhớ?

VOH - Từ nay đến ngày 1/5/2025, các địa phương trên cả nước phải hoàn thiện và nộp đề án sắp xếp, hợp nhất cấp tỉnh, xã về Bộ Nội vụ.

Một trong những nội dung đang gây nhiều tranh cãi và băn khoăn nhất là việc đặt tên đơn vị hành chính (ĐVHC) mới sau khi sáp nhập.

Khi tên gọi không còn “gợi nhớ vùng đất”

Thực tế tại nhiều địa phương cho thấy, một số tên mới được đặt theo số thứ tự (như Xã 1, Xã 2...) hoặc theo hướng Đông, Tây, Nam, Bắc của địa bàn hành chính cũ. Cách làm này khiến nhiều người dân lo lắng và hụt hẫng, bởi những cái tên đã ăn sâu vào tiềm thức tên đất, tên làng, nơi gắn bó bao đời bỗng dưng biến mất.

Tuy đã có những địa phương điều chỉnh sau khi người dân phản ứng, nhưng tình trạng đặt tên theo kiểu "đánh số" vẫn tồn tại, trái ngược với tinh thần được quy định tại Quyết định 759/QĐ-TTg do Thủ tướng ban hành ngày 14/4/2025.

z6453721770072-1252aae5ee8b570c56a25651fa3660f4-4707-1138
Cần đặt tên phường, xã mới và tâm nguyện người dân 

Theo Quyết định 759, nguyên tắc đặt tên ĐVHC sau sáp nhập cần được nghiên cứu kỹ lưỡng, cân nhắc thận trọng, lấy yếu tố lịch sử, truyền thống, văn hóa làm trọng tâm.

Tên gọi nên ưu tiên kế thừa một trong những tên cũ, tránh gây xáo trộn giấy tờ, địa chỉ, bản sắc vùng miền, đồng thời đảm bảo tính dễ đọc, dễ nhớ và phù hợp với xu thế hội nhập.

Việc đánh số thứ tự hoặc dùng tên huyện cũ kèm số chỉ là một lựa chọn mang tính thứ yếu - xếp thứ 5 trong hệ thống nguyên tắc. Điều này cho thấy việc đặt tên theo số là không bắt buộc và không được khuyến khích nếu không có sự đồng thuận từ cộng đồng.

Đặt tên - chuyện không nhỏ: Cần lắng nghe dân

Trong buổi tiếp xúc cử tri tại Hà Nội gần đây, Tổng Bí thư Tô Lâm đã biểu dương TPHCM vì biết giữ lại các địa danh như Gia Định, Chợ Lớn, An Đông, Bà Điểm… khi tổ chức lại các đơn vị hành chính.

Theo Tổng Bí thư, những cái tên ấy không chỉ là kỷ niệm của người dân mà còn giúp xác định rõ bản sắc, vùng đất. Việc mất đi những tên gọi ấy là mất đi một phần văn hóa, lịch sử, và cả "hồn cốt" của làng quê, thành thị.

Không phải ngẫu nhiên mà những tên đất, tên làng, trải qua bao thời gian, gắn bó với lịch sử luôn được đặt một cách có ý nghĩa và rất trân trọng. Khi đặt tên mới cho một ĐVHC rất cần cân nhắc đến lịch sử, văn hóa và nguyện vọng của nhân dân địa phương, tránh những hệ lụy không đáng có về sau.

Câu chuyện đặt tên ĐVHC sau sáp nhập là bài toán giữa hiện đại hóa và gìn giữ bản sắc. Dư luận đang hình thành xu hướng đề cao sự trân trọng giá trị truyền thống, đồng thời yêu cầu các cấp chính quyền lắng nghe tiếng nói người dân, tránh những cách làm “kỹ thuật thuần túy” mà bỏ quên yếu tố tinh thần.

Bình luận