Tin tức |
| Khí hậu thay đổi, khô hạn đe dọa khắp cả nước. (Ảnh minh họa: Dân trí) |
Báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, nhiệt độ trái đất trung bình hàng năm tăng lên khoảng 0,5oC đến 0,7oC. Lượng mưa giảm khoảng 2% mỗi năm. Đặc biệt, các cơn áp thấp nhiệt đới, bão trên Biển Đông tăng dần lên và có cường độ mạnh xuất hiện nhiều hơn. Quỹ đạo của bão có dấu hiệu dịch chuyển dần về phía Nam và mùa mưa bão kết thúc trễ hơn. Nhiều cơn bão có đường đi bất thường và không theo quy luật. Điển hình như cơn bão số 8 - bão Sơn Tinh cuối tháng 10 vừa qua, đường đi của bão dọc các tỉnh ven biển từ Nghệ An đến Quảng Ninh gây thiệt hại về tài sản và tính mạng người dân các địa phương này.
Một biểu hiện đáng lo ngại của biến đổi khí hậu nữa là mực nước biển dâng trung bình 3mm/năm đã và đang tác động đến mực nước triều cường gây ngập lụt trên diện rộng ở các tỉnh phía nam, đặc biệt là TPHCM. Vấn đề nhiễm mặn nguồn nước xâm nhập sâu vào kênh rạch… cũng đã ảnh hưởng lớn đến sản xuất nông nghiệp, gây rủi ro đối với công nghiệp và các hệ thống kinh tế - xã hội trong tương lai. Còn theo nghiên cứu của các nhà khoa học, nếu nhiệt độ tăng 1oC thì sản lượng lương thực sẽ giảm đi tương đương 10%. TPHCM - Trung tâm kinh tế văn hóa, xã hội và Đồng bằng Sông Cửu Long - vựa lúa lớn của cả nước được đánh giá sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nhất.
Trước những diễn biến của biến đổi khí hậu, các địa phương đã đề ra nhiều phương án tích cực để ứng phó. Một trong những vấn đề quan trọng được đặt ra đó là trong quá trình xây dựng, phê duyệt và triển khai chiến lược, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội ở tất cả các cấp, các ngành và địa phương bắt buộc phải tính đến những tác động của biến đổi khí hậu đang ngày càng thể hiện rõ nét. Tỉnh Bến Tre - một trong hai tỉnh, thành được Trung ương chọn làm điểm trong các vấn đề tích ứng với biến đổi khí hậu đã triển khai nhiều biện pháp hiệu quả. Ông Trần Văn Hùng - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bến Tre băn khoăn: "Bến Tre hiện nay đang tìm biện pháp để ngăn mặn, giữ ngọt để phục vụ sản xuất, chẳng hạn như công trình cống, đập, đê biển, trồng rừng và những bờ kè chống xoáy lở nhằm để giúp cho người dân ổn định cuộc sống và phát triển sản xuất. Đồng thời cũng kiến nghị các nhà khoa học, các bộ ngành chuyên môn nghiên cứu giống cây con gì để thích ứng với biến đổi khí hậu trong thời gian tới".
Hầu hết lãnh đạo các địa phương đều cho rằng những hoạt động phát triển nếu không được lồng ghép các vấn đề biến đổi khí hậu thì rất khó có thể thay đổi trong tương lai. Ngược lại, nếu các biện pháp thích ứng được lồng ghép và thực hiện sớm thì sẽ giảm được tổn thất, nhất là đối với các công trình hạ tầng. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, các biện pháp thích ứng và giảm nhẹ với biến đổi khí hậu được coi là một phần của chính sách phát triển. Ông Đào Ngọc Tháo - Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bạc Liêu nói: "Chúng tôi cũng thấy rằng cần phải có một dự báo chung cho liên tỉnh, liên vùng ĐBSCL, cho từng tiểu vùng một đòi hỏi thích ứng chung cho từng khu vực. Do vậy mà Trung ương cần nghiên cứu giúp và đầu tư nhiều hạn mục công trình, trong đó có hạn mục dự báo cảnh báo tương đối, đồng thời đầu tư cơ sở hạ tầng đặc biệt là thực hiện đê bao, ổn định từng vùng sản xuất và xây dựng nhiều khu dân cư mà hiện nay bà con đang sống theo tuyến biển".
Hiện nay, Chính phủ đã ban hành Chương trình mục tiêu và chiến lược quốc gia ứng phó với biến đổi khí hậu, trong đó yêu cầu tất cả các chính sách và chiến lược mới đều phải tích hợp nội dung biến đổi khí hậu. Về vấn đề này, PGS-TS Trần Thục, Viện trưởng Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng: "Việc xây dựng chiến lược, kế hoạch phát triển phải từ trên xuống. Như vậy, vấn đề tích hợp là giúp cho các nhà ra chính sách, các nhà quy hoạch xây dựng kế hoạch. Trong quá trình xây dựng kế hoạch thì phải xem xét biến đổi khí hậu trong tương lai sẽ tác động thế nào đến sự phát triển. Để làm tốt kế hoạch này, bước đầu tiên cực kỳ quan trọng là làm được kế hoạch phát triển, nếu làm được điều này thì rất tốt, nhưng có nhiều khâu chúng ta không thực hiện được. Như vậy, nếu thêm vấn đề biến đổi khí hậu nữa, chúng ta cần rà soát điểm nào yếu, tắc nghẽn của chiến lược và tháo gỡ".
Rõ ràng, biến đổi khí hậu đã, đang và sẽ gây ra vô vàn hiểm họa. Thế nhưng, nếu có sự chỉ đạo quyết liệt từ các ngành, các cấp, đồng thời có sự hưởng ứng tích cực của mọi tầng lớp nhân dân thì các hậu quả xấu do biến đổi khí hậu gây ra sẽ được khống chế, giảm thiểu rủi ro, mang lại cuộc sống bình yên hơn.