Theo đề xuất, mức giảm 50% sẽ áp dụng cho xăng và các loại dầu, mỡ nhờn, trong khi nhiên liệu bay sẽ được giảm khoảng 70% và dầu hỏa giảm 40%.
Theo dự thảo trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, kể từ ngày 1/1/2025, nếu không có điều chỉnh, mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu sẽ quay lại mức trần trong biểu khung thuế hiện hành. Việc trở lại mức trần này sẽ làm tăng giá xăng dầu trong nước, tác động đến chi phí vận tải và các ngành sản xuất phụ thuộc vào nhiên liệu.
Tính toán của Bộ Tài chính cho thấy, nếu các yếu tố cấu thành giá cơ sở không thay đổi, giá xăng sẽ tăng thêm 2.200 đồng/lít; nhiên liệu bay cũng tăng thêm 2.200 đồng/lít; dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn tăng khoảng 1.100 đồng/lít; dầu hỏa tăng 440 đồng/lít; và mỡ nhờn tăng 1.100 đồng/kg.
Bối cảnh kinh tế năm 2025 dự kiến vẫn tiềm ẩn nhiều bất ổn từ kinh tế toàn cầu và các yếu tố trong nước, do đó, chính sách giảm thuế này được xem là biện pháp hữu hiệu để bình ổn giá xăng dầu, kiềm chế lạm phát, và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Bộ Tài chính nhấn mạnh việc duy trì mức giảm thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu sẽ góp phần trực tiếp vào việc kiềm chế chỉ số giá tiêu dùng (CPI) – một trong những mục tiêu quan trọng của chính sách kinh tế vĩ mô.
Cụ thể, theo đề xuất mới, thuế bảo vệ môi trường đối với xăng (trừ etanol) sẽ giảm từ 4.000 đồng xuống còn 2.000 đồng/lít, mức giảm tương đương 50%. Đối với nhiên liệu bay, mức giảm mạnh từ 3.000 đồng xuống 1.000 đồng/lít, tức giảm khoảng 70%. Dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn và mỡ nhờn đều giảm còn 1.000 đồng/lít hoặc kg, tương đương 50% mức thuế hiện tại, trong khi dầu hỏa giảm từ 1.000 đồng xuống 600 đồng/lít (giảm 40%).
Bộ Tài chính cũng đề nghị Nghị quyết mới này có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 đến 31/12/2025. Sau đó, từ ngày 1/1/2026, mức thuế bảo vệ môi trường với các mặt hàng này sẽ quay lại mức quy định tại Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14.
Chính sách giảm thuế môi trường trên xăng dầu đã được triển khai từ tháng 4/2022, và trong năm 2023 đã làm giảm thu ngân sách nhà nước hơn 34.473 tỷ đồng. Trong 9 tháng đầu năm 2024, mức giảm này ước đạt khoảng 28.900 tỷ đồng.
Với đề xuất tiếp tục giảm thuế năm 2025, dự kiến số thu thuế bảo vệ môi trường sẽ giảm khoảng 40.204 tỷ đồng, kéo theo giảm tổng thu ngân sách nhà nước thêm khoảng 44.224 tỷ đồng, bao gồm cả giảm thu thuế VAT.
Bộ Tài chính kỳ vọng chính sách này sẽ góp phần giảm gánh nặng chi phí nhiên liệu cho người dân và doanh nghiệp, hỗ trợ nền kinh tế trong bối cảnh còn nhiều bất ổn từ kinh tế toàn cầu và những thách thức trong nước.