Cấm hay không cấm kinh doanh dịch vụ đòi nợ?

Một trong những điểm mới được Chính phủ đề xuất là chuyển kinh doanh dịch vụ đòi nợ từ danh mục đầu tư kinh doanh có điều kiện sang danh mục cấm.

Thảo luận tại hội trường, ý kiến đại biểu cũng rất khác nhau, bên đề nghị cấm nêu ra vô số lý do, bên cho rằng không nên cấm cũng nêu rất nhiều phân tích cặn kẽ. 

Có ý kiến đã đề nghị không nên cấm kinh doanh dịch vụ đòi nợ, vì đây là vấn đề thị trường và cần quy định chặt chẽ hơn tránh vấn đề xã hội phát sinh. Có đại biểu cho rằng cần bổ sung các quy định để quản lý chặt chẽ hơn, không thể theo kiểu không quản lý được thì cấm.

Nhưng, cũng có một số ý kiến tán thành với tờ trình của Chính phủ, cấm dịch vụ "kinh doanh dịch vụ đòi nợ" vì thời gian qua có nhiều doanh nghiệp lợi dụng việc kinh doanh dịch vụ này gây mất trật tự, gây áp lực lên con nợ dẫn tới nhiều hệ luỵ.

Một số ý kiến đề nghị rà soát, đánh giá và lấy ý kiến thêm về vấn đề này trước khi quyết định cấm hoặc không. Một số vị đề nghị xem xét việc "cấm đòi nợ thuê"  chuyển thành "mua bán nợ; sửa đổi "dịch vụ đòi nợ thuê" thành "dịch vụ xử lý nợ".

Đồng ý cấm kinh doanh dịch vụ đòi nợ, song đại biểu Trần Văn Tiến (Vĩnh Phúc) đề nghị phải xem có bao nhiêu doanh nghiệp đang kinh doanh dịch vụ này bị ảnh hưởng và hỗ trợ thoả đáng.

Đại biểu Bùi Thị Quỳnh Thơ phát biểu tại hội trường.

Theo đại biểu Bùi Thị Quỳnh Thơ (Hà Tĩnh) đây là hoạt động kinh doanh đáp ứng yêu cầu của khách hàng. “Quy định này có ngăn chặn được đòi nợ thuê xảy ra khi hàng loạt công ty tài chính mọc lên như nấm với chức năng là cho vay nặng lãi sau đó là đòi nợ thuê. Cơ quan chức năng, chính quyền địa phương phải vào cuộc và có chế tài quản lý chặt chẽ, truy tố hình sự đối với những người đòi nợ thuê có hành vi côn đồ chứ không phải quản lý không được rồi ngăn chặn hoặc cấm", đại biểu nhấn mạnh.

Đại biểu Hà Sỹ Đồng nêu một số con số rất đáng chú ý, nếu chọn hình thức khởi kiện ra toà để đòi được một món nợ thì phải trải qua vô số thủ tục rườm rà, toàn bộ quá trình từ khi nộp đơn lần đầu cho đến khi có bản án phúc thẩm nhanh nhất là 250 ngày, chậm nhất thì vài năm. Trong khi đó, năm 2018, thi hành án dân sự cả nước thu hồi được trung bình 32% giá trị tài sản có khả năng thi hành. Đó là chỉ tính những trường hợp con nợ còn tài sản, còn những con nợ đã tay trắng thì không tính (nếu tính cả thì chắc chắn con số thấp hơn 32% rất nhiều). Thời gian thi hành nhanh nhất là 150 ngày, còn nếu không thì vô vọng.

Lý do không nên cấm dịch vụ đòi nợ thuê, theo đại biểu Đồng còn ở chỗ: có cấm cũng không cấm được. Vì nếu, hành nghề bất hợp pháp thì có cấm cũng vô nghĩa. Đối với các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ thu hồi nợ đã đăng ký thường dùng biện pháp thu hồi nợ văn minh, đúng pháp luật nếu chuyển sang cấm họ sẽ không được phép làm nữa.

Đối với các băng nhóm thu hồi nợ không đăng ký thì họ vẫn sẽ làm và thường dùng biện pháp thu hồi nợ bằng đe doạ, bạo lực. Khi các doanh nghiệp làm ăn hợp pháp bị cấm thì các băng nhóm này càng dễ dàng mở rộng thị trường.

Từ phân tích trên, đại biểu thể hiện sự đồng tình với nhiều ý kiến là nên tăng cường quản lý dịch vụ đòi nợ thuê.

Giải trình sau đó, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho rằng hai luồng ý kiến cấm hay không cấm đều có cơ sở. Đây là vấn đề rất phức tạp, Bộ trưởng nhấn mạnh. 

Cấm kinh doạnh dịch vụ này là đề nghị rất quyết liệt của ngành công an, Bộ trưởng Dũng cho biết.