Tất cả thành viên trong xã hội đều được hưởng lợi từ giá trị gia tăng từ đất do Nhà nước đầu tư.
Nhà nước bên cạnh thực hiện quy hoạch đối với dự án đất ở đất thương mại đất khu đô thị và Nhà nước phải đứng ra giải phóng mặt bằng. Nhà nước định ra không gian gần như 1 sản phẩm quy hoạch để tiến hành đấu giá đất, đấu giá dự án.
Tiền thu được phục vụ thu hồi chi phí nhà nước đầu tư cho quy hoạch chi tiết, kết nối hạ tầng (thực chất đây là đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư), chi phí bồi thường tái định cư, đầu tư phát triển hạ tầng phục vụ lợi ích chung. Đồng thời, không phân biệt dự án công, dự án tư, tránh tình trạng 2 giá, bất bình đẳng dễ nảy sinh mâu thuẫn.
Đại biểu Lê Thanh Vân đề nghị xác định phương pháp bồi thường, vấn đề lựa chọn phương án phù hợp với từng loại đất và có nguyên tắc trong Luật.
Theo đó đất ở gắn với quyền tài sản, tài sản trên đất cần áp dụng phương pháp so sánh thị trường, thậm chí là phương pháp thặng dư. Đất sản xuất thì lấy phương pháp thu nhập kết với phương pháp khấu trừ…Nếu xác định được trong luật những nguyên tắc đó thì Chính phủ có cơ sở hướng dẫn thực hiện.
Đại biểu Lê Thanh Vân cho rằng đối với chế độ pháp lý đối với lấn biển nên quy định nguyên tắc trong Luật Đất đai thay vì ủy thác cho Chính phủ.
Theo đó, cần khuyến khích thể nhân, cá nhân thực hiện lấn biển để gia tăng quỹ đất, mở rộng không gian sinh tồn. Đại biểu gợi ý có thể sử dụng công cụ thuế để điều tiết, ưu đãi tài chính…
Nhà nước cần khuyến khích hỗ trợ tài chính, lãi suất, miễn giảm thuế có thời hạn, cấp quyền sử dụng đặc biệt nếu như mảnh đất có thể sử dụng vào những việc phù hợp với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, có lợi cho cả Nhà nước, doanh nghiệp, người dân.
Nhấn mạnh đây là dự án luật hết sức quan trọng, đại biểu Lê Thanh Vân đề nghị cần hết sức cẩn trọng khi xem xét thông qua.
Dự thảo Luật phải thận trọng, song cần thông qua kịp thời
Phát biểu tại hội trường, Đại biểu Đỗ Thị Việt Hà – Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang cho biết, với tính chất của luật Đất đai có phạm vi điều chỉnh rộng, nội dung khó, phức tạp, tác động lớn đến đời sống nhân dân và các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội, nội dung có liên quan chặt chẽ với nhiều luật khác trình thông qua tại Kỳ họp này như Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản.
Do đó, đại biểu Đỗ Thị Việt Hà cho rằng dự thảo luật cần chuẩn bị kỹ lưỡng, thận trọng, đảm bảo chất lượng tốt nhất, song cần được xem xét, thông qua kịp thời để đảm bảo hoàn thiện thể chế pháp luật về đất đai cũng như các lĩnh vực liên quan, nhất là đáp ứng yêu cầu của thực tiễn.
Về nguyên tắc lập và phê duyệt quy hoạch sử dụng đất các cấp, đại biểu Đỗ Thị Việt Hà nhận thấy phương án do hai cơ quan lựa chọn đều có những cơ sở nhất định.
Để đảm bảo thống nhất với Luật Quy hoạch và luật hóa những quy định phù hợp, đại biểu đề nghị có thể nghiên cứu thêm một phương án theo hướng kết hợp cả hai phương án do UBTVQH và Chính phủ trình như sau: Các quy hoạch sử dụng đất được lập đồng thời, quy hoạch sử dụng đất cấp cao hơn phải được phê duyệt quyết định trước.
Trường hợp quy hoạch cấp cao hơn chưa được phê duyệt thì cấp có thẩm quyền được phê duyệt với quy hoạch cấp thấp hơn để thực hiện.
Sau khi quy hoạch cấp cao hơn được phê duyệt, nếu quy hoạch cấp thấp hơn đã được phê duyệt không còn phù hợp với quy hoạch cấp cao hơn thì điều chỉnh quy hoạch cấp thấp hơn cho phù hợp với quy hoạch cấp cao hơn.
Khi kết thúc thời kỳ quy hoạch sử dụng đất mà quy hoạch thời kỳ mới chưa được cấp có thẩm quyền quyết định phê duyệt thì tiếp tục thực hiện các chỉ tiêu mà chưa thực hiện đến khi mà quy hoạch sử dụng đất thời kỳ tiếp theo đường cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định phê duyệt.
Đồng thời có thể bổ sung quy định giao Chính phủ quy định chi tiết. Trường hợp quy định cấp cao hơn chưa được phê duyệt thì cấp có thẩm quyền được phê duyệt cấp thấp hơn để thực hiện nhằm đảm bảo tính thống nhất trong quá trình thực thi nếu quy định theo phương án này.