Đại biểu Quốc hội cảnh báo áp lực thi lớp 10

Sáng 4/12, Quốc hội thảo luận tại hội trường về các báo cáo công tác nhiệm kỳ 2021–2026 của Chủ tịch nước và Chính phủ.

Đồng tình với báo cáo nhiệm kỳ, Ủy viên Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thị Tuyết Nga (đoàn Quảng Trị) đánh giá những kết quả đạt được có ý nghĩa lớn trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực diễn biến phức tạp, ảnh hưởng mạnh đến nhiều lĩnh vực trong nước.

Đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga nhấn mạnh nhiệm kỳ 2021–2026 ghi nhận nhiều thành tựu nổi bật trong tư duy chiến lược về giáo dục. Chính phủ đã tham mưu để Ban Chấp hành Trung ương ban hành Nghị quyết 71 về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo, đặt giáo dục vào vị trí đột phá chiến lược, gắn trực tiếp với năng lực cạnh tranh quốc gia.

Quco hoi
Ủy viên Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Thị Tuyết Nga (đoàn Quảng Trị) - Ảnh: TTO 

Bên cạnh đó, Chính phủ cũng trình Trung ương và Quốc hội luật hóa chủ trương phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 3–5 tuổi và chính sách miễn học phí. Đại biểu đánh giá đây là những chính sách nhân văn, giảm gánh nặng tài chính cho hàng triệu gia đình.

Áp lực thi lớp 10 đang trở thành “kỳ thi quốc gia thu nhỏ”

Tuy vậy, đại biểu nêu nhiều trăn trở, đặc biệt là vấn đề phân luồng sau trung học cơ sở đang triển khai chưa đúng tinh thần. Theo Đề án giáo dục hướng nghiệp và phân luồng giai đoạn 2018–2025, ít nhất 40% học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở tiếp tục học tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Nhưng thực tế, cách hiểu phổ biến hiện nay vẫn là: thi trượt lớp 10 công lập thì đi học nghề.

Ủy viên Ủy ban Văn hóa và Xã hội cho rằng điều này dẫn đến hệ quả kỳ thi vào lớp 10 đang bị biến thành kỳ thi quốc gia thu nhỏ với áp lực nặng nề cho học sinh 14–15 tuổi.

Đại biểu nói: “Nhìn những gương mặt bơ phờ, đờ đẫn vì áp lực thi cử của những trẻ em mới 14–15 tuổi, đọc những bức thư đầy tuyệt vọng khi các em không vượt qua kỳ thi vào trung học phổ thông mà thấy nhói lòng.”

Theo đại biểu, nghịch lý đáng lo ngại hiện nay là nhiều học sinh dù học tốt nhưng vẫn trượt trường công lập vì kỳ thi quá căng thẳng, buộc các em – đặc biệt là con em gia đình khó khăn – phải vào trường tư với mức học phí vượt khả năng chi trả. Trong khi đó, trường tư đáng lẽ phải cung cấp dịch vụ chất lượng cao cho những gia đình có điều kiện, dẫn đến bất bình đẳng trong tiếp cận giáo dục.

Đại biểu nhận định vấn đề này được Chính phủ đề cập trong báo cáo tổng kết Luật Giáo dục, nhưng chưa nêu rõ trong báo cáo nhiệm kỳ.

Kiến nghị giảm áp lực thi cử, bảo đảm quyền học tập

Trước thực trạng trên, đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga kiến nghị Chính phủ có hành động ngay để bảo đảm quyền học tập phổ thông 12 năm cho mọi học sinh. Đại biểu đề xuất:

  • Từ năm học 2026–2027, mở rộng cánh cửa trung học phổ thông.

  • Đầu tư bài bản cho hệ thống trung học nghề.

  • Tôn trọng quyền lựa chọn của người học.

  • Cải tiến thi cử, điều chỉnh phương thức tuyển sinh lớp 10 theo hướng giảm áp lực.

  • Thực hiện phân luồng dựa trên tự nguyện, năng lực, không biến phân luồng thành “rào cản” từ lớp 9.

  • Bảo đảm đủ chỗ học trung học phổ thông công lập để tránh tình trạng phân luồng cưỡng bức.

Đại biểu nhấn mạnh: việc bảo đảm quyền tiếp cận giáo dục phổ thông cho mọi trẻ em là yêu cầu cấp thiết, không thể để áp lực thi cử trở thành gánh nặng khiến học sinh mất niềm tin và ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần./.

Bình luận