Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) quy định mở rộng thêm 5 nhóm đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, gồm:
Chủ hộ kinh doanh (có đăng ký kinh doanh);
Người quản lý doanh nghiệp, kiểm soát viên, người đại diện phần vốn Nhà nước, người đại diện phần vốn của doanh nghiệp tại công ty và công ty mẹ, người quản lý điều hành hợp tác xã không hưởng tiền lương;
Người lao động làm việc không trọn thời gian (người lao động làm việc theo chế độ linh hoạt);
Người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố tương tự như đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã.
Trường hợp không giao kết hợp đồng lao động hoặc thỏa thuận bằng tên gọi khác, nhưng có nội dung thể hiện về việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên phù hợp với Bộ luật Lao động năm 2019 cũng sẽ thuộc diện tham gia.
Bên cạnh đó, nhằm từng bước hướng tới chính sách bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với toàn bộ người lao động có việc làm, có thu nhập và tiền lương khi có đủ điều kiện cần thiết, dự thảo Luật cũng đề xuất giao Chính phủ quy định việc tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với các đối tượng khác phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội từng thời kỳ.
Theo Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, việc bổ sung các đối tượng trên đảm bảo phù hợp với những quy định mới của Bộ luật Lao động, gia tăng quyền lợi khi các nhóm đối tượng này tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Thể hiện định hướng từng bước mở rộng diện bao phủ đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc đảm bảo tính khả thi trong tổ chức thực hiện.
Hiện nay cả nước có hơn 5,1 triệu hộ kinh doanh cá thể, gấp 6 lần số lượng doanh nghiệp. Và theo số liệu cơ quan thuế quản lý thì cả nước có hơn 1,7 triệu lượt hộ nộp thuế.
Tuy nhiên, hiện nay nhóm này chưa thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Chỉ có rất ít chủ hộ kinh doanh cá thể hiện đang tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.