Kê đơn thuốc ngoại trú thay đổi lớn từ 2026

Bộ Y tế vừa ban hành Thông tư 26 với nhiều quy định mới về kê đơn thuốc trong điều trị ngoại trú, đánh dấu bước chuyển quan trọng hướng đến nâng cao hiệu quả điều trị, bảo vệ quyền lợi người bệnh.

Dù nhiều thay đổi trong thông tư này chỉ là những chi tiết nhỏ về mặt hình thức như yêu cầu ghi rõ liều dùng mỗi lần, số lần dùng trong ngày, thời gian sử dụng...nhưng lại mang ý nghĩa lớn trong thực tiễn khám chữa bệnh góp phần hạn chế sai sót, nâng cao an toàn trong sử dụng thuốc và tránh tình trạng lạm dụng, đặc biệt là kháng sinh.

Thông tư 26 yêu cầu gì mới?

Theo quy định mới, ngoài các thông tin cơ bản như tên thuốc, hàm lượng, số lượng… như trước đây, bác sĩ bắt buộc phải ghi rõ liều dùng mỗi lần, số lần sử dụng trong ngày, thời gian dùng thuốc trên đơn thuốc.

Ông Vương Ánh Dương, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế), cho biết: “Quy định này giúp người bệnh hiểu rõ và dùng thuốc đúng cách, tránh tình trạng tự chia liều theo cảm tính, gây giảm hiệu quả điều trị hoặc nguy cơ phản ứng bất lợi.”

Ví dụ, trước đây đơn thuốc chỉ ghi "uống 4 viên/ngày chia 2 lần" nhưng theo Thông tư 26, bác sĩ phải ghi cụ thể “mỗi lần uống 2 viên” nhằm tránh tình trạng người bệnh hiểu sai và uống lệch liều như 3 viên sáng, 1 viên tối…

Thông tư 26 cũng bổ sung nguyên tắc “chỉ kê đơn khi thật sự cần thiết” nhất là với thuốc kháng sinh, thuốc gây nghiện và thuốc hướng thần vốn là nhóm dễ bị lạm dụng.

mua-thuoctto-17516873419811003756763
Người dân mua thuốc tại một cửa hàng thuốc - Ảnh minh họa: TTX

Chuẩn bị cho kỷ nguyên kê đơn điện tử toàn quốc

Thông tư 26 cũng đặt nền móng cho lộ trình triển khai kê đơn thuốc điện tử bắt buộc vào năm 2026 với hệ thống dữ liệu được kết nối giữa cơ sở khám chữa bệnh và nhà thuốc.

Khi đó các đơn thuốc điện tử sẽ được lưu trữ và theo dõi qua hệ thống, người bệnh chỉ cần đến nhà thuốc cung cấp mã đơn mọi thông tin sẽ được xác thực và giám sát.

“Đây là bước tiến rất lớn để ngăn chặn tình trạng bán thuốc không theo đơn, nhất là kháng sinh. Toàn bộ hành trình từ kê đơn đến phát thuốc sẽ được quản lý trên hệ thống,” ông Dương nhấn mạnh.

Khi hệ thống này vận hành đồng bộ sẽ hạn chế được tình trạng một người đi nhiều nơi khám, xin nhiều đơn thuốc để mua tích trữ hoặc bán lại. Người dân cũng có thể tra cứu loại thuốc, liều dùng và lịch sử điều trị qua mã QR trên đơn thuốc điện tử giúp họ chủ động theo dõi sức khỏe và phát hiện sớm sai sót nếu có.

Tích hợp định danh cá nhân

Một điểm đổi mới quan trọng khác là tích hợp số định danh cá nhân vào đơn thuốc. Thay vì phải khai báo lại đầy đủ thông tin cá nhân, người bệnh chỉ cần cung cấp số định danh, toàn bộ dữ liệu liên quan như họ tên, ngày sinh, địa chỉ… sẽ tự động liên kết với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Điều này không chỉ giúp giảm thời gian làm thủ tục, hạn chế sai sót, mà còn góp phần xây dựng hồ sơ sức khỏe điện tử thống nhất, phục vụ chăm sóc sức khỏe suốt đời.

Sổ khám bệnh giấy sẽ dần được thay thế bằng hồ sơ bệnh án điện tử, tăng khả năng theo dõi, lưu trữ và truy xuất thông tin điều trị một cách hiện đại, an toàn và minh bạch hơn.

Thông tư 26 cũng quy định rõ: thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần, thuốc tiền chất nếu người bệnh không dùng hết hoặc tử vong, phải được trả lại cho cơ sở y tế nơi cấp phát. Những cơ sở này có trách nhiệm tiếp nhận và xử lý theo quy định để tránh thất thoát, sử dụng sai mục đích hoặc bị tuồn ra thị trường chợ đen.

Đây là quy định mang tính phòng ngừa và kiểm soát quan trọng, trong bối cảnh nhiều loại thuốc đặc biệt bị lợi dụng, dẫn đến nguy cơ tội phạm và lạm dụng chất ngày càng gia tăng.

Bộ Y tế cho biết để đảm bảo hiệu quả thực hiện Thông tư 26 và lộ trình kê đơn điện tử đến năm 2026, ngành y tế sẽ tổ chức tập huấn, đào tạo kỹ năng tin học, cung cấp phần mềm dễ sử dụng, đặc biệt cho các y bác sĩ ở tuyến cơ sở và người dân ở vùng sâu vùng xa.

Bình luận