Báo cáo tại hội nghị, ông Khuất Việt Hùng - Phó chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT quốc gia - nêu con số thống kê trong 5 năm (tính từ ngày 15/10/2015 đến 14/10/2020), cả nước xảy ra 94.024 vụ tai nạn giao thông (TNGT), làm chết 39.917 người, bị thương 77.477 người.
So với cùng kỳ 5 năm trước, TNGT giảm 70.085 vụ, giảm 9.372 người chết, giảm 90.628 người bị thương. Trong khi đó, 5 năm qua lượng ôtô tăng gần 58,7%, xe máy tăng gần 50,9% tạo ra thách thức to lớn trong bảo đảm trật tự ATGT.
11 tháng của năm 2020, cả nước xảy ra 12.985 vụ TNGT, làm chết 6.048 người, bị thương 9.652 người. So với cùng kỳ, số vụ tai nạn giảm 2.900 vụ (giảm 18,26%), số người chết giảm 927 người (giảm 13,29%), số người bị thương giảm 2.492 người (giảm 20,52%). Đây là lần đầu trong vòng 10 năm qua, số người chết vì TNGT giảm xuống dưới 7.000 người.
Phó thủ tướng Trương Hòa Bình đánh giá lượng ôtô, xe máy tăng gấp đôi trong 5 năm qua nhưng TNGT giảm thể hiện sự chuyển biến tích cực về ATGT khi quyết tâm của Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ và bộ ngành các cấp, chính quyền được sự đồng lòng ủng hộ của người dân, cho thấy các giải pháp về ATGT thời gian qua phù hợp với thực tiễn, có tính khả thi. Việc thực thi Luật phòng chống tác hại của rượu bia và Nghị định 100 với mức phạt tăng nặng được sự ủng hộ của người dân đã tạo ra sự chuyển biến tích cực về ATGT.
Với việc tình hình trật tự ATGT đã được kiềm chế, TNGT giảm sâu cả 3 tiêu chí số vụ, số người chết và số người bị thương, Phó Thủ tướng Thường trực đánh giá: “Các giải pháp mà Trung ương và Chính phủ đã ban hành, nhất là các giải pháp trọng tâm trong Chỉ thị số 18-CT/TW của Ban Bí thư, Nghị quyết số 88/NQ-CP năm 2011 và Nghị quyết số 12/NQ-CP năm 2019 của Chính phủ được triển khai thực hiện là phù hợp với thực tiễn, mang tính khả thi cao, cần phải tiếp tục thực hiện mạnh mẽ, đồng bộ hơn trong các năm tiếp theo trên các mặt công tác”.
Mặc dù vậy, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình cho rằng, công tác bảo đảm trật tự ATGT vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, trong đó nổi lên là: tình hình trật tự ATGT vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, số vụ, số người chết và bị thương vì TNGT vẫn còn ở mức cao; vẫn còn để xảy ra một số vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng liên quan đến xe kinh doanh vận tải, còn các địa phương để xảy ra TNGT tăng cao trong 5 năm qua.
Tình trạng vi phạm chở quá tải trọng của xe ô tô tải giảm sâu trong năm 2014-2015 nhưng từ năm 2016 đến nay, tình hình vi phạm tải trọng xe ô tô trên đường bộ vẫn còn diễn biến phức tạp trên địa bàn có nhiều mỏ vật liệu, cửa khẩu, cảng biển, bến sông; tái diễn hiện tượng xe chở quá tải chạy qua nhiều tỉnh mà không bị phát hiện, xử lý; hiện tượng cơi nới thành, thùng xe có dấu hiệu tái diễn tại một số địa phương, chưa bị các cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý.
Tình trạng ùn tắc giao thông diễn biến rất phức tạp trên các trục giao thông trọng điểm và các đô thị lớn, không chỉ tại Hà Nội, TPHCM, mà hiện nay các đô thị loại 1 đều đã xuất hiện tình trạng ùn tắc giao thông kéo dài.
5 nhóm vụ trọng tâm trong giai đoạn 2021-2025
Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình đã nhấn mạnh 5 nhóm vụ trọng tâm trong giai đoạn 2021-2025 và những việc cần lưu ý trong năm 2021 để các bộ, ngành, địa phương căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của mình, tổ chức triển khai thực hiện.
Theo đó, thứ nhất là tiếp tục hoàn thiện thể chế chính sách pháp luật về ATGT, hoàn thiện mô hình tổ chức và nâng cao năng lực cơ quan chỉ đạo và cơ quan quản lý nhà nước về trật tự ATGT. Hoàn thiện các cơ sở pháp lý để triển khai ứng dụng các thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư vào công tác bảo đảm trật tự ATGT; luật hoá và có lộ trình thực hiện những cam kết quốc tế về ATGT mà Việt Nam đã tham gia. Lồng ghép mục tiêu ATGT, giảm ùn tắc giao thông vào trong các quy hoạch cấp quốc gia, cấp tỉnh, thành phố, các dự án đầu tư tạo ra nhu cầu giao thông, vận tải lớn.
Trong năm 2021, cần tập trung xây dựng Dự án Luật Giao thông đường bộ sửa đổi; Quy định về quản lý hoạt động vận tải nội bộ bằng ô tô; kinh doạnh vận tải bằng xe mô tô, xe gắn máy qua phần mềm; quy định về đầu tư xây dựng, duy trì, cập nhật cơ sở dữ liệu về bảo đảm trật tự ATGT; quy hoạch kết cấu hạ tầng giao thông; hoàn thiện mô hình, nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của Ủy ban ATGT Quốc gia, Ban ATGT các cấp.
Thứ hai, đẩy nhanh tiến độ, siết chặt quản lý chất lượng các dự án đầu tư xây dựng, nâng cấp và kế hoạch duy tu, bảo trì kết cấu hạ tầng giao thông; ưu tiên các dự án trên tuyến cao tốc Bắc-Nam phía đông; cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ, Bến Lức-Long Thành, cầu Mỹ Thuận 2… Tiếp tục xử lý dứt điểm, kịp thời các điểm đen, điểm tiềm ẩn TNGT mới phát sinh; thực hiện đúng tiến độ, lộ trình, bảo đảm chất lượng các dự án xây dựng đường gom, xoá lối đi tự mở theo Quyết định số 358/QĐ-TTg ngày 10/3/2020 của Thủ tướng Chính phủ, đảm bảo mục tiêu đến năm 2025 không còn lối đi tự mở trái phép qua đường sắt.
Thứ ba, tiếp tục nâng cao năng lực, hiệu lực công tác tuần tra, kiểm soát và xử lý vi phạm về trật tự ATGT, trong đó tập trung vào các nhóm hành vi vi phạm chính như: Điều khiển phương tiện khi trong cơ thể có nồng độ cồn, ma tuý; điều khiển phương tiện quá tốc độ; chở hàng hoá quá tải trọng; đi mô tô, xe máy không đội mũ bảo hiểm;...
Trong năm 2021, Bộ Công an, Bộ GTVT và UBND các tỉnh, thành phố cần ưu tiên sử dụng nguồn kinh phí xử phạt để mua sắm, lắp đặt và kết nối hệ thống Camera giám sát, hỗ trợ xử phạt vi phạm giao thông và bảo đảm an ninh trật tự; nâng cấp hệ thống dữ liệu thiết bị giám sát hành trình ô tô đảm bảo chia sẻ liên thông giữa Tổng cục Đường bộ Việt Nam, Cục CSGT và các Sở GTVT; lập đề án kiểm soát tải trọng xe tự động trên đường bộ; lập đề án Xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về TTATGT đảm bảo kết nối sử dụng chung giữa ngành công an, GTVT, y tế, tài chính và tư pháp.
Thứ tư, tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về trật tự ATGT, xây dựng văn hoá giao thông trong toàn xã hội. Phát huy vai trò nòng cốt của các đoàn thể chính trị, xã hội, huy động sự tham gia của các tổ chức xã hội nghề nghiệp, các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm, những người có uy tín, ảnh hưởng trong cộng đồng trong cuộc vận động toàn dân tự giác chấp hành pháp luật, xây dựng văn hoá giao thông. Đẩy mạnh ứng dụng các phương tiện, nền tảng kỹ thuật số, mạng xã hội để tuyên truyền, phổ biến quy định pháp luật, định hướng các giá trị văn hoá giao thông; đấu tranh, ngăn ngừa những hiện tượng “phi văn hoá” trong giao thông.
Trong năm 2021, Bộ GTVT cần khẩn trương ứng dụng công nghệ để giám sát và tự động đánh giá, sát hạch để cấp Giấy phép lái xe, lái tàu..; đẩy mạnh ký kết các hiệp định song phương công nhận Giấy phép lái xe giữa Việt Nam với các quốc gia không phải là thành viên của Công ước Vienna 1968.
Cuối cùng, thứ năm là tiếp tục đầu tư, phát triển hoàn thiện hệ thống cứu hộ TNGT trong cả nước; quy hoạch và đầu tư xây dựng các trạm cấp cứu y tế trên mạng lưới đường cao tốc, quốc lộ; đầu tư mua sắm, trang thiết bị, phương tiện cho lực lượng cứu hoả, công an cấp huyện phục vụ cứu hộ, khắc phục hậu quả TNGT.
Trong năm 2021 và 2022, Bộ Công an, UBND các tỉnh, thành phố cần tập trung xây dựng và tổ chức diễn tập thực hiện kế hoạch ứng phó và giải quyết TNGT đặc biệt nghiêm trọng trên đường bộ cao tốc, đường sắt, đường thuỷ nội địa; Bộ Y tế và UBND các tỉnh, thành phố tăng cường đầu tư trang thiết biết bị, nâng cao trình độ chuyên môn đội ngũ nhân lực của các bệnh viện tuyến huyện đảm bảo đủ khả năng cấp cứu nạn nhân TNGT; tập huấn kỹ năng sơ cứu TNGT cho cán bộ y tế cấp xã, lực lượng cảnh sát giao thông, thanh tra giao thông, công an xã, dân quân tự vệ và đội ngũ tình nguyện viên bảo đảm ATGT tại cơ sở.
