Tờ trình nêu rõ, tổng công suất hệ thống điện hiện nay đạt khoảng 80GW, nhưng cần bổ sung thêm 70GW vào năm 2030 và 400-500GW vào năm 2050.
Trong bối cảnh nguồn điện từ than và khí LNG đang bị hạn chế triển khai, điện hạt nhân trở thành lựa chọn chiến lược để đa dạng hóa nguồn cung, đảm bảo an ninh năng lượng, và thúc đẩy chuyển dịch năng lượng xanh.
Theo Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình, việc tái khởi động dự án này là cần thiết và phù hợp với thực tiễn, đồng thời tận dụng được các địa điểm đã được nghiên cứu kỹ lưỡng trước đây.
Thống kê đến tháng 8/2024, toàn cầu có 415 lò phản ứng hạt nhân đang hoạt động, cung cấp 10% tổng sản lượng điện. Trong đó, 62 lò phản ứng đang được xây dựng, với tổng công suất gần 65.000MW. Điện hạt nhân đã khẳng định vai trò quan trọng trong cơ cấu năng lượng của nhiều quốc gia, giúp giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch và hiện thực hóa các cam kết khí hậu.
Tờ trình nhấn mạnh, phát triển điện hạt nhân không chỉ đáp ứng nhu cầu điện năng mà còn thúc đẩy nhân lực chất lượng cao, nâng cao tiềm lực khoa học công nghệ quốc gia, và tham gia chuỗi cung ứng công nghệ hạt nhân toàn cầu.
Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy khẳng định Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng thuận với chủ trương tái khởi động dự án. Tuy nhiên, Chính phủ cần nghiên cứu, cập nhật các chiến lược phát triển năng lượng, lập Quy hoạch điện hạt nhân chi tiết, và chuẩn bị hồ sơ điều chỉnh quyết định đầu tư.
Ủy ban đề nghị tập trung vào phát triển điện hạt nhân quy mô lớn, nhỏ và siêu nhỏ, gắn với nhiệm vụ tăng cường tiềm lực khoa học công nghệ, từng bước làm chủ công nghệ hạt nhân.
Sau khi được Quốc hội phê duyệt, dự án điện hạt nhân Ninh Thuận sẽ là nền tảng quan trọng trong chiến lược phát triển năng lượng của Việt Nam. Việc này không chỉ đáp ứng nhu cầu năng lượng mà còn tạo tiền đề cho các bước tiến công nghệ và tăng cường năng lực nội địa hóa trong lĩnh vực điện hạt nhân.
Quyết định tái khởi động dự án này không chỉ mang ý nghĩa về an ninh năng lượng mà còn thể hiện tầm nhìn dài hạn trong phát triển kinh tế bền vững và hội nhập quốc tế.