Nghị định chính thức có hiệu lực từ ngày 5/8/2025, đánh dấu một bước siết chặt kỷ cương trong quản lý, thực hiện nghĩa vụ công dân với Tổ quốc.
Theo quy định mới, nam công dân đủ 17 tuổi trong năm phải đăng ký nghĩa vụ quân sự lần đầu nhưng không thực hiện sẽ bị phạt cảnh cáo, nếu tái phạm, mức phạt tăng lên từ 8 - 10 triệu đồng.
Các hành vi như: Không đăng ký bổ sung khi có thay đổi về tình trạng sức khỏe, nghề nghiệp, học vấn; Không đăng ký phục vụ trong ngạch dự bị sẽ bị phạt 8 - 10 triệu đồng.
Cơ quan, tổ chức báo cáo không đầy đủ số lượng quân nhân dự bị hoặc công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ sẽ bị phạt từ 10 - 15 triệu đồng. Nếu báo cáo không chính xác, mức phạt 15 - 20 triệu đồng; không báo cáo bị phạt 20 - 30 triệu đồng.
Nghị định quy định phạt tiền từ 3 - 5 triệu đồng với hành vi không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm tập trung sơ tuyển ghi trong quyết định gọi sơ tuyển sức khỏe thực hiện nghĩa vụ quân sự, quyết định gọi sơ tuyển sức khỏe nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân của cấp có thẩm quyền mà không có lý do chính đáng.
Phạt tiền từ 5 - 8 triệu đồng đối với hành vi không nhận quyết định gọi sơ tuyển sức khỏe nghĩa vụ quân sự, quyết định gọi sơ tuyển sức khỏe nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân của cấp có thẩm quyền mà không có lý do chính đáng.
Phạt tiền từ 15 - 20 triệu đồng với hành vi không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm khám sức khỏe ghi trong quyết định gọi khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự, quyết định gọi khám sức khỏe nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân của cấp có thẩm quyền mà không có lý do chính đáng.
Phạt tiền từ 20 - 30 triệu đồng đối với một trong các hành vi gồm cản trở công dân nhận quyết định gọi khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự, quyết định gọi khám sức khỏe nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân của cấp có thẩm quyền, nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.
Không nhận quyết định gọi khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự, quyết định gọi khám sức khỏe nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân của cấp có thẩm quyền mà không có lý do chính đáng.
Người đi khám sức khỏe nếu cố tình gian dối để làm sai lệch kết quả, nhằm né nghĩa vụ quân sự hoặc nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân, sẽ bị phạt từ 30 - 40 triệu đồng.
Cùng mức phạt này cũng áp dụng cho những trường hợp đưa hoặc nhận tiền, tài sản hay lợi ích vật chất khác dưới 2 triệu đồng để “mua” kết quả sức khỏe không đúng thực tế.
Đây là hành vi vi phạm nghiêm trọng đạo đức và kỷ cương, từng gây nhiều bức xúc trong dư luận và tạo nên bất công trong tuyển chọn.
Cao nhất trong khung phạt là 50 - 75 triệu đồng, áp dụng với các hành vi: Không chấp hành quyết định khám sức khỏe hoặc lệnh nhập ngũ mà không có lý do chính đáng. Trốn tránh thực hiện nghĩa vụ dù đã có kết quả đủ điều kiện sức khỏe.
Nếu đã đến thời điểm thực hiện nghĩa vụ mà cố tình không có mặt tại địa điểm tập trung, công dân cũng sẽ bị xử phạt từ 30 - 40 triệu đồng.
Việc ban hành Nghị định 218 cho thấy nỗ lực quyết liệt của Chính phủ trong việc nâng cao tính nghiêm minh của pháp luật, đồng thời đảm bảo công bằng trong thực hiện nghĩa vụ quốc phòng.
Trước tình trạng nhiều công dân tìm cách trì hoãn, trốn tránh, gian lận trong quá trình khám và gọi nhập ngũ, nghị định mới đóng vai trò như một hàng rào pháp lý chặt chẽ giúp lực lượng tuyển chọn thực hiện đúng nhiệm vụ, tuyển đúng người, đúng tiêu chuẩn.



