Tin tứcDiễn ra từ ngày 13 – 15/11/2018, Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 33 và các hội nghị cấp cao liên quan là sự kiện quan trọng nhất trong năm của ASEAN với sự tham gia của lãnh đạo 10 nước ASEAN và các nguyên thủ và lãnh đạo của Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Hoa Kỳ, Nga, Ấn Độ, Australia cùng với Canada (Chủ tịch G7), Chile (Chủ tịch G20) và IMF.
Trong thời gian 3 ngày, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã có chương trình làm việc phong phú và khẩn trương với nhiều hoạt động đa dạng, cả song phương và đa phương, các cuộc ăn sáng, trưa, tối đều là các cuộc làm việc, bao gồm: dự, phát biểu tại 18 hội nghị, phiên họp; có cuộc tiếp, làm việc với Phó Tổng thống Mỹ, Tổng thống Chile, Hàn Quốc, Thủ tướng Australia, Malaisia Quốc vương Brunei và các cuộc trao đổi quan trọng bên lề Hội nghị với Tổng thống Nga V. Putin, Thủ tướng Nhật, Thủ tướng Canada, Thủ tướng Thái Lan, Thủ tướng Lào, Thủ tướng Campuchia để thảo luận các biện pháp thúc đẩy quan hệ song phương; tiếp lãnh đạo Tập đoàn Sembcorp, một trong những doanh nghiệp tiên phong đầu tư vào Việt Nam với 9 Khu công nghiệp Việt Nam – Singapore (VSIP).
Trong khuôn khổ Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã có các phát biểu quan trọng, đưa ra nhiều đề xuất, biện pháp, đóng góp vào nhiều văn kiện, thỏa thuận được thông qua tại Hội nghị, phản ánh nội dung hợp tác trên nhiều lĩnh vực, nhất là liên quan trực tiếp đến lợi ích người dân các quốc gia ASEAN. Cụ thể, Thủ tướng Chính phủ và các nhà lãnh đạo đã nhất trí thông qua 20 văn kiện chính và 30 văn kiện chuyên đề trên các lĩnh vực, trong đó có Tuyên bố chung về đàm phán Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP); Tuyên bố 45 năm kỷ niệm Quan hệ Hữu nghị và Hợp tác ASEAN-Nhật Bản; thông qua Tầm nhìn Đối tác chiến lược ASEAN-Trung Quốc 2030, Tuyên bố chung ASEAN-Trung Quốc về Khoa học công nghệ và sáng tạo; thông qua Tuyên bố chung ASEAN-Nga về Đối tác chiến lược, Tuyên bố ASEAN-Nga về Hợp tác trong lĩnh vực An ninh sử dụng Công nghệ thông tin và liên lạc, chứng kiến lễ ký Bản ghi nhớ giữa ASEAN và Uỷ ban Kinh tế Á-Âu (EEC); thông qua Tuyên bố các Lãnh đạo ASEAN+3 về hợp tác chống kháng thuốc kháng sinh vì cuộc sống tốt đẹp hơn cho người dân; Tuyên bố về chống rác thải nhựa trên biển...
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc với các Trưởng đoàn ASEAN và quan chức các nước đối tác tại Hội nghị cấp cao ASEAN+3. Ảnh: TTXVN
Bày tỏ quan ngại về những thách thức hiện nay trong phát triển kinh tế quốc tế, Thủ tướng Chính phủ cho rằng, lợi ích cục bộ, nguồn gốc của chủ nghĩa bảo hộ, cùng với xung đột thương mại đang đặt ra những thách thức lớn. Nếu kéo dài hơn, thế giới và khu vực sẽ phải hứng chịu những hệ lụy, tổn thất to lớn khó có thể lường trước.
Thủ tướng Chính phủ cho rằng, cần tiếp tục đẩy mạnh các biện pháp thuận lợi hoá thương mại-đầu tư, giảm thiểu nguy cơ từ bảo hộ và tư duy thương mại vị kỷ.
Trong thảo luận, Thủ tướng Chính phủ đã chia sẻ quan điểm, lập trường của Việt Nam về các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm; nhấn mạnh môi trường ổn định, hoà bình bền vững có ý nghĩa tiên quyết với hợp tác phát triển. Phấn đấu vì mục tiêu này là trách nhiệm chung của các nước. Về vấn đề Biển Đông, Thủ tướng Chính phủ chia sẻ và được nhiều nước đồng tình về tình hình trên thực địa còn diễn biến phức tạp, gây quan ngại cho tất cả các bên và có thể tác động không có lợi cho ổn định ở khu vực. Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh các nguyên tắc đã được nhất trí trong ASEAN về đề cao luật pháp quốc tế và Công ước Luật biển 1982 trong giải quyết hòa bình các tranh chấp, kiềm chế, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực, không quân sự hóa, không làm phức tạp tình hình, tăng cường lòng tin, tích cực xây dựng một COC hiệu quả, thực chất và thực hiện nghiêm túc, đầy đủ Tuyên bố DOC.
Đa số các nước đối tác ASEAN đều khẳng định cùng chung tay nỗ lực tạo dựng môi trường thuận lợi cho đối thoại, hợp tác và xây dựng lòng tin, để Biển Đông trở thành vùng biển của hòa bình, hợp tác và phát triển, trong đó có việc đàm phán COC phải đạt hiệu quả và thực chất dựa trên luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982. Tại Hội nghị Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường nêu ý kiến Trung Quốc sẽ tiếp tục nỗ lực cùng ASEAN hoàn tất Bộ quy tắc COC trong vòng 3 năm tới, thực hiện đầy đủ Tuyên bố DOC, đóng góp cho hòa bình, ổn định, tự do an toàn, hàng hải và hàng không, tự do thương mại ở Biển Đông.
Tại các hội nghị, các nhà lãnh đạo ASEAN tái khẳng định yêu cầu tiên quyết cần duy trì đoàn kết, thống nhất, giữ vững vai trò trung tâm của ASEAN và củng cố một cấu trúc hợp tác khu vực rộng mở, minh bạch, dựa trên luật lệ.