Tin tứcĐây được xem là một trong những điểm nghẽn lớn cần tháo gỡ để bảo đảm mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025 và giai đoạn tiếp theo.
Theo báo cáo của Chính phủ, đến giữa tháng 10/2025, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công mới đạt khoảng 50% kế hoạch, thấp hơn so với mục tiêu đề ra. Đáng chú ý, vẫn còn 29 bộ, cơ quan và 18 địa phương có tỷ lệ giải ngân dưới mức trung bình cả nước, dù đã có nhiều chỉ đạo quyết liệt từ Chính phủ và Thủ tướng.
Các đại biểu Quốc hội nhận định, vốn đầu tư công là nguồn lực trọng yếu để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, ổn định vĩ mô và bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế. Do đó, việc chậm giải ngân không chỉ ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện các công trình, dự án trọng điểm mà còn làm giảm hiệu quả sử dụng ngân sách nhà nước, tác động tiêu cực tới tốc độ tăng trưởng.
Phân tích nguyên nhân, nhiều ý kiến cho rằng, bất cập trong cơ chế và thủ tục là rào cản chính. Một số quy định trong Luật Đầu tư công và Luật Ngân sách nhà nước đã không còn phù hợp với thực tế, gây chậm trễ trong khâu thẩm định, phê duyệt, giải ngân. Ngoài ra, quá trình sắp xếp lại tổ chức hành chính địa phương theo mô hình hai cấp khiến nhiều dự án bị gián đoạn để điều chỉnh quy hoạch, dẫn đến lãng phí thời gian và nguồn lực.
Bên cạnh nguyên nhân khách quan, còn tồn tại yếu tố chủ quan, khi một bộ phận lãnh đạo, cán bộ địa phương sợ trách nhiệm, thiếu quyết đoán hoặc năng lực hạn chế. Trong Công điện số 169/CĐ-TTg ngày 21/9/2025, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu xử lý nghiêm các tập thể, cá nhân cố tình làm chậm tiến độ phân bổ và giải ngân vốn, đồng thời thay thế cán bộ yếu kém, thiếu tinh thần trách nhiệm.
Các đại biểu Quốc hội đề nghị, các bộ, ngành và địa phương cần nghiêm túc đánh giá thực trạng, chỉ rõ điểm nghẽn cụ thể, đồng thời đề xuất giải pháp tháo gỡ theo thẩm quyền hoặc báo cáo cấp trên. Nhiều ý kiến nhấn mạnh, nếu không có giải pháp đồng bộ và quyết liệt, mục tiêu giải ngân đúng tiến độ sẽ khó hoàn thành, thậm chí có nguy cơ phát sinh thêm chi phí và tiêu cực trong quản lý nguồn vốn.
Theo Công điện số 162/CĐ-TTg, Thủ tướng yêu cầu các cơ quan, địa phương phải bám sát chủ trương của Đảng và Quốc hội, thực hiện nghiêm kết luận, nghị quyết của Chính phủ, bảo đảm tiến độ, chất lượng, chống tiêu cực, tham nhũng trong giải ngân vốn đầu tư công. Các đơn vị cần rà soát, gỡ nút thắt trong quá trình hình thành, phân bổ và triển khai dự án, kết hợp linh hoạt giữa vốn nhà nước và vốn tư nhân để mở rộng đầu tư hạ tầng.
Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về thúc đẩy đầu tư công năm 2025 (ngày 18/10/2025), Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: “Đã xác định là nhiệm vụ trọng tâm thì phải đầu tư công sức, lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra thường xuyên; rà soát, tháo gỡ khó khăn ngay từ cơ sở. Có như vậy, vốn đầu tư công mới thực sự trở thành động lực thúc đẩy tăng trưởng, góp phần nâng cao đời sống nhân dân và đáp ứng yêu cầu phát triển mới của đất nước”.
