Thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, phải nghiêm về quản lý ngân sách

(VOH) - Theo báo cáo thẩm tra về đánh giá kết quả thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2011 - 2015, xây dựng và đề xuất chủ trương đầu tư chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2016 - 2020, Ủy ban Tài chính ngân sách thống nhất với đánh giá của Chính phủ về kết quả đạt được của 16 Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2011- 2015.

Theo đó, việc triển khai các Chương trình đã bám sát và đạt được nhiều chỉ tiêu kế hoạch đề ra, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế -  xã hội, nâng cao đời sống nhân dân. Tuy nhiên, khi góp ý về nội dung này trong phiên làm việc tại hội trường chiều 4/11, nhiều đại biểu quốc hội cho rằng, việc triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2011 - 2015 còn một số tồn tại, hạn chế nhất định.

ĐB Bùi Sỹ Lợi (Thanh Hóa) phát biểu. Ảnh: SGGP

Cụ thể, việc huy động vốn cho thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia còn thấp và chưa hợp lý, khi ngân sách Trung ương vẫn chiếm tỷ trọng lớn, các nguồn vốn khác đạt tỷ lệ thấp so với mức vốn đã được phê duyệt. Đại biểu Hoàng Việt Phương -  đoàn Tuyên Quang cho rằng:

Thực hiện nguyên tắc ưu tiên bố trí, phân bổ vốn hỗ trợ từ ngân sách Trung ương cho Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới cho các địa phương miền núi, vùng sâu, vùng xa, các địa phương chưa tự cân đối ngân sách căn cứ vào số thu và tỷ lệ hỗ trợ từ ngân sách Trung ương cho địa phương, bảo đảm phù hợp với tình hình thực tiễn và khả năng cân đối, bố trí vốn của từng địa phương.

Về công tác lập, thẩm định, phê duyệt dự án, vẫn còn tình trạng nhiều địa phương lập đề án quy hoạch xây dựng nông thôn mới chậm. Nhiều đại biểu nhận thấy, các quy định về tiêu chí nông thôn mới hiện hành có những mặt tích cực, phù hợp song cũng có mặt về điều kiện, hoàn cảnh, cân đối vốn, trật tự ưu tiên chưa thực sự phù hợp. Đại biểu Khúc Thị Duyền - đoàn Thái Bình, đề nghị:

Chất lượng và hiệu quả thực hiện một số Chương trình mục tiêu quốc gia chưa cao; tính bền vững của nhiều Chương trình còn hạn chế; công tác quản lý, duy tu, bảo dưỡng, vận hành sau đầu tư chưa được chú trọng đúng mức, chưa phát huy được hiệu quả sau đầu tư; công tác xóa đói, giảm nghèo chưa bền vững. Chỉ tiêu đạt được của một số chương trình còn thấp so với kế hoạch, thể hiện hiệu quả đầu tư chưa cao, dàn trải, thiếu tập trung. Đại biểu Lê Công Đỉnh - đoàn Long An tỏ ra băn khoăn:

Cũng liên quan đến Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, đại biểu Phạm Đức Châu - đoàn Quảng Trị cho rằng: Cần xây dựng mục tiêu, tiêu chí định lượng cụ thể cho từng nhóm đối tượng thụ hưởng, bảo đảm tính minh bạch, cụ thể, tạo thuận lợi cho quá trình thực hiện, giám sát, đánh giá kết quả của chương trình. Đại biểu Phạm Đức Châu đề nghị:

Nhiều đại biểu nhìn nhận cơ chế quản lý, điều hành và tổ chức thực hiện một số Chương trình mục tiêu quốc gia chưa thật hợp lý, việc lồng ghép các Chương trình mục tiêu quốc gia còn hạn chế. Công tác lập kế hoạch, phân bổ vốn và giao kế hoạch theo cơ chế kế hoạch từng năm nên chưa bảo đảm chủ động cho địa phương; mục tiêu, nội dung của một số Chương trình còn trùng lặp với nhiệm vụ chi thường xuyên; sự phối hợp giữa các cơ quan liên quan trong quá trình theo dõi, đánh giá các chương trình còn hạn chế.

Do đó, các đại biểu đề nghị Chính phủ cần rà soát, đánh giá lại hệ thống tiêu chí hiện hành, phân kỳ đầu tư, ưu tiêu tập trung đầu tư đối với một số nội dung cấp thiết trong giai đoạn 2016 - 2020 liên quan đến hạ tầng thiết yếu, phát triển sản xuất; tập trung đầu tư cho các địa phương còn chưa hoàn thành các tiêu chí về điện, đường, trường, trạm, thủy lợi,... bảo đảm phù hợp với khả năng cân đối, bố trí vốn, hoàn thành dứt điểm các hạng mục đầu tư theo từng giai đoạn, tránh đầu tư dàn trải, phân tán, kém hiệu quả. Đại biểu Nguyễn Thị Bích Nhiệm - đoàn Yên Bái, góp ý:

Có ý kiến đại biểu cho rằng, nguồn lực để triển khai thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia trong giai đoạn vừa qua cũng như giai đoạn 2016 - 2020 vẫn phụ thuộc rất lớn vào nguồn lực đầu tư từ ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương. Do đó, việc triển khai thực hiện các chương trình phải tuân thủ nghiêm túc quy định về quản lý ngân sách được quy định tại Luật Ngân sách nhà nước, Luật đầu tư công và một số văn bản pháp quy liên quan, không áp dụng cơ chế rút gọn đối với một số dự án như đề xuất của Chính phủ.

Trước đó, trong phần làm việc đầu giờ chiều, Quốc hội đã nghe Bộ trưởng Bộ thông tin và truyền thông Nguyễn Bắc Son trình bày tờ trình về dự án Luật báo chí (sửa đổi) và nghe chủ nhiệm Ủy ban văn hóa, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng Đào Trọng Thi trình bày báo cáo thẩm tra dự án Luật này.