Tổng Bí thư Tô Lâm đã khẳng định đây là một trong những vấn đề trọng yếu mà Trung ương đang tập trung giải quyết, yêu cầu phải tiến hành mạnh mẽ và có kế hoạch chi tiết.
Nghị quyết số 17-NQ/TW ngày 1/8/2007 về cải cách hành chính từng chỉ rõ rằng bộ máy nhà nước còn cồng kềnh, hiệu quả hoạt động thấp. Thời gian qua, việc sáp nhập các đơn vị đã được triển khai từ cấp xã, huyện lên một số bộ, ngành, nhưng cần nhiều nỗ lực hơn để đạt hiệu quả rõ rệt.
Tổng Bí thư nhấn mạnh, tinh gọn từ Trung ương sẽ thúc đẩy địa phương tinh gọn. Đặc biệt, các ban Đảng, Quốc hội, Chính phủ cần làm gương, dám nhìn nhận và thực hiện các thay đổi mạnh mẽ, nhằm tạo ra bộ máy gọn nhẹ và hiệu quả.
Trong nhiều nhiệm kỳ, Đảng và Nhà nước đã đề ra mục tiêu tổ chức bộ máy tinh gọn nhằm tiết kiệm ngân sách, tập trung nguồn lực cho phát triển. Tổng Bí thư đưa ra dẫn chứng, hiện nay khoảng 70% ngân sách chi cho trả lương và chi phí thường xuyên, khiến tỷ lệ dành cho đầu tư phát triển còn thấp. Điều này khác biệt lớn so với nhiều quốc gia khác, nơi chi cho lương chỉ chiếm khoảng 40% ngân sách, phần còn lại dành cho các lĩnh vực trọng yếu như quốc phòng, y tế và giáo dục.
Trước thực tế này, Chính phủ đã đề xuất tạm hoãn tăng lương công chức, điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội trong năm 2025 và dự kiến xem xét lại Nghị quyết 27 về cải cách lương vào năm 2026. Việc này nhằm đảm bảo ngân sách có thể dành cho đầu tư phát triển thay vì chi tiêu thường xuyên, qua đó tránh tăng áp lực lên ngân sách.
Thực tế, nhiều bộ, ngành hiện có bộ máy cồng kềnh, chồng chéo chức năng, gây ra cơ chế “xin-cho” phức tạp, kéo dài thời gian giải quyết công việc. Các doanh nghiệp cũng phản ánh về thủ tục hành chính rườm rà, với khoảng 38-40 con dấu cho một dự án đầu tư, khiến thời gian hoàn thành trung bình lên đến 2-3 năm. Những bất cập này không chỉ tạo ra sự lãng phí tài nguyên mà còn kìm hãm sự phát triển của quốc gia.
Chủ trương tinh gọn bộ máy, giảm biên chế, và cải cách thủ tục hành chính là một giải pháp cần thiết và cấp bách. Đây không chỉ là nhiệm vụ của Bộ Nội vụ, mà còn là trách nhiệm của tất cả cơ quan quản lý nhà nước nhằm tạo ra quy trình minh bạch, tiết kiệm thời gian, và tối ưu hóa quản trị.
Bằng cách cắt giảm chi tiêu thường xuyên và cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, nhà nước không chỉ tiết kiệm ngân sách mà còn tạo điều kiện cho phát triển bền vững, mở ra cơ hội để Việt Nam có thể vươn lên mạnh mẽ trên trường quốc tế.