Tin tứcMột trong những nội dung đáng chú ý trong dự thảo Luật là việc phân cấp, phân quyền cho các cơ quan chính quyền địa phương. Các đại biểu đều nhất trí rằng việc trao quyền nhiều hơn cho chính quyền địa phương là cần thiết để thúc đẩy sự phát triển của đất nước.
Tuy nhiên, điều quan trọng là phải đảm bảo sự giám sát chặt chẽ và trách nhiệm giải trình rõ ràng, tránh tình trạng phân quyền nhưng không kiểm soát được.
Đại biểu Nguyễn Văn Mạnh (Đoàn Vĩnh Phúc) chỉ ra một "lỗ hổng" trong dự thảo khi không quy định rõ trách nhiệm của Phó Chủ tịch HĐND cấp tỉnh hoặc cấp huyện trong trường hợp Chủ tịch HĐND bị xử lý kỷ luật. Ông đề xuất bổ sung quy định để Phó Chủ tịch thực hiện nhiệm vụ của Chủ tịch HĐND cho đến khi bầu được Chủ tịch mới.
Đại biểu Nguyễn Duy Minh (Đoàn Đà Nẵng) nhấn mạnh rằng việc trao quyền mạnh mẽ cho Chủ tịch UBND các cấp là rất quan trọng. Ông cho rằng hiện tại, việc các vấn đề lớn nhỏ đều phải đưa ra tập thể UBND bàn bạc và biểu quyết là một yếu tố gây trì trệ và lãng phí nguồn lực.
Ông đề xuất Quốc hội xem xét trao quyền cho Chủ tịch UBND các cấp để cá nhân người đứng đầu có thể quyết định nhanh chóng các vấn đề thuộc nhiệm vụ của mình, đồng thời có cơ chế giám sát chặt chẽ hơn.
Mô hình tổ chức chính quyền địa phương: Nên đổi mới hay giữ nguyên?
Vấn đề mô hình tổ chức chính quyền địa phương cũng được thảo luận sôi nổi trong phiên họp. Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) đồng tình với việc duy trì mô hình chính quyền địa phương hiện tại, với sự kết hợp giữa HĐND và UBND.
Ông cũng cho rằng cần nghiên cứu để áp dụng mô hình chính quyền đô thị cho toàn quốc, không chỉ giới hạn ở các thành phố trực thuộc Trung ương nhằm thúc đẩy sự phát triển đồng bộ trong các khu vực đô thị.
Ngược lại, đại biểu Trần Quốc Tuấn (Đoàn Trà Vinh) cho rằng cần phải nghiên cứu kỹ về việc đổi mới tổ chức chính quyền địa phương ở đô thị. Ông cho rằng trong bối cảnh hiện nay, khi đất nước đang thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy hành chính, cần phải có những thay đổi hợp lý để phù hợp với đặc điểm của các khu vực đô thị và nông thôn.
Một vấn đề quan trọng mà nhiều đại biểu đề cập đến là việc kiểm soát quyền lực và đảm bảo sự minh bạch trong quá trình phân cấp, phân quyền.
Đại biểu Trần Quốc Tuấn đề nghị bổ sung nguyên tắc tăng cường kiểm soát quyền lực khi thực hiện phân cấp, phân quyền để tránh các trường hợp tiêu cực và tha hóa quyền lực tại các địa phương.
Đồng tình với quan điểm này, đại biểu Hà Sỹ Đồng (Đoàn Quảng Trị) cũng yêu cầu tăng cường giám sát đối với chính quyền địa phương khi được trao quyền mạnh mẽ hơn.
Đại biểu Mai Văn Hải (Đoàn Thanh Hóa) cho rằng việc ủy quyền cho chính quyền địa phương là rất cần thiết, nhưng phải làm rõ các trường hợp cụ thể khi nào cần ủy quyền và khi nào không. Ông đề xuất nguyên tắc ủy quyền phải được quy định rõ ràng để tránh tình trạng ủy quyền tùy tiện, đảm bảo tính linh hoạt và hiệu quả công tác.
Phân quyền và nâng cao năng lực thực thi
Về phân quyền, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Đoàn Bà Rịa-Vũng Tàu) cho rằng việc giao thẩm quyền cho các địa phương cần bảo đảm rằng các địa phương có đủ năng lực thực hiện các nhiệm vụ được giao.
Ông dẫn chứng rằng một số địa phương đã được phân quyền mạnh mẽ trong các lĩnh vực như quản lý đất đai, đầu tư công, nhưng do thiếu chuẩn bị về nhân lực và quy trình thực hiện, đã xảy ra nhiều sai phạm.
Ông đề xuất bổ sung quy định phân quyền phải gắn với điều kiện về nhân lực, ngân sách và năng lực thực thi của địa phương, đồng thời có cơ chế thu hồi thẩm quyền nếu địa phương không thực hiện hiệu quả.
Các ý kiến đóng góp tại phiên thảo luận đã nêu bật một số điểm cần sửa đổi và bổ sung trong dự thảo Luật Tổ chức Chính quyền địa phương. Các đại biểu chỉ ra rằng việc phân quyền mạnh mẽ cho chính quyền địa phương là một xu hướng tất yếu trong nền quản trị hiện đại.
Tuy nhiên, điều quan trọng là phải đảm bảo rằng việc phân quyền đi kèm với trách nhiệm, giám sát chặt chẽ để tránh tình trạng lạm dụng quyền lực và phát sinh sai phạm.
