Tin tứcĐiểm đáng chú ý nhất là trong trường hợp tài sản bị thu giữ là chỗ ở duy nhất của người vay hoặc là công cụ lao động chủ yếu, bên nhận bảo đảm phải trích một khoản tiền hỗ trợ tương ứng để giúp người vay duy trì cuộc sống trong thời gian chuyển đổi.
Nghị định có 8 điều, quy định chi tiết điều kiện thu giữ tài sản bảo đảm của khoản nợ xấu theo điểm đ khoản 2 Điều 198a Luật Các tổ chức tín dụng đã được Quốc hội thông qua trong lần sửa đổi tháng 6/2025. Theo đó, nếu tài sản bị thu giữ là chỗ ở duy nhất và được xác minh đầy đủ, khoản hỗ trợ bắt buộc là 12 tháng lương tính theo mức lương tối thiểu. Trường hợp tài sản bị thu giữ là công cụ lao động chủ yếu hoặc duy nhất mà không hình thành từ vốn vay, khoản hỗ trợ là 6 tháng lương tối thiểu.
Quy định này nhằm hạn chế tối đa tổn thất và xáo trộn đời sống người dân khi xử lý nợ xấu, đồng thời đảm bảo nguyên tắc cân bằng lợi ích hợp pháp giữa bên vay và bên cho vay.
Nghị định 304/2025/NĐ-CP cũng làm rõ quyền và trách nhiệm của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài và các tổ chức mua bán, xử lý nợ. Các tổ chức này phải cung cấp đầy đủ thông tin cho bên bảo đảm về quyền và nghĩa vụ theo quy định; thực hiện trích khoản hỗ trợ theo đúng mức nêu trên và được tính khoản này vào chi phí xử lý tài sản bảo đảm.
Bên cạnh đó, việc thu giữ tài sản bảo đảm chỉ được tiến hành khi đáp ứng đầy đủ điều kiện tại Nghị định, hoặc thuộc các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 5 khi đáp ứng điều kiện tại khoản 2 Điều 4. Toàn bộ quá trình thu giữ phải tuân thủ các khoản 3, 4, 5, 6 và 7 của Điều 198a Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), đảm bảo đúng trình tự pháp lý và quyền lợi của các bên liên quan.
Việc ban hành Nghị định được đánh giá là bước hoàn thiện quan trọng trong cơ chế xử lý nợ xấu, theo hướng toàn diện và nhân văn hơn, phù hợp yêu cầu ổn định kinh tế – xã hội. Các quy định mới hướng đến giảm thiểu tác động tiêu cực tới đời sống sinh hoạt, sản xuất và điều kiện lao động của người vay, đặc biệt trong những trường hợp người dân chỉ có một chỗ ở duy nhất hoặc phụ thuộc vào một công cụ lao động chính.
Nghị định cũng khẳng định nguyên tắc của Bộ luật Dân sự số 91/2015/QH13 tại khoản 2 Điều 3: cá nhân, pháp nhân xác lập và thực hiện các quyền, nghĩa vụ dân sự trên cơ sở tự do, tự nguyện cam kết; mọi thỏa thuận không trái luật và đạo đức xã hội đều có hiệu lực và phải được tôn trọng.
Việc đưa yếu tố hỗ trợ tài chính trực tiếp vào quy trình thu giữ tài sản bảo đảm không chỉ giúp giảm gánh nặng cho người vay mà còn tăng tính minh bạch, trách nhiệm của các tổ chức tín dụng, qua đó góp phần ổn định an sinh xã hội và củng cố niềm tin của người dân trong quá trình xử lý nợ xấu theo đúng định hướng của Nhà nước.
