Đây là một trong những biện pháp nhằm tăng hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập.
Theo Nghị định, các đối tượng được áp dụng chính sách tinh giản biên chế bao gồm Cán bộ, công chức, viên chức; cán bộ, công chức cấp xã và người lao động không xác định thời hạn trong các cơ quan hành chính nếu bị dôi dư do các nguyên nhân khác nhau, như sắp xếp lại tổ chức bộ máy, nhân sự; cơ cấu lại theo vị trí việc làm; chưa đạt trình độ đào tạo theo tiêu chuẩn; không hoàn thành nhiệm vụ; nghỉ quá nhiều do ốm đau; thôi giữ chức vụ, chức danh; bị kỷ luật nhưng chưa bị bãi nhiệm hoặc buộc thôi việc; hoặc tự nguyện tinh giản biên chế và được đồng ý.
Người lao động không xác định thời hạn thực hiện các công việc chuyên môn nghiệp vụ thuộc danh mục vị trí việc làm chức danh nghề nghiệp trong đơn vị sự nghiệp công lập nếu bị dôi dư do sắp xếp lại tổ chức hoặc cơ cấu lại nhân lực của đơn vị.
Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã nếu bị dôi dư do sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã và nghỉ trong 12 tháng kể từ khi có quyết định sắp xếp; người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố nếu bị dôi dư do sắp xếp thôn, tổ dân phố khi sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã.
Nghị định cũng quy định các quyền lợi và trách nhiệm của các cá nhân được áp dụng chính sách tinh giản biên chế, bao gồm việc được hưởng trợ cấp hàng tháng, được ưu tiên bố trí việc làm khác phù hợp, được hỗ trợ để tham gia các khóa huấn luyện, tập huấn, được giải quyết các quyền lợi liên quan đến bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và các quyền lợi khác theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, Nghị định cũng quy định các trường hợp không được áp dụng chính sách tinh giản biên chế, như cán bộ, công chức, viên chức đang tham gia quân sự, công an nhân dân; cán bộ, công chức, viên chức đang thực hiện nghĩa vụ quốc tế; cán bộ, công chức, viên chức đang tham gia các dự án do Chính phủ hoặc các bộ, ngành phê duyệt; cán bộ, công chức, viên chức đang trong thời gian nghỉ thai sản, nghỉ ốm dài ngày hoặc nghỉ hưu trước tuổi.
Nghị định cũng giao cho các bộ, ngành, địa phương có trách nhiệm xây dựng kế hoạch tinh giản biên chế theo quy định và báo cáo kết quả thực hiện cho Thủ tướng Chính phủ.