Tin tứcDự thảo sửa đổi Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018 được công bố nhằm tăng cường vai trò của Ủy ban Kiểm tra Đảng các cấp trong việc kiểm soát tài sản, thu nhập, từ đó nâng cao hiệu quả chống tham nhũng và thu hồi tài sản thất thoát.
Việc sửa đổi, bổ sung luật lần này nhằm kịp thời thể chế hóa đường lối của Đảng về phòng, chống tham nhũng; bảo đảm phù hợp với các chủ trương, chính sách của Đảng, hệ thống pháp luật về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy chính trị và mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Đồng thời, sửa đổi còn để khắc phục những hạn chế, bất cập của luật hiện hành, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Thực tế triển khai Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018 cho thấy việc kiểm soát tài sản của người có chức vụ, quyền hạn vẫn là khâu khó khăn nhất. Nhiều cán bộ che giấu tài sản lớn, chỉ khi bị phát hiện sai phạm trong các vụ án lớn mới buộc phải khai ra. Không ít trường hợp đã nộp hàng tỷ đồng nhận từ doanh nghiệp qua hợp đồng, dự án để mong hưởng chính sách khoan hồng, nhưng rõ ràng số tiền này trước đó không được kê khai.
Một ví dụ điển hình là vụ nhờ đứng tên 5 lô đất của nguyên lãnh đạo Đà Nẵng đang được đưa ra xét xử. Những thực tế này đòi hỏi việc kiểm soát tài sản cần chủ động và mạnh mẽ hơn, thay vì chỉ “bắt chuột khi nhà đã cháy”.
Điểm nhấn quan trọng trong dự thảo sửa đổi luật là ghi nhận vai trò chính thức của các cơ quan kiểm tra Đảng trong việc kiểm soát tài sản, thu nhập. Theo đó, Ủy ban Kiểm tra Trung ương sẽ kiểm soát tài sản, thu nhập của những người thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý. Các ban, cơ quan Đảng ở Trung ương và Đảng ủy trực thuộc Trung ương sẽ kiểm soát tài sản của người thuộc thẩm quyền mình quản lý. Ủy ban Kiểm tra tỉnh ủy, thành ủy kiểm soát tài sản, thu nhập của những người thuộc diện ban thường vụ quản lý và của các cơ quan đảng cấp tỉnh.
Quy định này đưa Ủy ban Kiểm tra Trung ương và cấp tỉnh, thành trở thành cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập theo luật định, thể hiện rõ nguyên tắc hiến định: tổ chức đảng và đảng viên hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật. Qua đó, trách nhiệm và quyền hạn của cơ quan kiểm tra Đảng được tăng cường, đóng vai trò quan trọng trong công tác phòng, chống tham nhũng.
Bên cạnh đó, Quy định số 287/2025 của Bộ Chính trị về thu hồi tài sản do tham nhũng, lãng phí, tiêu cực cũng đã xác định các căn cứ thu hồi, gồm: kết luận kiểm tra, giám sát, giải quyết tố cáo; kết luận xác minh tài sản, thu nhập; quyết định thu hồi tài sản; cũng như báo cáo và tự giác nộp lại tài sản từ tổ chức đảng, đảng viên hoặc cá nhân liên quan.
Việc đưa cơ quan kiểm tra Đảng vào hệ thống kiểm soát tài sản, thu nhập là bước đi mới, góp phần tăng sức mạnh của các cơ quan phòng, chống tham nhũng và cả hệ thống chính trị.