Ngày 2/11, tại Hội nghị Lão khoa mở rộng lần thứ VIII diễn ra ở Bệnh viện Thống Nhất TPHCM, PGS.TS Nguyễn Thị Kim Tiến, nguyên Bộ trưởng Bộ Y tế, cho biết Việt Nam hiện dẫn đầu Đông Nam Á về số ca ghép tạng với hơn 1.000 ca mỗi năm.
Theo PGS.TS Kim Tiến, trong năm 2024, nguồn tạng từ người chết não tại Việt Nam đã tăng gấp đôi so với các năm trước. Ngành y tế đang nỗ lực phát triển nguồn hiến tạng từ người chết não qua việc thành lập các chi hội vận động hiến mô và bộ phận cơ thể tại các bệnh viện, một phần quan trọng giúp tăng số lượng hiến tạng.
Ông Đồng Văn Hệ, Giám đốc Trung tâm Điều phối hiến ghép mô tạng quốc gia, cho biết hiện Việt Nam có 29 bệnh viện thực hiện được các ca ghép tạng, mỗi năm thực hiện trên 1.000 ca. Tuy nhiên, dù nguồn tạng từ người chết não có tăng nhưng tỷ lệ này vẫn khá thấp, chỉ chiếm khoảng 10% tổng số hiến tạng.
Trong khi đó, tỷ lệ này tại nhiều quốc gia phát triển là 50-90%. Ông Hệ cho biết, hiểu biết về hiến tạng từ người chết não ở đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng Việt Nam vẫn còn hạn chế, chỉ khoảng 10% thực sự hiểu rõ về vấn đề này.
Vấn đề nguồn hiến tạng từ người chết não còn gặp nhiều khó khăn vì cần sự phối hợp của nhiều bệnh viện và cơ sở y tế. Ông Hệ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng mạng lưới và hệ thống kết nối giữa các bệnh viện để tạo điều kiện thuận lợi cho ghép tạng từ người chết não.
Bên cạnh đó, ông Hệ chia sẻ thêm, trên thế giới, người cao tuổi vẫn có thể hiến tạng và ghép tạng. Tại Mỹ, có đến 40% người hiến tạng là trên 50 tuổi. Thậm chí, người hiến tạng lớn tuổi nhất là 92 tuổi, và người hiến giác mạc cao tuổi nhất là 107 tuổi. Trong khi đó, ở Việt Nam, nhiều người vẫn cho rằng chỉ có người trẻ mới có thể tham gia hiến tạng.
PGS.TS Kim Tiến cho biết, Việt Nam vẫn còn nhiều tiềm năng trong phát triển nguồn tạng từ người chết não. Ví dụ, Tây Ban Nha hiện có tỷ lệ hiến tạng từ người chết não cao nhất thế giới với 50 người trên một triệu dân, cứu sống hàng nghìn người mỗi năm. Hoa Kỳ cũng có thành tích đáng kể, khi mỗi năm có khoảng 42.000 ca ghép tạng thành công nhờ nguồn tạng từ người hiến.
Việc phát triển nguồn hiến tạng từ người chết não ở Việt Nam không chỉ cứu sống nhiều bệnh nhân mà còn tạo điều kiện để ngành y học ghép tạng tiếp tục phát triển bền vững, nâng cao khả năng cạnh tranh của y tế Việt Nam trong khu vực và trên thế giới.