Tin tứcĐường biên giới trên đất liền Việt Nam và Campuchia dài khoảng 1.245 km, đi qua 10 tỉnh của Việt Nam và 9 tỉnh của Campuchia. Trên cơ sở Hiệp ước đã ký kết, hai nước đã triển khai công tác phân giới, cắm mốc biên giới trên đất liền từ đầu năm 1986. Tính đến tháng 12/2018, hai bên đã hoàn thành khoảng 84% khối lượng công tác phân giới, cắm mốc. Nhờ đó, hoạt động giao lưu, hợp tác qua biên giới, hệ thống cửa khẩu trên biên giới đất liền hai nước phát triển mạnh mẽ.
Trên toàn tuyến có 41 cặp cửa khẩu (trong đó có 10 cặp cửa khẩu quốc tế) đang hoạt động. Tuy nhiên, theo các đại biểu, tiềm năng hợp tác, giao lưu còn rất lớn, nhất là khi cơ sở hạ tầng và giao thông kết nối với các cửa khẩu được đầu tư nhiều hơn nữa. Vì vậy, hai bên đã thành lập Nhóm công tác hỗn hợp về cửa khẩu biên giới đất liền Việt Nam - Campuchia để trao đổi việc phát triển hệ thống cửa khẩu biên giới giữa hai nước.
Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh chủ quyền lãnh thổ, biên giới quốc gia luôn là những điều thiêng liêng của mỗi dân tộc, ẩn sâu trong tâm trí của mỗi người dân. Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, Việt Nam, Campuchia luôn là hai nước láng giềng anh em gần gũi, có mối quan hệ gắn bó từ lâu. Việc cùng nhau hợp tác hữu nghị phân định biên giới, vạch rõ “bờ cõi núi sông” cho muôn đời sau có ý nghĩa sâu sắc và là trách nhiệm cao cả không chỉ với các thế hệ các nhà lãnh đạo mà cả với mọi người dân hai nước.
Với 84% khối lượng công tác phân giới cắm mốc trên thực địa, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá đây là thành quả vô cùng quan trọng mà hai bên đã đạt được trong quá trình hơn 36 năm hợp tác giải quyết vấn đề về biên giới.
Thủ tướng hai nước ký Hiệp ước bổ sung Hiệp ước Hoạch định biên giới quốc gia năm 1985 và Hiệp ước bổ sung năm 2005 giữa Việt Nam và Campuchia. Ảnh: VGP
Cùng với các văn kiện pháp lý về biên giới đã ký kết từ trước, theo Thủ tướng, hai văn kiện ký kết hôm nay sẽ tạo khung pháp lý quan trọng để quản lý và phát triển đường biên giới hai nước, vừa bảo đảm giữ vững an ninh, quốc phòng, trật tự an toàn xã hội ở khu vực biên giới, vừa thúc đẩy hợp tác phát triển, giữa hai bên, qua đó xây dựng đường biên giới đất liền Việt Nam - Campuchia thành đường biên giới hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển bền vững.
“Lễ ký trọng thể hôm nay là tuyên bố mạnh mẽ với khu vực và thế giới của hai quốc gia độc lập, có chủ quyền là CHXHCN Việt Nam và Vương quốc Campuchia về ý chí, quyết tâm hợp tác, xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, hợp tác cùng phát triển trên cơ sở tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ, lợi ích của nhau, bình đẳng cùng có lợi, vì hạnh phúc và phồn vinh của nhân dân hai nước”, Thủ tướng nói.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và thủ tướng Campuchia Hun Sen cầm trên tay văn kiện pháp lý ghi nhận thành quả công tác phân giới cắm mốc biên giới trên đất liền Việt Nam - Campuchia. Ảnh: TTO
Phóng viên: Xin Thứ trưởng cho biết ý nghĩa của việc Việt Nam và Campuchia ký hai văn kiện pháp lý quan trọng: Hiệp ước bổ sung Hiệp ước hoạch định biên giới quốc gia năm 1985 và năm 2005 giữa Việt Nam và Campuchia; Nghị định thư phân giới cắm mốc trên đất liền giữa Việt Nam và Campuchia?
Thứ trưởng Lê Hoài Trung: Sự kiện hôm nay có ý nghĩa trọng đại trong quan hệ hai nước Việt Nam-Campuchia cũng như trong công tác về biên giới lãnh thổ giữa hai nước.
Với sự chứng kiến của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Vương quốc Campuchia Samdech Techo Hunsen, cơ quan chức năng hai nước đã báo cáo về công tác phân giới cắm mốc được tiến hành trong nhiều năm qua. Trong dịp này, hai bên đã ký hai văn kiện pháp lý hết sức quan trọng.
Đó là: Hiệp ước bổ sung Hiệp ước hoạch định biên giới quốc gia năm 1985 và năm 2005 giữa Việt Nam và Campuchia; Nghị định thư phân giới cắm mốc trên đất liền giữa Việt Nam và Campuchia, giúp phân giới cắm mốc được 84% chiều dài đường biên giới đất liền giữa Việt Nam và Campuchia.
Như vậy, lần đầu tiên trong lịch sử hai nước, Việt Nam và Campuchia đã ký được hai văn kiện pháp lý quan trọng về phân giới cắm mốc đất liền giữa Việt Nam và Campuchia. Những văn kiện này có ý nghĩa và tầm quan trọng đặc biệt giữa hai nước, khẳng định thiện chí giữa hai nước trong việc giải quyết một cách hòa bình đường biên giới lãnh thổ phù hợp với luật pháp quốc tế, dựa trên nguyên tắc tôn trọng độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, bình đẳng và hai bên cùng có lợi.
Cùng với đó, các hiệp ước, thỏa thuận sẽ tạo khung pháp lý quan trọng và thuận lợi cho việc quản lý đường biên giới. Với 84% đường biên giữa Việt Nam và Campuchia được phân giới cắm mốc, tức là khoảng 1.045/1.245km tổng số chiều dài đường biên giữa hai bên.
Tổng số các mốc gồm có mốc chính, mốc phụ và cọc dấu trên đường biên hai nước đã lên tới 2.037 mốc. Như vậy, cứ khoảng gần 700m đường biên có một vị trí mốc, giúp quản lý đường biên giới dễ dàng hơn, đồng thời tạo điều kiện cho công tác phối hợp giữa lực lượng chức năng hai nước trong vấn đề bảo đảm an ninh an toàn biên giới.
Bên cạnh đó, việc thống nhất phân giới cắm mốc đường biên trên đất liền giữa hai nước sẽ góp phần tạo thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội, giao lưu nhân dân 10 tỉnh dọc biên giới của Việt Nam và 9 tỉnh của Campuchia.
Điều này đặc biệt góp phần giúp giải quyết một lĩnh vực rất quan trọng liên quan đến chủ quyền lãnh thổ. Đây là vấn đề thiêng liêng giữa hai dân tộc. Việc giải quyết được bước quan trọng này sẽ đóng góp cho quan hệ hữu nghị, hòa bình, hợp tác phát triển giữa hai nước Việt Nam-Campuchia.
Phóng viên: Tại Hội nghị hôm nay, hai Thủ tướng đều thể hiện quyết tâm tiếp tục đàm phán về 16% đường biên giới trên đất liền còn lại. Vậy tiến trình đàm phán về phân định đường biên giới sẽ diễn ra như thế nào trong thời gian tới, thưa Thứ trưởng?
Công tác biên giới lãnh thổ Việt Nam-Campuchia có ba giai đoạn chính.
Thứ nhất, hai bên nhất trí những nguyên tắc cơ bản để thống nhất biên giới lãnh thổ. Sau đó, việc hoạch định đường biên giới được thể hiện bằng cả lời văn trong hiệp ước cũng như cùng với các bản đồ đính kèm, cụ thể khi đó là bằng Bộ bản đồ Bonne có từ thời thực dân Pháp với tỷ lệ 1/100.000 và bản đồ UTM có tỷ lệ 1/50.000.
Hiệp ước bổ sung lần này bổ sung cho hai hiệp ước cũ trên cơ sở bộ bản đồ hiện đại với tỷ lệ 1/25.000.
Hiện nay, Việt Nam và Campuchia đang triển khai giai đoạn thứ ba, phân giới cắm mốc trên thực địa. Khi tiến hành công việc này, hai nước còn 16%, trong đó khoảng 6% là những phần đường biên giới đã được hoạch định và phân giới cơ bản nhưng chưa triển khai cắm mốc do với lịch sử lâu đời, người dân hai nước có thể sống, canh tác sang các phần đất của nhau nếu tính theo đường biên giới pháp lý. Do đó dẫn đến sự hoán đổi diện tích đất. Hai bên sẽ trao đổi với nhau về diện tích hoán đổi phù hợp.
Với 10% đường biên giới còn lại, hai bên chưa thống nhất với nhau về việc thể hiện trên bản đồ. Bên cạnh đó, 10% còn lại này nằm rải rác ở 6-7 khu vực khác nhau nên việc giải quyết sẽ cần một quá trình dựa trên quyết tâm chính trị giữa hai bên, cơ sở luật pháp, kinh nghiệm quốc tế.
Việc hai nước ký kết hai văn kiện pháp lý lần này sẽ tạo xung lực rất lớn cho việc giải quyết 16% đường biên giới còn lại. Thời gian tới, hai bên tiếp tục có đối thoại, thương lượng cụ thể phần 6% về hoán đổi đất.
Chủ trương nhất quán của Việt Nam là giải quyết tốt công tác biên giới lãnh thổ của các quốc gia láng giềng phù hợp với luật pháp quốc tế để làm cơ sở cho quan hệ lâu dài giữa các quốc gia.
Việt Nam có đường biên giới trên bộ với ba nước là: Trung Quốc, Lào, Campuchia.
Hai đường biên giới giữa Trung Quốc và Lào dài hơn nhưng đã được giải quyết toàn bộ cả về công tác phân giới cắm mốc cũng như việc xây dựng quy chế về quản lý cửa khẩu, quản lý các mốc đường biên giữa Việt Nam và Trung Quốc, Việt Nam và Lào. Bởi vậy, sự kiện này là bước tiến quan trọng trong việc hoàn tất toàn bộ quá trình giải quyết biên giới lãnh thổ giữa Việt Nam và Campuchia.
Phóng viên: Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng.
Nguồn: TTXVN
