Tin tứcChiều 28/8, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị đánh giá kết quả thực hiện chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), chuẩn bị đón và làm việc với Đoàn Thanh tra của Ủy ban châu Âu (EC) lần thứ 5; quyết tâm gỡ "thẻ vàng" IUU của EC.
Tại hội nghị được kết nối trực tuyến từ trụ sở Chính phủ tới 28 tỉnh ven biển, các đại biểu đánh giá sau gần một năm từ đợt thanh tra lần thứ 4 của EC và 7 năm triển khai các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU, gỡ cảnh báo "thẻ vàng" của EC, Việt Nam đạt được nhiều kết quả.
Khung pháp lý đã được hoàn thiện theo khuyến nghị của EC. Công tác quản lý đội tàu, theo dõi, kiểm soát và giám sát hoạt động tàu cá được tăng cường. Việc truy xuất nguồn gốc thủy hải sản khai thác đã được rà soát, thực hiện chặt chẽ hơn trước. Công tác thực thi pháp luật, xử lý hành vi khai thác IUU đạt được một số kết quả quan trọng, trong đó đã khởi tố 11 vụ hình sự, đang điều tra 3 vụ.
Tuy nhiên, đến nay vẫn còn nhiều tồn tại. Chưa hoàn thành việc đăng ký, cấp Giấy phép khai thác thủy sản, chưa kiểm soát, xử lý dứt điểm tàu cá "3 không": không đăng ký, không đăng kiểm, không cấp phép.
Vẫn xảy ra tình trạng ngắt kết nối thiết bị giám sát hành trình tàu cá (VMS). Tình trạng tàu cá, ngư dân Việt Nam vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài chưa chấm dứt.
Hội nghị nhận định một số địa phương chưa thật sự quyết liệt trong thực thi pháp luật trong lĩnh vực chống khai thác IUU. Một số tổ chức, cá nhân buông lỏng quản lý để tình trạng tàu cá ra vào cảng, xuất nhập bến không đảm bảo thủ tục, giấy tờ, trang thiết bị theo quy định; thiếu kiên quyết trong ngăn chặn, xử lý các hành vi khai thác IUU…
Các đại biểu cho rằng những tồn tại, hạn chế trên không chỉ từ nhận thức của người dân mà còn có sự thiếu tinh thần, trách nhiệm của một bộ phận tổ chức, cá nhân. Thiếu quyết liệt trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của người đứng đầu các ngành, các cấp. Có tình trạng dung túng, tiếp tay của lực lượng thực thi pháp luật cho hành vi khai thác IUU...
Những tồn tại nếu không khẩn trương khắc phục, việc gỡ “thẻ vàng” sẽ càng khó khăn, thậm chí nâng cảnh báo lên “thẻ đỏ”.
Đoàn Thanh tra của EC sẽ sang Việt Nam kiểm tra lần thứ 5 vào tháng 10/2024.
Nhấn mạnh mục tiêu gỡ “thẻ vàng” trong đợt kiểm tra này, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Thủ tướng yêu cầu người đứng đầu các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương có liên quan thống nhất nhận thức, hành động quyết liệt trong nhiệm vụ chống khai thác IUU, khẩn trương hoàn thành việc khắc phục các tồn tại, hạn chế.
Trong đó lưu ý gắn trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp và lực lượng chức năng.
Thủ tướng yêu cầu tập trung nguồn lực ngăn chặn, chấm dứt tình trạng tàu cá vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài; đặc biệt tại các tỉnh Kiên Giang, Cà Mau, Bình Định... Tăng cường lực lượng công an, biên phòng phối hợp với chính quyền cơ sở tại các địa bàn trọng điểm để tuyên truyền vận động, kịp thời phát hiện, ngăn chặn từ sớm, từ xa tàu cá, ngư dân có ý định đi khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài.
Đặc biệt, Thủ tướng yêu cầu Bí thư tỉnh ủy, thành ủy, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo về công tác chống khai thác IUU.
Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu rà soát toàn bộ các vụ việc vi phạm khai thác IUU từ sau đợt thanh tra lần thứ 4 đến nay, tập trung các vụ việc ngắt, gửi, vận chuyển thiết bị VMS, vượt ranh giới trên biển; môi giới, móc nối, vi phạm khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài...
Tiếp tục điều tra, xác minh, kiên quyết xử phạt dứt điểm các trường hợp vi phạm. Hoàn thành, báo cáo kết quả thực hiện trong tháng 9/2024.
Các địa phương khẩn trương hoàn thành công tác quản lý đội tàu, đăng ký, đăng kiểm, cấp giấy phép khai thác thủy sản, đánh dấu tàu cá, cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn vệ sinh thực phẩm cho tàu cá, xử lý dứt điểm tàu cá “3 không”.
Xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân có liên quan chậm trễ trong việc cấp giấy phép khai thác thủy sản cho tàu cá theo quy định. Địa phương cần kiểm soát chặt chẽ tàu cá ra vào cảng, giám sát sản lượng thủy sản khai thác.
Cùng với đó, kiên quyết xử lý trách nhiệm Ban quản lý cảng cá, Văn phòng thanh tra, kiểm soát nghề cá tại cảng cá để tàu cá vi phạm khai thác IUU ra vào cảng, bốc dỡ sản phẩm thủy sản khai thác mà không xác minh, xử lý theo quy định.
Thủ tướng yêu cầu điều tra, khởi tố, truy tố, xét xử nghiêm 100% các vụ liên quan đưa tàu cá, ngư dân đi khai thác bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài; ngắt, gửi, vận chuyển thiết bị VMS, môi giới, móc nối và các hành vi vi phạm nghiêm trọng. Các hội, hiệp hội, doanh nghiệp thủy sản không được móc nối để hợp thức hóa hồ sơ cho các sản phẩm thủy hải sản khai thác vi phạm IUU để xuất khẩu sang thị trường châu Âu.
Thủ tướngnhấn mạnh nếu địa phương nào không có sự chuyển biến trong thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU trong thời gian tới, tiếp tục để xảy ra các sai phạm, không hoàn thành các nhiệm vụ được giao, Bí thư tỉnh ủy, thành ủy, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ven biển phải chịu trách nhiệm trước Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng.
