Tin tứcKỷ niệm ngày Nam Bộ kháng chiến
Truyền sử - truyền lòng yêu nước
(VOH) - Lâu nay người ta vẫn hay cho rằng việc dạy và học sử trong nhà trường luôn khô khan, cứng nhắc, dẫn đến hậu quả là số đông lớp trẻ bị hổng kiến thức về lịch sử, nhất là lịch sử truyền thống cách mạng. Do vậy người lám công tác giảng dạy đang ra sức khắc phục những nhược điểm này bằng cách thay đổi cách tiếp cận lịch sử, thay đổi phương pháp truyền đạt cho học sinh - sinh viên. Sẽ là vô ích nếu như người học không có ý thức rõ ràng về việc trang bị cho mình những kiến thức nền tảng về lịch sử. Sẽ là vô ích nếu như những người làm công tác giữ gìn và truyền sử ở bảo tàng hay các viện nghiên cứu không say mê và yêu thích lịch sử. Kỷ niệm 63 năm Ngày Nam Bộ kháng chiến, nghĩ về truyền thống cách mạng, những người làm công tác nghiên cứu, giảng dạy hay thuyết minh ở các bảo tàng đã trăn trở với chúng tôi về vai trò, sứ mệnh của những người truyền sử.
Là người có nhiều kinh nghiệm giảng dạy về lịch sử Việt Nam, Phó Giáo sư Tiến sĩ Võ Văn Sen - Hiệu trưởng Trường ĐẠI học Khoa học Xã hợi và Nhân văn - cho rằng: việc giảng dạy lịch sử trong nhà trường hiện nay có cả những mặt tích cực và hạn chế. Hạn chế là đội ngũ cán bộ giảng dạy còn yếu về kiến thức, yếu về phương pháp truyền đạt. Trong khi đó, phương pháp truyền đạt đòi hởi người dạy phải truyền cho được tinh thần của sử, để lại những ấn tượng sâu đậm trong suy nghĩ nhận thức và tình cảm của người học. Thật ra, học sinh phổ thông chỉ cần hiểu những vấn đề lớn của lịch sử để khi cần thì họ vẫn có thể rứt ra được những bài học ý nghĩa, kinh nghiệm từ lịch sử. Còn đối với sinh viên hệ đại học hoặc sau đại học thì người dạy ngoài việc truyền đạt kiến thức bằng sự nhiệt tình thì còn phải hướng dẫn người học cách nghiên cứu. Để cho người học tiếp thu tốt thì người dạy phải có những bài học thật sự lôi cuốn, Phó Giáo sư Tiến sĩ Võ Văn Sen nhận xét:
Dù chúng ta là ai, chúng ta có làm nghề gì đi nữa thì chúng ta vẫn cần có những kiến thức xã hội, trong đó bao gồm cả kiến thức về lịch sử, và trên hết là tình yêu quê hương. Kiến thức về lịch sử không những giúp chúng ta hiểu thấu đáo các vấn đề của quá khứ mà nó còn giúp chúng ta hiểu được hiện tại và phần nào dự đoán được tương lai. Sâu xa hơn, kiến thức về lịch sử cho chúng ta những bài học tốt để ứng dụng và thực tế. Biên tập, đạo diễn Phùng Nguyên - Cơ quan Thường trú Đài Truyền hình Việt Nam tại TP.HCM đã khẳng định rằng: học sử là trách nhiệm, học sử là bổn phận, học sử là để nâng cao tính tư tưởng chứ không còn là sự yêu thích nữa. Và chúng tôi tin anh không phải là người duy nhất có suy nghĩ ấy.
Hẳn nhiên, những người làm công tác truyền thống hay biểu diễn vẫn có cách riêng của mình để truyền sử. Bởi thông qua nghệ thuật, lịch sử rất dễ đi vào lòng người. Một cách truyền dẫn lịch sử khá thú vị nữa là công việc của những người làm thuyết minh tại các bảo tàng. Cái khó và cũng là bí quyết của người làm công tác này là để lại cho khách tham quan những ấn tượng sâu sắc về lịch sử truyền thống mà vốn dĩ là tài sản vô giá mà thời gian không làm phai mờ. Theo chị Nguyễn Phương Thảo, người làm công tác thuyết minh ở Bảo tàng LLVT Miền Đông Nam Bộ thì thuyết minh là mất công việc đầy thú vị:
Hướng tới các ngày lễ lớn trong năm, mà gần với chúng ta nhất là ngày Nam Bộ kháng chiến 23/9, chắc chắn những người làm công việc truyền sử như nghiên cứu, giảng dạy hay thuyết minh sẽ ý thức rõ hơn về công việc của mình: bằng ngọn lửa đam mê, trân trọng về quá khứ hào hùng của cha anh mà truyền đi những bài học lịch sử cho thê hệ trẻ hôm nay. Chính điều này làm cho lịch sử trở nên gần gũi và mang đến vẻ đẹp giá trị tinh thần tượng mỗi chúng ta.
Diệu Phương