Tự do tài chính hiểu một cách đơn giản là có khả năng làm chủ tài chính của bản thân một cách độc lập. Cụ thể hơn, tự do tài chính là tình trạng mà con người có đủ tiền để chi trả cho những nhu cầu cuộc sống cơ bản hàng ngày hoặc đưa ra các quyết định quan trọng mà không bị chi phối bởi tài chính.
Đối với những người trẻ vẫn đang cố gắng tạo dựng sự nghiệp, việc tiết kiệm cho tương lai hay chuẩn bị kế hoạch cho việc nghỉ hưu có vẻ không phải là ưu tiên hàng đầu. Điều này dẫn tới một số sai lầm trong việc tiết kiệm cũng như chi tiêu.
Dưới đây là 5 sai lầm phổ biến nhất mà người trẻ thường mắc phải khi tiết kiệm tiền để hướng tới “tự do tài chính”.
Mất quá nhiều thời gian để nhận ra rằng "mình cần phải tiết kiệm"
Lập kế hoạch nghỉ hưu là việc tìm kiếm sự cân bằng giữa việc để dành tiền cho sau này và có đủ tiền để chi trả cho cuộc sống hiện tại. Nhưng các nhà hoạch định tài chính cảnh báo rằng, cái giá của việc trì hoãn kế hoạch có thể rất cao.
Nhờ lãi kép, ngay cả số tiền tiết kiệm khiêm tốn cũng sẽ tăng theo cấp số nhân trong thời gian dài nhưng hầu hết mọi người không bắt đầu sớm để tận dụng yếu tố lãi kép đó.
Trong một báo cáo gần đây của Natixis, 60% số người được hỏi cho biết họ sẽ phải làm việc lâu hơn dự kiến để nghỉ hưu và 40% nói rằng “sẽ cần một phép màu” để họ có thể nghỉ hưu an toàn.
Một số người trì hoãn việc đóng góp cho "quỹ hưu trí" của bản thân vì họ vẫn còn nợ thời sinh viên, nhưng lý do lớn hơn là họ nghĩ rằng việc nghỉ hưu... còn rất xa. Thực tế, cần có sự chuẩn bị kĩ cho kế hoạch nghỉ hưu. Nếu họ trì hoãn làm điều này, họ có thể phải nghỉ hưu muộn hơn rất nhiều so với những người khác - Jay Lee, một nhà lập kế hoạch tài chính được chứng nhận tại Ballaster Financial cho hay.
Trở thành nạn nhân của lạm phát lối sống
"Lạm phát lối sống" xảy ra khi mọi người bắt đầu coi những thứ xa xỉ là nhu cầu thiết yếu.
Nick Reilly, một nhà lập kế hoạch tài chính được chứng nhận có trụ sở tại Seattle cho biết: "Mạng xã hội tạo ra mong muốn theo kịp những người khác. "Nỗi sợ bị bỏ lỡ, kết hợp với tâm lý 'Tôi kiếm được tiền', đã khiến nhiều Millennials (những người sinh ra trong khoảng thời gian từ năm 1980 đến những năm đầu thập niên 2000) chi tiêu phần lớn thu nhập của họ vào những thứ mang lại sự thỏa mãn và địa vị trong ngắn hạn".
Những người trẻ tuổi thường đánh giá thấp số tiền họ có thể tiết kiệm được từ tiền thuê nhà và thực phẩm cũng như việc bội chi có thể làm hỏng các kế hoạch tài chính khác một cách nghiêm trọng như thế nào.
Watson nói: "Sống trong một căn hộ có cầu thang bộ thay vì một tòa nhà có thang máy có thể sẽ không cảm thấy khác biệt khi bạn còn trẻ, nhưng nó có thể tiết kiệm được rất nhiều tiền". Ông đề nghị mỗi người nên trả chi phí cho tiền thuê nhà dưới 25% tổng thu nhập hàng tháng.
Không có đủ tiền tiết kiệm khẩn cấp
Quỹ khẩn cấp cũng cần phải tính toán để dành sử dụng trong trường hợp khẩn cấp như: mất việc, bị ốm nặng không thể làm việc hoặc có các khoản bất ngờ khác cần trang trải. Tuy nhiên, những người trẻ tuổi đôi khi bỏ qua những rủi ro đó.
"Không có gì ngạc nhiên khi thấy những người trẻ tuổi hoàn toàn không có quỹ khẩn cấp. Tuy nhiên, điều này rất đáng lo ngại vì đây là một vùng đệm tài chính quan trọng và có thể ngăn bạn mắc thêm nợ" - Lee nói.
Lee cho rằng, bất kỳ số tiền nào cũng là một khoản tốt để bắt đầu dành dụm, nhưng nói chung, những người độc thân cần dành ra số tiền tương đương với 6 tháng chi tiêu cho trường hợp khẩn cấp. Đối với các cặp vợ chồng có thu nhập kép, số tiền phải dành cho quỹ khẩn cấp ít nhất là 3 tháng.
Giữ quá nhiều tài sản dễ bay hơi như tiền điện tử
Mặc dù các khoản đầu tư mới hơn như NFT, tiền điện tử… có thể mang lại tiềm năng tăng trưởng hấp dẫn, nhưng việc bỏ qua tính biến động của chúng có thể gây rủi ro nghiêm trọng cho tình hình tài chính của bạn.
NFT có thể hiểu là một tài sản ảo đại diện cho các vật phẩm trong âm nhạc, vật phẩm trong game, video… NFT được mua bán trực tuyến thông qua hình thức thanh toán bằng tiền mã hóa hay còn gọi là Cryptocurrency.
Reilly nói: "Nhờ mạng xã hội, rất có thể mọi người đều biết ai đó đã trở nên giàu có nhanh chóng nhờ cơ hội này".
Một số nhà hoạch định tài chính gọi đây là "Hội chứng đồ vật sáng bóng". Các khoản đầu tư có rủi ro cao và biến động cao đang ngày càng hấp dẫn các nhà đầu tư trẻ tuổi muốn làm giàu nhanh chóng và có thể khiến các phương pháp làm giàu lâu dài, lâu đời hơn (như cổ phiếu) trở nên nhàm chán.
"Điều này sẽ cực kỳ nguy hiểm nếu bạn dồn toàn bộ số tiền của mình vào các tài sản có rủi ro cao như NFT hoặc tiền điện tử" - Watson nói: "Khi nói đến việc lập kế hoạch tài chính, bạn cần chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất hơn là theo đuổi lợi nhuận cao nhất".
Không coi trọng việc đóng BHXH
Tại hầu hết các quốc gia, BHXH hay quỹ hưu trí là chính sách an sinh hữu ích đối với người tham gia. Trên cơ sở đóng vào quỹ BHXH, người tham gia sẽ được bù đắp một phần thu nhập khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập chính do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động.
Hiện nay có 2 hình thức (bắt buộc, tự nguyện) để người dân có thể đăng ký tham gia, tùy theo nhóm đối tượng bắt buộc tham gia và tham gia tự nguyện. Với mỗi hình thức, người tham gia sẽ được hưởng những quyền lợi và chế độ khác nhau.
Giả sử một lao động nữ tham gia BHXH trong 20 năm với mức đóng là 22% tiền lương tháng thì mức hưởng là 55% tiền lương bình quân với thời gian hưởng dựa trên tuổi thọ trung bình của nữ ở độ tuổi 55 là 24,6 năm.
Ngoài ra, người hưởng lương hưu còn được hưởng chính sách BHYT do Quỹ BHXH bảo đảm, khi qua đời thân nhân được hưởng chế độ mai táng và trợ cấp tuất.
Mặc dù nghỉ hưu có vẻ như là một chặng đường dài, nhưng việc đầu tư vào một kế hoạch tiết kiệm hưu trí như BHXH có thể giúp bạn có nhiều thời gian hơn để đạt được các mục tiêu tài chính khác.