Nguyên nhân bắt nguồn từ thói quen ăn những món sống, tái như tiết canh, gỏi cá, nem thính, thịt lợn tái chanh – những món được nhiều người Việt ưa chuộng.
Theo thông tin từ Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, bệnh nhân H.V.C. nhập viện trong tình trạng đau đầu âm ỉ kéo dài khoảng 10 ngày. Qua khai thác tiền sử, bác sĩ ghi nhận bệnh nhân thường xuyên sử dụng thực phẩm sống và tái trong nhiều tháng gần đây.
Kết quả chụp cộng hưởng từ (MRI) cho thấy có tổn thương tại vùng chẩm hai bên, nhiều nốt vôi ở đồi thị, hai bán cầu đại não và tiểu não. Cùng với đó, hình ảnh X-quang cũng phát hiện nốt vôi hóa ở vùng cổ, vai, ngực và bụng – tất cả đều hướng tới tổn thương do ký sinh trùng. Bệnh nhân được chẩn đoán mắc nang sán thần kinh (neurocysticercosis) – một dạng nhiễm ký sinh trùng hiếm gặp nhưng cực kỳ nguy hiểm.

Theo TS.BS Ngô Chí Cương – Phó Giám đốc Bệnh viện MEDLATEC, trong thời gian gần đây, bệnh viện tiếp nhận nhiều ca bệnh liên quan đến ký sinh trùng, đặc biệt là ấu trùng sán dây lợn và sán lá gan lớn. Các loại bệnh này thường diễn tiến âm thầm, có thể kéo dài tới hàng chục năm và gây nhầm lẫn với tai biến mạch máu não hoặc các bệnh thần kinh khác.
“Nếu không phát hiện và điều trị sớm, người bệnh có thể bị liệt, tổn thương thần kinh vĩnh viễn hoặc biến chứng gan, túi mật nghiêm trọng”, bác sĩ Cương cảnh báo.
Nguyên nhân chủ yếu gây nhiễm sán là do thói quen ăn uống kém vệ sinh, ăn đồ sống hoặc chưa chín kỹ như tiết canh, thịt tái, gỏi cá. Ngoài ra, việc chăn nuôi thả rông và thiếu kiểm soát tại một số vùng nông thôn làm tăng nguy cơ phát tán trứng sán ra môi trường, bám vào rau sống hoặc nguồn nước.
Dù đã được cảnh báo nhiều năm qua, nhưng thực tế cho thấy tiết canh và các món tái vẫn được nhiều người tiêu dùng “vô tư” sử dụng. Nhiều người tin rằng tiết canh nhà nuôi là “sạch”, hay thậm chí tin vào những quan niệm mê tín như “ăn tiết canh ngày rằm sẽ may mắn”. Tuy nhiên, các bác sĩ khẳng định: tiết canh không mát, không bổ, và hoàn toàn không có giá trị chữa bệnh như lời đồn.
Cảnh báo cũng được mở rộng đến các loại rau sống, đặc biệt là rau thủy sinh – nơi dễ chứa trứng giun, sán do bị nhiễm phân người hoặc động vật.
Để phòng tránh nguy cơ nhiễm ký sinh trùng, các chuyên gia y tế khuyến cáo:
-
Tuyệt đối không ăn tiết canh, thịt sống, gỏi cá, nem chua chưa được tiệt trùng đúng cách.
-
Rửa tay kỹ với xà phòng trước khi chế biến, trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
-
Dụng cụ dùng cho thực phẩm sống và chín phải tách biệt rõ ràng.
-
Người dân nên khám, sàng lọc định kỳ nếu có biểu hiện ngứa da, rối loạn tiêu hóa hoặc đau đầu không rõ nguyên nhân.
Trong vùng dịch tễ cao, chính quyền cần tăng cường tuyên truyền và khuyến cáo người dân thăm khám sớm. Bởi một món ăn tưởng “ngon miệng” hoàn toàn có thể là "thủ phạm" gây tổn thương não và biến chứng nguy hiểm nếu không được cảnh giác.