Các nhà nghiên cứu tại Đại học Stanford (Mỹ) đã tiến hành so sánh hình ảnh chụp cộng hưởng từ (MRI) của 81 thanh thiếu niên sống tại Mỹ được chụp trước khi đại dịch bùng phát (từ tháng 11/2016 đến 11/2019) với kết quả MRI của 82 thanh thiếu niên được chụp trong thời gian xảy ra đại dịch nhưng là sau khi các biện pháp phong tỏa được dỡ bỏ (từ tháng 10/2020 đến 3/2022).
Sau đó, các nhà nghiên cứu đã căn cứ vào các yếu tố bao gồm giới tính và độ tuổi để chọn ra 64 người tham gia trong mỗi nhóm. Kết quả, họ đã phát hiện ra những thay đổi thể chất trong não xảy ra ở tuổi vị thành niên.
Cụ thể, so với trước đại dịch, nhóm thanh thiếu niên được chụp MRI sau phong tỏa có sự thay đổi về cấu trúc vật lý của não bộ trong quá trình dậy thì như vỏ não mỏng đi, sự phát triển của đồi hải mã và hạch hạnh nhân lớn hơn. Điều này cho thấy các quá trình phát triển não đã tăng tốc. Nói cách khác, bộ não của họ đã già đi nhanh hơn.
Theo ông Ian Gotlib, giáo sư chuyên ngành tâm lý học của đại học Stanford, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết: "Sự khác biệt về tuổi tác của não bộ là khoảng 3 năm. Chúng tôi đã không mong đợi mức tăng lớn như vậy, do lệnh phong tỏa chỉ kéo dài chưa đầy một năm".
Trong nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí "Biological Psychiatry: Global Open Science", nhóm nghiên cứu cho biết, các thanh thiếu niên đã đồng ý tham gia nghiên cứu đánh giá tác động của tình trạng căng thẳng đối với sức khỏe tâm thần trong quá trình dậy thì. Do đó, những người này cũng được đánh giá về các triệu chứng căng thẳng, lo âu và các vấn đề nội tâm.
Nghiên cứu cũng cho thấy, những thanh thiếu niên hậu phong tỏa có các vấn đề về sức khỏe tâm thần nhiều hơn, trong đó các biểu hiện lo âu, căng thẳng và các vấn đề nội tâm nghiêm trọng hơn.
Theo giáo sư Gotlib, kết quả trên nhất quán với các kết quả nghiên cứu khác về tác động của đại dịch đối với sức khỏe tâm thần của thanh thiếu niên.
Ông chia sẻ: “Sự suy giảm sức khỏe tâm thần đi kèm với những thay đổi về thể chất trong não đối với thanh thiếu niên, có thể là do căng thẳng của đại dịch".
Tuy nhiên, hiện chưa rõ liệu tình trạng sức khỏe tâm thần kém đi được nêu trong nghiên cứu trên có phải do não bộ lão hóa nhanh hơn hay không, thậm chí cũng chưa rõ liệu điều này có phải là tin xấu đối với các thanh thiếu niên hay không.
"Chúng tôi chưa biết điều đó. Nhóm nghiên cứu đang bắt đầu quét lại tất cả não của những người tham gia ở độ tuổi 20, để hiểu rõ hơn liệu những thay đổi này có tồn tại hay bắt đầu giảm dần theo thời gian hay không", ông Gotlib nói.
Đối với người lớn tuổi, những thay đổi não bộ này thường liên quan đến chức năng nhận thức bị suy giảm. "Vẫn chưa rõ ý nghĩa của chúng ở lứa tuổi thanh thiếu niên", ông Gotlib thừa nhận.
Mặc dù, ông Gotlib nêu rõ, nhóm nghiên cứu chưa thể đưa ra kết luận chắc chắn; tuy nhiên, đây là bằng chứng đầu tiên cho thấy những khó khăn về sức khỏe tâm thần trong đại dịch đi kèm với những thay đổi, dường như liên quan đến căng thẳng trong cấu trúc não.
