Tin tứcTuy nhiên, ít người biết rằng đây là sinh vật ngoại lai bị cấm nhập và buôn bán ở nước ta.
Tôm hùm đất (còn gọi là tôm hùm nước ngọt) có tên khoa học là Procambarus clarki. Theo Cục Thủy sản, tôm hùm đất có tên trong phụ lục 2 loài ngoại lai có nguy cơ xâm hại. Cục không cấp phép cho bất cứ cơ sở nào nhập vào Việt Nam.
Tại Việt Nam, duy nhất Viện nghiên cứu và nuôi trồng thủy sản I được cấp phép nhập loài tôm này về nghiên cứu. Đối với hàng thương phẩm chỉ cho phép nhập hàng đã sơ chế được kiểm định và cấp phép
Tôm hùm đất gây hại như thế nào?
Tôm hùm đất là loại rất phàm ăn, ăn tạp, có thể cạnh tranh thức ăn với các loại thủy sản khác. Chúng có đôi càng màu đỏ to khỏe, có thể bò ngang và cắt ngang thân lúa cứng rất nhanh, ăn tất cả loại búp cây non, thậm chí cả tôm, cá nhỏ.
Tôm hùm đất đào hang rất giỏi, hoạt động về ban đêm và có sức chống chịu, thích nghi cao nên sẽ phá hoại hệ thống kênh mương, làm tan hoang các hệ sinh thái bản địa do ăn tạp.
Chúng cũng mang theo nhiều virus gây bệnh trên tôm, kể cả loài giun ký sinh trên động vật có vú và người.
Tôm hùm đất sống rất khỏe và dai. Khi sống trong môi trường tự nhiên thuận lợi, tuổi thọ của một con tôm hùm đất có thể lên tới 30 năm. Thậm chí, loài tôm này có khả năng tái sinh lại chân hay càng bị đứt.
Theo tài liệu của Cục Khai thác và Bảo vệ nguồn lợi thủy sản, tôm hùm đất được nhập vào Nhật Bản và Trung Quốc từ những năm 1930. Đây là loài thủy sản có sức đề kháng cực mạnh, có thể sống trong môi trường ô nhiễm.
Trung Quốc là nước nuôi tôm hùm đất với quy mô lớn trên thế giới. Do được ưa chuộng, sản lượng tôm hùm đất tại Trung Quốc đã tăng gấp 30 lần từ năm 2003 tới năm 2018 và đạt 1,6 triệu tấn.
Diện tích đất nông nghiệp để nuôi tôm hùm đất cũng tăng chóng mặt, khiến đất trồng các loại nông sản khác giảm mạnh. Nhiều nông dân Trung Quốc trồng lúa nhưng không thu hoạch, để cho tôm hùm đất ăn… Năm 2018, có 75% trong số 1,1 triệu ha nuôi tôm hùm đất là những ruộng lúa nuôi trồng kết hợp.
Tại châu Phi, tôm hùm đất lần đầu tiên được nhập khẩu vào năm 1970.
Từ hai quốc gia đầu tiên đưa loài này vào nuôi (là Kenya và Nam Phi), tôm hùm đất nhanh chóng, sinh sôi và xâm chiếm sông hồ nhiều nước khác như Rwanda, Uganda, Ai Cập và Zambia, hủy diệt toàn bộ các loài thực vật thủy sinh, động vật nhỏ, giáp xác, cá và nhuyễn thể…
Tập tính đào hang sâu làm tổ của tôm hùm đất khiến cho cơ sở hạ tầng địa phương bị phá hủy nghiêm trọng, mương nước bị rò rỉ, các con đập bằng đất sụp đổ và bờ sông bị lở.
Các chuyên gia cảnh báo, tôm hùm đất có thể gây ra thảm họa tàn phá không khác gì ốc bươu vàng. Bởi nếu không đủ thức ăn, loài này sẽ ăn sạch rau màu, kể cả gỗ và làm biến dạng môi trường sống…
