Một phương pháp trẻ hóa đang thu hút sự chú ý mạnh mẽ trên mạng xã hội với những lời quảng cáo như “tốt hơn Botox” hay “thay thế Viagra” vừa bị các chuyên gia y tế cảnh báo về những nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng, bao gồm tăng nhịp tim, tổn thương hệ thần kinh và nguy cơ phát triển ung thư.
Liệu pháp này có tên peptide, tồn tại dưới dạng viên uống hoặc thuốc tiêm, vốn từng được biết đến chủ yếu trong giới vận động viên. Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, peptide trở nên phổ biến trong cộng đồng những người quan tâm đến chống lão hóa, nhờ sự lăng xê của các influencer và người nổi tiếng.
Một trong những người nổi bật nhất là triệu phú công nghệ Bryan Johnson — nhân vật được biết đến rộng rãi với mục tiêu “lão hóa ngược”. Johnson từng công khai sử dụng peptide trong chế độ chăm sóc sức khỏe của mình và mô tả đây là “thần dược trẻ hóa”. Người dẫn chương trình podcast Joe Rogan cũng từng kể rằng một mũi tiêm peptide giúp anh chữa khỏi viêm gân khuỷu tay chỉ sau hai tuần. Trên các diễn đàn như Reddit, không ít người dùng chia sẻ những trải nghiệm tích cực khi sử dụng peptide như cải thiện tiêu hóa, tăng cường tinh thần và hồi phục chấn thương nhanh chóng.
Dù được truyền miệng như một phương pháp kỳ diệu, các chuyên gia y tế lại đưa ra nhiều cảnh báo về loại hợp chất này. Peptide là các chuỗi axit amin ngắn, hoạt động như chất truyền tín hiệu hóa học trong cơ thể, điều chỉnh các chức năng như tăng trưởng, tiêu hóa và hoạt động thần kinh. Một số loại peptide như insulin đã được y học công nhận và sử dụng an toàn. Tuy nhiên, nhiều loại khác hiện đang được tổng hợp và bày bán tràn lan dưới dạng “thực phẩm bổ sung” nhằm tránh các quy định kiểm soát chất lượng chặt chẽ.
Không ít sản phẩm peptide được tiếp thị với những cái tên và công dụng hấp dẫn như “Botox trong lọ” hay “Viagra cho não”. Một hợp chất tên PT-141, từng dùng để điều trị rối loạn chức năng tình dục, nay được quảng bá là thuốc tăng ham muốn bằng cách tác động trực tiếp lên não bộ. Vấn đề nằm ở chỗ đa số các sản phẩm này chưa được nghiên cứu đầy đủ và không nằm trong danh mục thuốc được cấp phép lưu hành.
Giáo sư Adam Taylor, Giám đốc Trung tâm Giải phẫu Lâm sàng thuộc Đại học Lancaster (Anh), cảnh báo rằng việc sử dụng peptide không đúng chỉ định có thể gây ra hàng loạt tác dụng phụ như tăng huyết áp, buồn nôn, chóng mặt, rối loạn tiêu hóa, dị ứng và nhiều ảnh hưởng chưa được nghiên cứu kỹ lưỡng. Ông nhấn mạnh, các peptide này có thể làm tăng nhịp tim, tổn thương tế bào và ảnh hưởng xấu tới hệ thần kinh nếu lạm dụng.
Trên mạng xã hội, bên cạnh những lời ca tụng, cũng xuất hiện nhiều phản ánh tiêu cực từ người sử dụng. Một người dùng từng tiêm loại BPC-157 chia sẻ rằng bản thân bị đau đầu dữ dội, buồn nôn và có cảm giác choáng váng như đang say rượu chỉ sau vài ngày. Một số khác cho biết gặp tình trạng tức ngực, mệt mỏi, mất cảm giác ngon miệng và khó tập trung. Có người còn mô tả hiện tượng tê tay, run người sau vài tuần sử dụng.
Giáo sư Penny Ward, chuyên gia dược học tại Đại học King’s College London (Anh), nhận định nguy cơ ung thư từ peptide là hoàn toàn có cơ sở. Theo bà, các hợp chất này có thể kích thích sự phát triển của các khối u tiềm ẩn trong cơ thể và thậm chí tự tạo ra các khối u mới.
Trước trào lưu peptide ngày càng lan rộng, giới chuyên gia kêu gọi cộng đồng thận trọng và không nên tự ý sử dụng khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Mặc dù peptide được coi là một hướng nghiên cứu hứa hẹn trong điều trị chống lão hóa và một số bệnh lý mãn tính, nhưng hiện tại, tính an toàn và hiệu quả lâu dài vẫn chưa được kiểm chứng đầy đủ.
“Có thể một ngày nào đó, peptide sẽ trở thành liệu pháp chính thức, nhưng ở thời điểm này, rủi ro sức khỏe mà chúng mang lại là không thể xem nhẹ”, Giáo sư Taylor nhấn mạnh.



