Nhà nghiên cứu Hồ Nhật Quang nói về phong tục cúng đưa ông Táo về trời.
Chỉ có một ông Táo về trời bẩm báo
Ông táo theo truyền thống Việt Nam gồm một bà Táo và hai ông Táo.
Theo ý nghĩa Kinh dịch, đàn ông là dương, đàn bà là âm, kết hợp một bà táo hai ông táo là dương – âm – dương, tức là quẻ Ly (lửa) với ý nghĩa là người giữ lửa trong mỗi gia đình. Ngày 23 tháng chạp, 1 ông táo (là người chồng sau – nhân gian lưu truyền tên gọi Phạm Lang) về trời tấu cùng Ngọc Hoàng chuyện dưới trần thì vẫn còn một ông táo, một bà táo ở lại.
Vậy nên việc người dân cúng đưa ông Táo về trời xong rồi bỏ luôn cả bàn thờ là không đúng.
Cầu mong điều gì khi cúng đưa ông Táo
Ngày 23 tháng chạp, khi cúng đưa ông Táo, người ta không khấn cầu phú quý, cũng không cầu xin no đủ, mà chỉ xin Táo công bẩm báo điều tốt, bớt nói điều không hay. 30 Tết các nhà lại dán ảnh Táo quân để mời ngài về nhà mình như rước lửa mới vào nhà.
Gia chủ cũng hứa với các Táo năm sau sẽ làm nhiều điều tốt để cuối năm được ngài bẩm báo điều hay lên Ngọc Hoàng.
Vì sao cúng ông Táo ngày 23 tháng chạp
Nhà nghiên cứu Hồ Nhật Quang cho biết theo Kinh dịch, con số 5 là con số đầy đủ ý nghĩa nhất, là trung tâm của vũ trụ. Từ đó diễn giải ra các ngày như mùng 5, 14, 23 là những ngày Ngũ phúc 1+4 = 5, 2+3 = 5, ngày mà trước đây Vua thường xuất cung. Ngũ phúc gồm có Phú (giàu có), Quý (được kính trọng), Thọ (sống lâu), Khang (khỏe mạnh), Ninh (an toàn, bền vững).
Tại sao ông Táo lại cưỡi cá chép
Tục lệ phóng sinh cá chép để ông Táo cưỡi về trời bắt nguồn từ văn hóa nông nghiệp lúa nước. Hơn nữa, theo một tích, trong rất nhiều những loài cố gắng vượt vũ môn để đạt tới ngôi vị cao hơn, có một loài cá chép vô cùng đặc biệt.
Con cá này đã trải qua nhiều khó khăn, gian khổ, vượt qua nhiều thử thách để rồi vượt qua Vũ Long Môn và hóa rồng. Cá chép là biểu tượng cho sự vươn lên, thăng tiến và may mắn trong cuộc sống.
