Chờ...

Scandal Seungri: Văn hóa fan và 'tín ngưỡng Idol' một lần nữa trở thành vấn đề cần nhìn nhận

(VOH) - Trong nhiều năm qua, một vấn đề tuy chưa phát triển đến mức nghiêm trọng nhưng lại đang lan rộng mỗi ngày đó chính là nạn sống ảo, fan cuồng và sự xuất hiện của tôn giáo mới mang tên Idol. 

Những ngày qua, chấn động lớn nhất của showbiz châu Á không gì khác ngoài chuỗi scandal liên quan đến Seungri, thành viên vừa tuyên bố giải nghệ của BIG BANG. Mức độ nghiêm trọng và tầm ảnh hưởng của scandal này gây ảnh hưởng lớn đến kinh tế, văn hóa, xã hội nước Hàn.


Không chỉ châu Á, New York Times, CNN và truyền thông quốc tế "đứng ngồi không yên" vì scandal rúng động của Seungri.

Lướt một vòng mạng xã hội, sẽ thấy không ít bài đăng và những bình luận bảo vệ cho chàng ca sĩ này được xuất hiện với tần suất dày đặc. Tất cả việc làm này đều đến từ cộng đồng fan Seungri và fan BIG BANG.

'Tín ngưỡng Idol' là một 'siêu thành công' ngoài mong đợi của ngành giải trí

Ở thời điểm hiện tại, có vẻ chính là thời hưng thịnh của ngành giải trí châu Á đặc biệt là làn sóng Kpop. Có lẽ khi họ tạo ra làn sóng idol, họ cũng chưa từng nghĩ sức ảnh hưởng của nó lại trở nên ghê gớm đến như vậy. 

Thời xưa, ông bà, cha mẹ ta khi yêu mến một nghệ sĩ nào đó có nghĩa là rất thích xem họ diễn, họ hát dù là trên truyền hình, radio, những khi rảnh rỗi chắc chắn sẽ bật nghe/xem, hoặc có điều kiện và cơ hội thì sẽ xem họ diễn live ở hội chợ, nhà hát, sân khấu âm nhạc... Cách làm fan của họ chỉ thuần túy và gọn gàng đến đó.

Tân thời hơn, giai đoạn của thế hệ 7x,8x, anh chị chúng ta sẽ bỏ ra một ít tiền nho nhỏ để mua về vài chiếc CD hay DVD để thưởng thức âm nhạc, phim ảnh. Hơn một chút thì sẽ sưu tập hình của thần tượng bằng cách cắt ra từ những trang báo in, rồi dán vào một quyển sổ để làm thành một bộ sưu tập. Thỉnh thoảng mấy cuốn báo in màu đó lại hào phóng tặng cho vài cái hình khổ lớn, phóng full trang thế là fan sẽ lấy nó treo trong phòng hoặc dán lên góc học tập. 

Thời ấy không tân tiến lắm nên việc làm fan của các anh chị cũng khá giản dị, nhưng cách này vẫn được các bạn "fan nhà nghèo" ngày nay áp dụng vì ngon-bổ-rẻ. 


Ngày ấy, hâm mộ chỉ là một phần nhỏ, phục vụ nhu cầu giải trí của bản thân mới là chính.

Ngày nay, độ hâm mộ được đo bằng mức chi. Thậm chí, các fan còn cạnh tranh nhau xem ai dám chi nhiều hơn cho thần tượng để chứng tỏ tình yêu của mình. Mức chi của mỗi người đều không giống nhau, nhưng có thể nôm na thế này: Để đi xem concert của một ca sĩ, một nhóm nhạc nào đó không chỉ đơn thuần là mua vé mà còn phải đi rất xa, có khi là Hàn Quốc, Singapore, Nhật Bản, có khi là Mỹ hay châu Âu. Tiền vé máy bay, thủ tục, khách sạn, ăn uống.... đã là một con số không nhỏ. 

Mỗi lần thần tượng ra sản phẩm mới, sẽ phát hành album, photobook và nhiều ấn phẩm khác, đặc biệt với các công ty biết cách "hút máu fan" còn phát hành rất nhiều phiên bản nữa. Tình yêu dành cho thần tượng quá lớn, thế là NSX ra cái gì, fan liền mua lấy mua để cái đó. Thỉnh thoảng là một vài cuốn lịch, sách ảnh, cái quạt, cái balo... Giờ đây, các công ty giải trí còn dựa vào thần tượng để mở nhà hàng, rạp phim, shop quần áo, dụng cụ học tập, đồ chơi .... Thế là chỉ cần nơi nào có hình bóng idol là fan đều sẵn sàng chi. 


Kinh tế chuyển chiều, nên ngày càng có nhiều người lao vào hoạt động giải trí hơn là theo học những ngành khoa học - kỹ thuật. Bên cạnh Đại Học, các trường trung học nghệ thuật ở Hàn Quốc xuất hiện ngày càng nhiều.

Mỗi lần thần tượng dính scandal thì sao? Có người gào thét, khóc than. Có người sẽ dùng mọi lí lẽ, cố gắng moi hết tất cả những thứ có thể xem là bằng chứng ra để minh oan cho thần tượng của mình. Có người đi khắp nơi để chửi, rủa những người tung tin... Nhiều người lại ngày qua ngày đăng lên mạng xã hội những dòng tâm thư, đọc mà nghe xót xa đến mức như một người thân nào đó của bạn ấy vừa rời khỏi thế gian. Thậm chí đánh nhau "sứt đầu mẻ trán" vì thần tượng. Đây là với những người có nhiều năng lượng.

Một vài người khác ít sức lực hơn sẽ ăn không ngon, ngủ không được, tâm trạng tồi tệ, stress, trầm cảm...thậm chí là tự tử vì scandal của thần tượng. 


Rất nhiều người không biết đời sống tinh thần của mỗi cá nhân không tt cũng góp phần làm trì hoãn sự phát triển của xã hội.

Rõ ràng, đây không còn là một sự yêu thích nghệ sĩ thông thường nữa. Nó đã trở thành một "tín ngưỡng", một "tôn giáo" mà tín đồ của nó không là ai khác ngoài người hâm mộ.

Scandal Seungri: Minh chứng mới nhất 

Một minh chứng rõ ràng cho vấn nạn cuồng "tín ngưỡng thần tượng" của một bộ phận người trẻ chính là hiện trạng bênh vực bất chấp cho Seungri sau chuỗi liên hoàn phốt chưa có hồi kết đang diễn ra.

Vừa mới đây thôi, một bản kiến nghị online đã được tạo lập với tiêu đề Giữ Seungri ở lại ngành giải trí Kpop (Keep Seungri in K-pop industry) đã nhận được hơn 12 nghìn chữ ký từ các fan ủng hộ Seungri. Thanh xuân tôi có Seungri là tên trang fanpage quy tụ nhóm fan đó, với bức ảnh đại diện là gương mặt buồn bã của nam ca sĩ với dòng chữ "Tôi không phải là kẻ xấu" (I'm not a bad guy).


Seungri đã từng là một mẫu của nhóm nhạc hàng đầu BIG BANG, anh ta tuyên bố giải nghệ vì đang trở thành "tội đồ quốc dân" của Hàn Quốc bởi một list cáo buộc dài như trốn thuế, tàng trữ buôn bán chất cấm, môi giới mại d.â.m...

Trong lời giới thiệu ở Change.org, những người phát động chiến dịch Keep Seungri in K-pop industry viết: "Seungri đã bị ép từ bỏ giới giải trí vì những cáo buộc chưa được xác nhận. Anh ấy là thành viên yêu quý của Big Bang và anh ấy vô tội cho đến khi bị chứng minh có tội. VIP (fan Big Bang) đang đau khổ. Làm ơn hãy thể hiện sự ủng hộ của các bạn đối với anh ấy và giữ anh ấy ở lại trong thế giới mà anh ấy thuộc về".


Một số fan Việt Nam đã lập nhóm và kêu gọi ký tên yêu cầu giữ Seungri ở Kpop trên trang Change.org theo lời hô hào của một nhóm fan quốc tế.

Đến khi bài kêu gọi được báo chí quốc tế đưa tin, chiến dịch đã thu thập được khoảng 13.000 chữ ký, nhưng đi kèm là vô số lời chỉ trích từ cộng đồng mạng Hàn Quốc đến Việt Nam.


Có những người cũng là fan Kpop, thậm chí là fan thâm niên, nhưng họ không gia nhập tôn giáo này, không "sùng đạo" nên khá tỉnh táo.

Rất nhiều bài đăng với rất nhiều cách diễn đạt khác nhau đến từ cộng đồng fan "chưa giác ngộ" của Seungri, nhưng tất cả đều thâu tóm lại với thông điệp: "Em tin anh, em đợi anh, anh nhất định sẽ quay lại", "Anh là người thân không cùng dân tộc".

Một vài nội dung bênh vực thần tượng tiêu biểu của fan Việt như sau:

"Em thương anh, mãi thương anh. Vì anh là người thân không cùng dân tộc mà em chọn. Mạnh mẽ đối diện anh nhé. Em sẽ giữ gương mặt không một giọt nước mắt đến phút cuối của vấn đề này. Cố lên, Seung Huyn", đây là một đoạn tâm sự của một fan Việt ủng hộ Seungri (tên thật của nam ca sĩ là Lee Seung Hyun).

"Cả cuộc đời. Chưa bao giờ nghĩ. Tuổi trẻ của mình sẽ vì ai đó mà vỡ nát. Bây giờ nhìn lại, chưa đi hết tuổi trẻ, đã ngồn ngộn nhưng đắng cay. Rồi biết bao giờ cho lành lại. Cầu xin Chúa trời hay thần linh để hy vọng không vụt tắt đây, hỡi người tôi yêu!", một fan Việt khác gọi Seungri là "người tôi yêu".

Những dòng tâm sự đẫm nước mắt này thực sự gây cảm động. Chúng đến từ những cô gái đơn thuần, cuộc sống không có quá nhiều hoạt động, không yêu đương, không lập nghiệp, không đói khổ... nên họ đã dành thanh xuân để yêu và dõi theo BING BANG cùng Seungri. Có lẽ, họ không thể tin hoặc không muốn tin rằng những năm tháng tuổi trẻ đó lại phí hoài cho một người không xứng đáng.


Phải chăng họ cũng là những người đáng thương, chưa chấp nhận được sự thật mà thôi?

Hay có một bình luận thế này: "Những người ở lại với anh là những người trung thành nhất". "Trung thành", đó là một danh hiệu cao quý. Nhưng trong trường hợp này, sự trung thành dường như đồng nghĩa với mù quáng. Và bên ngoài cộng đồng của những fan Việt đau khổ này, họ bị phần còn lại của cư dân mạng "rủa xả", dành cho những cái nhìn ác cảm và những lời chỉ trích đanh thép nhất.


Những chỉ trích đanh thép của cộng đồng mạng dành cho những người vẫn giữ niềm tin vào Seungri.

Cộng đồng nhỏ này chưa có đến 1.000 người theo dõi. Họ liên tục nhắn nhủ nhau không bình luận về chủ đề Seungri vào bất cứ nhóm nào, diễn đàn nào trên mạng xã hội để tránh nhận về những lời rủa xả. Nhưng điều họ đang yêu cầu - "đưa Seungri trở lại giới giải trí" dường như đã vượt quá giới hạn cho phép.

Thế hệ trẻ đang ngày ngày sống trong "thế giới ảo" mang tên "Fan"

Các nhà sản xuất thần tượng, họ rất giỏi, giỏi trong việc đào tạo ra những con người biết ca hát nhảy múa siêu đỉnh. Giỏi trong việc xây dựng hình tượng cho nghệ sĩ và biến họ trở thành những thần tượng theo đúng nghĩa đen trong lòng người hâm mộ. 

Các thần tượng cũng vậy, bên cạnh những người nghệ sĩ chân chính rất giỏi giang trong công việc và biết giữ gìn hình ảnh thì cũng có những con người rất giỏi "giả tạo", khiến cả thế giới si mê, cuồng nhiệt, đem hết tâm tình, thanh xuân để yêu thương. 

Mọi người nhìn vào cách fan bi lụy mỗi ngày vì thần tượng cảm thấy khó hiểu, không hiểu nổi, không biết chuyện gì đang xảy ra, thật lạ lùng và cũng thật kỳ cục, vì sao trên đời này lại có những người vì kẻ không liên quan tới cuộc sống của mình, không phải người thân, chẳng phải bạn bè lại không hề thân thiết, quen biết, chưa từng nói chuyện, chưa từng qua lại hay giúp đỡ nhau mà đau mà khổ, mà tranh cãi. 

Xin thưa, các bạn ấy sẽ đáp lời như thế này: "Mối tình đầu rồi sẽ tan theo gió, người từng yêu mình bằng hết tâm can cũng chưa chắc là người đi cùng mình đến cuối con đường, người bạn thân cũng có thể phản bội ta bất cứ lúc nào không hay... Duy chỉ có thần tượng là ở mãi bên ta trong từng năm tháng". Cảm động quá có phải không? Lí luận này cũng không hề sai nhưng phải đúng người, đúng việc. 


Có hai loại cuồng: một là cuồng chửi bới, chỉ trích; hai là cuồng si bênh vực bất chấp đúng sai.

Các bạn fan nói rằng những người ngoài cuộc sẽ không bao giờ hiểu được tình yêu mà họ dành cho thần tượng của mình hay những người không có thần tượng thì làm sao hiểu được cảm giác đó. Rồi các bạn thu mình vào thế giới riêng, ở nơi đó các bạn thỏa sức si mê người các bạn tôn sùng, ở nơi đó những người xung quanh hoàn toàn là những người có cùng sở thích, cùng lý tưởng và cùng đam mê, mê thần tượng. Từ đó, một thế giới mới được tạo ra, một thế giới không ai có thể cầm nắm-nhìn thấy được. 


Được sống trong thế giới dành cho mình là một điều đáng mơ ước. Nhưng đừng để thế giới của mình đi xa thực tế, đừng biến bản thân thành những kẻ kém hiểu biết để rồi dù không cố ý cũng sẽ gây tác động xấu đến xã hội.

Cần nâng cao sự hiểu biết cho Fan để chấm dứt tình trạng mù quáng bảo vệ idol

Tại Hàn Quốc, nơi sức nóng của vụ bê bối của Seungri và nhóm bạn thân nổi tiếng đang lên đến đỉnh điểm, cũng như chịu ảnh hưởng sâu rộng từ các hoạt động của họ, dư luận dường như đồng lòng tẩy chay và không có chuyện chấp nhận cho các nghệ sĩ này trở lại hoạt động nghệ thuật. Cộng đồng hâm mộ BIG BANG ở Hàn Quốc cũng không đứng ra kêu gọi bênh vực hay ủng hộ Seungri vì họ ý thức được mức độ nghiêm trọng của các cáo buộc mà nam ca sĩ đang đối mặt.


Nhiều người cảm thấy khó hiểu và bất bình trước sự cuồng si thần tượng của một bộ phận giới trẻ ngày nay.

Seungri đang bị tình nghi nhiều tội danh hình sự và đối mặt với án tù, đó không phải là một trò đùa, không chỉ là dăm ba phát ngôn bất cẩn hay hành vi bâng quơ. Đó là vấn đề pháp lý và đạo đức. Chính vì vậy, fan BIG BANG ở Hàn Quốc cũng ngỡ ngàng khi có một nhóm nhỏ fan BIG BANG trên thế giới, trong đó có Việt Nam, tham gia vào chiến dịch kêu gọi đưa Seungri trở lại giới giải trí nói trên. Điều này dường như không tưởng.

"Các bạn tin tưởng họ vô điều kiện dẫn đến quá mù quáng, vẫn bênh thần tượng tới cùng dù cho họ có bị cáo buộc như thế nào, nhưng các bạn nên tìm hiểu rõ hành vi của những thần tượng ấy", một khán giả tên Nguyễn Vy nhắn nhủ fan Việt của Seungri trong bài đăng gần 3.000 lượt đồng tình.

Hiện tại, vẫn còn có rất nhiều fan vẫn giữ niềm tin "chưa điều tra xong mà", nhưng để đem một vấn đề lớn ra ánh sáng vốn là một điều không hề dễ dàng gì ở Hàn Quốc, vì vậy việc Seungri có thể trắng án trước hàng loạt cáo buộc là điều hoàn toàn không thể. May mắn nhất cùng lắm chỉ là những tội danh đang được điều tra của anh ta sẽ được giảm bớt mà thôi. 


Tội danh của Seungri không hề đơn giản, đó là "tội danh hình sự" hãy ghi nhớ sự nghiêm trọng của nó.

Scandal lần này của Seungri liên quan đến rất nhiều người và nhiều sự việc trái pháp luật khác. Đây không còn là việc của một cá nhân hay trong ngành giải trí, nó còn ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển kinh tế, gián một đòn nặng nề vào văn hóa đạo đức của nước Hàn.

Sau tất cả, phải chăng điều cần làm nhất lúc này chính là phải nâng cao sự hiểu biết cho Fan để chấm dứt tình trạng cuồng Idol trước khi văn hóa bị ô nhiễm và xã hội bị rối loạn?

Scandal Seungri không đơn thuần là vấn đề của ngành giải trí, nó đã mang tầm văn hóa - xã hội: Hiện tại, scandal của cựu thành viên Big Bang đang là một chấn động lớn với showbiz Hàn Quốc.
Seungri (BIGBANG) tuyên bố giải nghệ sau hàng loạt scandal: Sau hàng loạt scandal liên quan đến mại dâm gây chấn động dư luận, Seungri đã viết tâm thư tuyên bố giải nghệ.