Theo dự thảo, các thay đổi nổi bật trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025:
1. Thay đổi dạng thức câu hỏi thi trắc nghiệm: Bổ sung thêm các dạng câu hỏi mới trong các môn thi trắc nghiệm, thay vì chỉ có một dạng câu hỏi như trước đây.
2. Tăng tỷ lệ xét tốt nghiệp từ quá trình học tập: Kết quả học tập các lớp 10, 11 và 12 sẽ chiếm 50% trong tỷ lệ xét công nhận tốt nghiệp (trước đây là 30% và chỉ xét điểm lớp 12). Thay đổi này nhằm đánh giá toàn diện các năng lực của học sinh theo chương trình mới.
3. Quy định về miễn thi môn ngoại ngữ: Thí sinh có chứng chỉ ngoại ngữ đạt chuẩn được miễn thi môn ngoại ngữ nhưng sẽ không được quy đổi thành điểm 10 trong xét công nhận tốt nghiệp như trước.
4. Đăng ký dự thi trực tuyến: Tất cả thí sinh, bao gồm thí sinh tự do, có thể đăng ký dự thi trực tuyến và xác thực thông tin qua cơ sở dữ liệu số, thay cho quy trình nộp hồ sơ trực tiếp trước đây.
5. Thí sinh chỉ thi tại một phòng thi duy nhất: Trong suốt kỳ thi, thí sinh sẽ chỉ tham gia thi tại một phòng duy nhất, tạo thuận lợi cho công tác tổ chức thi và quản lý.
6. Giảm số buổi thi: Thời gian thi tốt nghiệp sẽ được rút gọn từ 4 buổi xuống còn 3 buổi.
Bỏ quy định cộng điểm nghề khi xét tốt nghiệp
Một điểm thay đổi đáng chú ý là Bộ GD&ĐT dự kiến bỏ quy định cộng điểm khuyến khích đối với chứng chỉ nghề khi xét tốt nghiệp. Từ năm 2025, học sinh có giấy chứng nhận nghề sẽ không còn được cộng từ 1 - 2 điểm như các năm trước.
Cụ thể, học sinh có giấy chứng nhận nghề hoặc bằng trung cấp được cấp trong thời gian học THPT sẽ không còn được cộng điểm vào xét tốt nghiệp. Trước đây, học sinh đạt các loại xuất sắc và giỏi được cộng 2,0 điểm, loại khá được cộng 1,5 điểm, và loại trung bình được cộng 1 điểm.
Ý kiến chuyên gia về thay đổi cộng điểm nghề
TS Hoàng Ngọc Vinh, nguyên Vụ trưởng Vụ Giáo dục chuyên nghiệp, Bộ GD&ĐT, nhận định việc bỏ cộng điểm chứng chỉ nghề là hợp lý, phù hợp với định hướng của chương trình giáo dục phổ thông 2018. Theo ông, việc cộng điểm nghề vào xét tốt nghiệp không phản ánh đúng năng lực học vấn và không hỗ trợ mục tiêu học nghề của học sinh.
Ông Vinh chỉ ra một số vấn đề bất hợp lý của việc cộng điểm nghề trước đây:
1. Thiếu liên quan đến năng lực học vấn: Nếu học sinh học nghề nghiêm túc và có kỹ năng nghề vững vàng, việc cộng điểm khi học tiếp nghề sẽ hợp lý hơn là cộng điểm vào xét tốt nghiệp THPT.
2. Dạy nghề mang tính hình thức: Việc dạy nghề trong trường phổ thông chủ yếu để học sinh được cộng điểm, không gắn với mục tiêu phân luồng hay hướng nghiệp thực sự.
Ông Vinh cho biết, nhiều nước từng áp dụng chương trình hướng nghiệp trong trường phổ thông nhưng sau đó đã bỏ vì không phù hợp với thực tế, gây lãng phí thời gian và nguồn lực, đồng thời khiến học sinh đặt sai mục tiêu khi học.