Tin tứcThoạt nhìn, các cuộn giấy Herculaneum không có gì nổi bật và chỉ giống như những mẩu than đá.
Tồn tại từ sau vụ phun trào của núi Vesuvius vào năm 79 sau Công Nguyên, những tài liệu gần 2.000 năm tuổi này sẽ vỡ vụn nếu có ai đó cố gắng mở ra, và những mảnh còn sót lại có chữ viết được coi là gần như không thể đọc được bằng mắt thường.
Sau hai thiên niên kỷ, những từ ngữ đầy đủ từ trong cuộn giấy cổ (chưa từng được mở) đã được giải mã với sự trợ giúp của công nghệ máy tính và trí tuệ nhân tạo tiên tiến.
Một nhóm các nhà nghiên cứu đã phát động “Thử thách Vesuvius” - một cuộc thi được tổ chức nhằm đẩy nhanh những khám phá về các cuộn giấy.
Từ “πορφυρας” hay “porphyras”, là từ tiếng Hy Lạp có nghĩa là màu tím, được phát hiện lần đầu tiên bởi Luke Farritor, sinh viên khoa học máy tính của Đại học Nebraska, người đã tham gia cuộc thi trên nhằm cố gắng giải mã các từ bí ẩn.
Farritor và Youssef Nader, một sinh viên tốt nghiệp ngành robot sinh học tại Đại học Freie Berlin, đã làm việc độc lập và tìm ra cùng một từ.
Họ giành được “Giải thưởng Chữ cái đầu tiên” trị giá 50.000 đô la, nhưng giải thưởng lớn của Thử thách Vesuvius - 700.000 đô la cho đội đầu tiên có thể đọc bốn đoạn văn liên tục với độ dài tối thiểu 140 ký tự - vẫn đang chờ đội đoạt giải.
Xem thêm: Phát hiện hóa thạch người 86.000 tuổi, thay đổi lịch sử loài người
Việc ‘mở’ cuộn giấy cổ bắt đầu bằng việc chụp cắt lớp vi tính để quét từng cuộn giấy bị cong vênh. Sau khi theo dõi các lớp cong trong quá trình quét, các nhà nghiên cứu sẽ làm phẳng các cuộn giấy và khám phá chúng bằng cách sử dụng AI tiên tiến đã được đào tạo để tìm mực trên trang.
Công nghệ này được tạo ra bởi giáo sư khoa học máy tính Brent Seales của Đại học Kentucky và đã được phát triển gần 20 năm nay nhưng những nỗ lực giải thích ý nghĩa các từ ngữ trên cuộn giấy còn kéo dài lâu hơn nữa.
Vụ phun trào năm 79 sau Công nguyên của Vesuvius, một ngọn núi lửa nằm gần Naples, Ý, đã bao phủ các thành phố La Mã cổ đại Pompeii và Herculaneum trong bùn núi lửa.
Theo Hiệp hội Herculaneum, Herculaneum và các cuộn giấy vẫn bị chôn vùi cho đến khi một công nhân khoan giếng tình cờ phát hiện ra vào đầu những năm 1700.
Theo Đại học Kentucky, khoảng 1.100 cuộn giấy carbon hóa, ngày nay được gọi là cuộn giấy Herculaneum, đã được thu hồi từ một tòa nhà được cho là nhà của bố vợ của Julius Caesar. Bộ sưu tập được coi là thư viện quy mô lớn duy nhất được biết đến từ thời cổ đại.
Vào thế kỷ 19, hàng trăm cuộn giấy đã được tách ra bằng máy và các cuộn giấy vốn rất giòn đã bị ‘xé’ thành từng mảnh.
