Nghiên cứu được thực hiện bởi các nhà khoa học tại Apopo, một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại Tanzania, đã được công bố trên tạp chí Frontiers in Conservation Science.
Các nhà nghiên cứu đã huấn luyện 8 con chuột túi khổng lồ châu Phi để phát hiện vảy tê tê, sừng tê giác, ngà voi và gỗ quý, ngay cả khi chúng bị giấu giữa những vật dụng thường được sử dụng để che giấu hàng lậu như đậu phộng, lá cây, tóc giả và bột giặt.
Tổ chức Cảnh sát Hình sự Quốc tế (Interpol) ước tính, thị trường các sản phẩm động vật hoang dã bất hợp pháp có giá trị lên tới 20 tỷ USD mỗi năm.
Trong quá trình huấn luyện, những con chuột này sẽ được thưởng một viên thức ăn nếu chúng giữ mũi trong 3 giây trên mẫu vảy tê tê, gỗ, sừng tê giác hoặc ngà voi.
Trong các thử nghiệm, chúng được mặc áo khoác đỏ nhỏ gắn dây buộc cùng với một thiết bị báo hiệu ở phía trước, cho phép chúng dùng chân trước để cảnh báo người huấn luyện khi chúng phát hiện hàng lậu. Mỗi khi phát hiện ra sản phẩm bất hợp pháp, chúng sẽ được nhận thêm phần thưởng là thức ăn.
Theo nghiên cứu của Apopo, những con chuột này có khả năng phát hiện chính xác vảy tê tê, gỗ và sừng tê giác ngay cả sau 8 tháng không ngửi lại các mẫu vật này. Điều này cho thấy chuột có thể ghi nhớ mùi lâu như chó nghiệp vụ.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng lưu ý rằng, kết quả phát hiện ngà voi có thể không chính xác vì ngà voi thường được bảo quản cùng với sừng tê giác, khiến chuột chỉ được huấn luyện với mùi của sừng tê giác.
Năm 2023, những con chuột này đã được thử nghiệm trong một tình huống thực tế tại cảng Dar es Salaam, thủ đô thương mại của Tanzania. Apopo cho biết, chuột đã tìm thấy 85% các mẫu vật động vật hoang dã bị cấm dù chúng được giấu trong các lỗ thoát khí nhỏ trong các container vận chuyển.