Dấu chấm hỏi ma quái giữa vũ trụ

VOH - Một dấu chấm hỏi ma quái giữa vũ trụ đã được kính viễn vọng không gian James Webb nắm bắt.

Theo Sci-News, một nhóm nghiên cứu đến từ Đại học Saint Mary (Canada), do TS Guillaume Desprez dẫn đầu, đã phát hiện một dấu chấm hỏi ma quái làm bằng ánh sáng đỏ hiện lên giữa vũ trụ thông qua dữ liệu mới của kính viễn vọng không gian James Webb.

Góc nhìn này từng được kính viễn vọng lâu đời hơn là Hubble quan sát, nhưng khi đó không có dấu chấm hỏi nào hiện ra, do cấu trúc này vốn ở quá xa và ánh sáng từ nó đã bị bụi vũ trụ chặn lại trên đường đi.

James Webb, với khả năng quan sát tối tân hơn, đã nắm bắt được ánh sáng hồng ngoại với bước sóng dài hơn. Cũng vì vậy dấu chấm hỏi có màu đỏ.

Bài nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí khoa học Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Nghiên cứu khẳng định dấu chấm hỏi không phải một ký tự được gửi từ người ngoài hành tinh, mà là một sự trêu đùa thú vị của tự nhiên.

untitled-1725761614043843000560-1725770218176-17257702183971390204748
Cấu trúc dạng đấu chấm hỏi bí ẩn hiện ra từ dữ liệu James Webb - Ảnh: NASA/ESA/CSA

Dấu chấm hỏi trong dữ liệu James Webb thật ra là một thiên hà. Các tính toán về khoảng cách cho thấy hình ảnh mà chúng ta thấy về nó thuộc về vùng không gian quá khứ 7 tỷ năm trước.

Nó được tìm thấy tình cờ khi các nhà thiên văn học nghiên cứu cụm thiên hà MACS-J0417.5-1154.

Thiên hà nói trên đóng vai trò như một "thấu kính hấp dẫn", tức nó có khối lượng lớn đến mức gây ra tương tác hấp dẫn làm cong vênh cấu trúc không - thời gian.

Khi nhìn vào các thấu kính hấp dẫn này, các kính viễn vọng giống như đang nhìn qua một chiếc kính lúp, với các vật thể phía sau được phóng to.

Nhờ thế, chúng ta có thể nhìn được các vật thể ở rất xa, đáng lẽ ngoài tầm mắt của kính viễn vọng. Dù vậy, chiếc “kính lúp” này đôi khi làm méo mó những thứ phía sau nó. Dấu chấm hỏi ma quái trong hình ảnh vừa công bố là một ví dụ.

Nhóm nghiên cứu cho biết trên thực tế, phần lớn dấu chấm hỏi là một thiên hà có độ lớn tương đương thiên hà Milky Way (Ngân Hà) mà Trái Đất đang trú ngụ.

Thiên hà đỏ được phát hiện cùng với một thiên hà xoắn ốc mà nó tương tác và đã được Hubble phát hiện trước đó.

Cả hai đang được phóng đại và bóp méo theo một cách bất thường tạo kết quả là hình ảnh kỳ lạ như một thông điệp bí ẩn từ vũ trụ.

Cả hai thiên hà trong cụm "dấu chấm hỏi" này đều đang hình thành sao mạnh mẽ và thời điểm chúng ta quan sát được chúng có thể nói là khoảnh khắc đặc biệt, có ý nghĩa lớn đối với các nghiên cứu thiên văn.

Bình luận