Lớp đá này dày khoảng 20km, nằm ngay dưới lớp vỏ đại dương, độ dày chưa từng được ghi nhận ở bất kỳ nơi nào khác có cấu trúc tương tự.
Nghiên cứu do ông William Frazer, nhà địa chấn học thuộc Viện Khoa học Carnegie (Washington D.C.), chủ trì. Ông cho biết thông thường, khi đi qua lớp vỏ đại dương, cấu trúc tiếp theo sẽ là lớp phủ Trái đất. Tuy nhiên, tại Bermuda, nhóm nghiên cứu phát hiện một lớp khác nằm bên dưới lớp vỏ, ngay trong mảng kiến tạo mà quần đảo này tọa lạc phía trên.
Phát hiện mới giúp làm sáng tỏ một câu hỏi tồn tại nhiều thập kỷ: vì sao Bermuda nằm trên một vùng nhô cao của đáy đại dương, cao hơn rõ rệt so với khu vực xung quanh, trong khi không có dấu hiệu hoạt động núi lửa gần đây. Đợt phun trào núi lửa cuối cùng từng được ghi nhận tại đây đã diễn ra cách nay khoảng 31 triệu năm.
Theo ông Frazer, cấu trúc vừa được phát hiện có thể hình thành từ vật chất nóng trồi lên từ lớp phủ trong lần phun trào cuối cùng. Khối vật chất này sau đó nguội đi, đông cứng lại ngay dưới lớp vỏ, tạo thành một cấu trúc giống như chiếc “bè” khổng lồ, đủ khả năng nâng đáy đại dương tại khu vực Bermuda lên khoảng 500m và giữ nguyên trạng thái đó suốt hàng chục triệu năm.
Bermuda thường được nhắc đến như trung tâm của “Tam giác quỷ” Bermuda, vùng biển nằm giữa quần đảo này với bang Florida và Puerto Rico. Từ năm 1945, nơi đây gắn với hàng loạt câu chuyện tàu thuyền, máy bay mất tích, gây tò mò cho công chúng toàn cầu. Dù nhiều thông tin đã bị phóng đại, các nhà khoa học cho rằng điều thực sự đáng quan tâm không nằm ở yếu tố siêu nhiên, mà ở cấu trúc địa chất khác thường dưới đáy đại dương Bermuda.
Trong tự nhiên, các chuỗi đảo như Hawaii được hình thành do các điểm nóng trong lớp phủ Trái đất. Vật chất nóng từ sâu bên trong trồi lên, tạo ra núi lửa và đẩy đáy đại dương nhô cao. Khi mảng kiến tạo dịch chuyển, rời xa điểm nóng, vùng nhô cao này thường dần lún xuống. Trường hợp Bermuda lại đi ngược quy luật đó khi vẫn giữ được độ cao dù không còn hoạt động núi lửa suốt 31 triệu năm qua.
Để làm rõ hiện tượng này, ông Frazer cùng GS Jeffrey Park, chuyên gia khoa học Trái đất và hành tinh của Đại học Yale, đã sử dụng dữ liệu từ một trạm địa chấn đặt tại Bermuda. Trạm này ghi nhận sóng địa chấn phát ra từ các trận động đất lớn ở nhiều khu vực xa trên thế giới. Nhóm nghiên cứu phân tích những điểm sóng địa chấn thay đổi đột ngột, từ đó dựng hình cấu trúc Trái đất sâu tới 50km bên dưới quần đảo.
Kết quả cho thấy sự tồn tại của một lớp đá dày bất thường, khác hẳn cấu trúc địa chất thông thường dưới đáy đại dương. Nghiên cứu được công bố ngày 28/11 trên tạp chí khoa học Geophysical Research Letters.
Thời gian tới, nhóm của ông Frazer sẽ tiếp tục khảo sát dữ liệu địa chấn tại nhiều hòn đảo khác nhằm xác định liệu cấu trúc dạng này có xuất hiện ở nơi nào khác hay Bermuda là trường hợp duy nhất. Phát hiện mới không chỉ góp phần giải mã nguồn gốc địa chất của Bermuda mà còn giúp giới khoa học hiểu rõ hơn về các quá trình sâu bên trong Trái đất.



